Στα ελληνικά, ο όρος μεταφράζεται ως «σάπισμα του εγκεφάλου», όμως αλήθεια, μπορεί το ατελείωτο scrolling στο Instagram και το TikTok να επηρεάσει αρνητικά τις διανοητικές μας ικανότητες;
Τι γνωρίζουμε μέχρι τώρα για το brain rot;
Αν και δεν υπάρχουν ακόμα επαρκή επιστημονικά στοιχεία για το αν το «brain rot» προκαλεί μόνιμες εγκεφαλικές βλάβες, μελέτες δείχνουν ανησυχητικές τάσεις.
Η αφιέρωση υπερβολικά πολύ χρόνου μπροστά από οθόνες σχετίζεται με αυξημένα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης. Δεδομένα από τη μεγαλύτερη μακροχρόνια μελέτη για την ανάπτυξη του παιδικού εγκεφάλου στις ΗΠΑ (ABCD study) δείχνουν ότι οι έφηβοι που περνούν πολλές ώρες σε οθόνες εμφανίζουν πιο συχνά προβλήματα όπως κατάθλιψη και άγχος, ΔΕΠΥ, διαταραχές συμπεριφοράς και σωματικά συμπτώματα όπως ζαλάδες, πόνο ή ναυτία.
Τι άλλο μπορεί να προκαλέσει το brain rot;
Εκτός από τα ψυχοσωματικά συμπτώματα, άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι η υπερβολική έκθεση σε περιεχόμενο χαμηλής ποιότητας μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά από ψυχολογικές και γνωστικές επιπτώσεις. Συγκεκριμένα, σχετίζεται με συναισθηματική απονέκρωση, δηλαδή μια μειωμένη ικανότητα αντίδρασης σε συναισθηματικά ερεθίσματα. Παράλληλα, παρατηρείται νοητική υπερφόρτωση λόγω του συνεχούς βομβαρδισμού με πληροφορίες, κάτι που δυσκολεύει τη συγκέντρωση και την επεξεργασία δεδομένων. Η συνεχής έκθεση σε μη ρεαλιστικά ή αρνητικά πρότυπα μπορεί να πλήξει την αυτοεκτίμηση, ενώ επηρεάζονται επίσης βασικές εκτελεστικές λειτουργίες του εγκεφάλου, όπως η μνήμη, η ικανότητα προγραμματισμού και η λήψη αποφάσεων.
Ο Dr. Costantino Iadecola από τη Νέα Υόρκη τονίζει ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο το πόση ώρα περνάμε στις οθόνες, αλλά τι χάνουμε όσο είμαστε εκεί. Οι νεαροί εγκέφαλοι χρειάζονται πλούσια, ποικιλόμορφα ερεθίσματα, όπως κοινωνικές επαφές, φυσική δραστηριότητα, δημιουργική εμπλοκή.
Η σημασία της «ψηφιακής διατροφής»
Η Dr. Benitez παρομοιάζει την online κατανάλωση με fast food: λίγη ποσότητα είναι εντάξει, αλλά όταν τρως τρεις σακούλες πατατάκια κάθε μέρα, κάτι δεν πάει καλά.
Επισημαίνει επίσης ότι η ποιότητα του περιεχομένου έχει τεράστια σημασία. Όχι όλο το screen time είναι κακό, υπάρχει και εποικοδομητικό, εκπαιδευτικό ή δημιουργικό περιεχόμενο. Όμως η συνεχής έκθεση σε αρνητικά, επιφανειακά ή παραπλανητικά posts μπορεί να κουράσει τον εγκέφαλο και να διαστρεβλώσει την αίσθηση της πραγματικότητας.
Ιδιαίτερα επιβλαβής φαίνεται να είναι η χρήση οθονών πριν τον ύπνο, αφού το φως και το συναισθηματικά φορτισμένο περιεχόμενο διαταράσσουν τον κύκλο ξεκούρασης.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Σύμφωνα με τις συστάσεις της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής, είναι σημαντικό οι οικογένειες να διαμορφώνουν από κοινού ένα πλάνο για τη χρήση των οθονών, προσαρμοσμένο στις ανάγκες και τις ηλικίες των μελών τους. Παράλληλα, πρέπει να δίνεται έμφαση σε δραστηριότητες εκτός οθονών, όπως ο αθλητισμός, η μουσική και η ενασχόληση με την τέχνη, που ενισχύουν τη δημιουργικότητα και την ψυχοσυναισθηματική ισορροπία. Η τεχνολογία δεν χρειάζεται να είναι αποκομμένη από την κοινωνική ζωή, αλλά αντίθετα, θα πρέπει να αξιοποιείται με τρόπους που προάγουν την κοινωνική αλληλεπίδραση και ενισχύουν τις δημιουργικές δεξιότητες, ιδιαίτερα στα παιδιά και τους εφήβους.
Πηγή: pagenews.gr