Το μεγαλύτερο ψέμα: Το Έβερεστ ΔΕΝ είναι το ψηλότερο βουνό του κόσμου

Γιατί το Έβερεστ δεν είναι το ψηλότερο βουνό του κόσμου και ποιο είναι εκείνο που το... ξεπερνά.

Πίστευες πως το Έβερεστ είναι το ψηλότερο βουνό στον κόσμο; Κι εμείς το ίδιο πιστεύαμε. Διότι… έτσι μας έμαθαν από παιδιά. Όποτε η κουβέντα πήγαινε σε βουνά, ένα Έβερεστ εμφανιζόταν μπροστά μας. Μύθος έγινε.

Έλα όμως που είναι… ψέμα. Εντάξει, κατά μία έννοια το Έβερεστ είναι η ψηλότερη κορυφή, όμως αυτό συμβαίνει επειδή ξεκινάει από την επιφάνεια της γης. Μπερδευτήκατε; Θα σας εξηγήσουμε.Υπάρχει ένα βουνό, η Μάουνα Κέα. Είναι το μόνο βουνό στον πλανήτη στο οποίο δεν θα πατήσει την κορυφή του καμιά ορειβατική αποστολή.Το ψηλότερο βουνό του κόσμου βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και ξεπερνά σε ύψος το Εβερεστ!

Πρόκειται για υποθαλάσσιο βουνό στη Χαβάη με ύψος 10.200 μέτρα (το Έβερεστ είναι μόνο 8.848 μέτρα). Για την ακρίβεια το Mauna Kea είναι το ψηλότερο ηφαίστειο της Χαβάης, που το μεγαλύτερο μέρος του είναι υποθαλάσσιο. Από το 10.200 μέτρα, πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας υψώνονται μόλις τα 4.205 μέτρα.

Το Mauna Kea είναι περίπου δύο εκατομμυρίων ετών και, μαζί με το Mauna Loa , είναι τι μεγαλύτερο ενεργό ηφαίστειο της Γης. Η πιο πρόσφατη έκρηξη του Mauna Kea συνέβη 4.500 χρόνια πριν. Σύμφωνα με το USGS, από τον Ιανουάριο του 2012, το επίπεδο ηφαιστειακού συναγερμού είναι «Φυσιολογικό».

Στη μυθολογία της Χαβάης, οι κορυφές του νησιού της Χαβάης είναι ιερές, και το Μάουνα Κέα είναι ένα από τα πιο ιερά. Ένας αρχαίος νόμος επέτρεπε μόνο στους υψηλόβαθμους αρχηγούς των φυλών να επισκεφθούν τη κορυφή του. Οι αρχαίοι κάτοικοι της Χαβάης που ζουν στις πλαγιές του Μάουνα Κέα βασίζονταν στα εκτεταμένα δάση του για τροφή, και εξόρυσσαν τους πυκνούς ηφαίστειο-παγετωνικούς βασάλτες στις πλαγιές του για την παραγωγή εργαλείων.

Όταν οι Ευρωπαίοι έφτασαν στα τέλη του 18ου αιώνα, οι άποικοι εισήγαγαν τα βοοειδή, τα πρόβατα και τα άλλα είδη, πολλά από τα οποία έγιναν άγρια και άρχισαν να βλάπτουν την οικολογία του βουνού. Το Μάουνα Κέα μπορεί να χωριστεί από οικολογικής σκοπιάς σε τρία τμήματα: ένα αλπικό κλίμα στη κορυφή του, ένα δάσος από Sophora chrysophylla-Myoporum sandwicense (ή māmane-naio) στις πλαγιές του, και ένα δάσος Ακακία κόα-Metrosideros polymorpha (ή Κόα-Όχια), το οποίο αποψιλώθηκε εν μέρει από τη πρώην βιομηχανία ζαχαροκαλάμων, στη βάση του.

Τα τελευταία χρόνια, οι ανησυχίες για την ευπάθεια των ιθαγενών ειδών έχουν οδηγήσει σε δικαστικές υποθέσεις που έχουν αναγκάση το τμήμα Κτηματολογίου και Φυσικών Πόρων της Χαβάης να εξαλείψει όλα τα άγρια είδη στο βουνό.

Με μεγάλο υψόμετρο, ξηρό περιβάλλον και σταθερή ροή του αέρα, η κορυφή του Μάουνα Κέα είναι μία από τις καλύτερες τοποθεσίες στον κόσμο για αστρονομικές παρατηρήσεις και ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα. Από τη δημιουργία ενός δρόμου πρόσβασης το 1964, δεκατρία τηλεσκόπια έχουν χρηματοδοτηθεί από έντεκα χώρες για να κατασκευαστούν στη κορυφή.

Το Παρατηρητήριο του Μάουνα Κέα χρησιμοποιείται για την επιστημονική έρευνα σε όλο το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα, από το ορατό φως μέχρι τα ραδιοκύματα, και περιλαμβάνει μια από τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις του είδους του στον κόσμο. Η κατασκευή τους σε «ιερό τοπίο», γεμάτος με τα απειλούμενα είδη και συνεχιζόμενα πολιτιστικά έθιμα, εξακολουθεί να αποτελεί θέμα συζήτησης και διαμαρτυρίας. Μελέτες βρίσκονται σε εξέλιξη για να καθοριστούν οι επιπτώσεις στην οικολογία της κορυφής, ιδίως σχετικά με το σπάνιο έντομο Wēkiu.