1 Απριλίου Πρωταπριλιά: Γιατί λέμε ψέματα σήμερα

1 Απριλίου Πρωταπριλιά: Το έθιμο αυτό στηρίζεται στη δοξασία ότι όποιος καταφέρει να κοροϊδέψει τον άλλον θα έχει καλή τύχη.

1 Απριλίου Πρωταπριλιά: Όλοι μας κάποια στιγμή στη ζωή μας έχουμε πει ψέματα την Πρωταπριλιά. Άλλοτε μικρά και αθώα και άλλοτε μεγάλα και επικίνδυνα. Αποκλείεται να μην είχατε αλλάξει αίθουσες στο σχολείο την πρώτη ώρα για να μπερδέψετε τον καθηγητή και εκείνος να κάνει τον έκπληκτο, ενώ όλοι ξέρουν ότι αυτό γίνεται κάθε χρόνο. Αποκλείεται να μην έχεις πει έστω ένα μικρό ψέμα σε κάποιον κοντινό σου άνθρωπο για να τον ξεγελάσεις. Όμως, από που αλήθεια έρχεται αυτό το έθιμο και πως επικράτησε;

Μια εκδοχή θέλει τα ψέματα της Πρωταπριλιάς να είναι έθιμο που μας έχει έρθει από τους Κέλτες. Οι Κέλτες ήταν λαός της βορειοδυτικής Ευρώπης και μεταξύ άλλων φημιζόταν για τις ικανότητες του στο ψάρεμα. Η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου, αν και εκείνη την εποχή τα ψάρια πιάνονται δύσκολα. Έτσι οι ψαράδες – ως είθισται άλλωστε – έλεγαν ψέματα για το πόσα ψάρια έχουν πιάσει, συνήθεια που με τα χρόνια μετατράπηκε σε έθιμο.

Η δεύτερη εκδοχή, θέλει το έθιμο να μας έχει έρθει από τη Γαλλία του 16ου αιώνα.

Οι Γάλλοι μέχρι το 1564 γιόρταζαν την Πρωτοχρονιά τους την 1η Απριλίου, οπότε και αυτό άλλαξε και με απόφαση του βασιλιά Καρόλου του 9ου η πρώτη μέρα του χρόνου άρχισε να θεωρείται και για τους Γάλλους η 1η Ιανουαρίου. Όπως σε κάθε απόφαση, υπήρξαν αντιδράσεις, και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που συνέχιζαν να γιορτάζουν την Πρωτοχρονιά την 1η Απριλίου και οι υπόλοιποι, θέλοντας να τους πειράξουν, τους έστελναν δώρα. Αυτό το πείραγμα, μετατράπηκε με τον καιρό σε έθιμο.

Η Πρωταπριλιά στην Ελλάδα

Το έθιμο δεν άργησε να έρθει στην Ελλάδα, όπου κάθε χρόνο παραδοσιακά την 1η Απριλίου λέμε αθώα – ή και όχι – ψέματα για να ξεγελάσουμε το θύμα μας. Υπάρχουν περιοχές που θεωρούν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλον με το ψέμα του θα έχει την τύχη με το μέρος του, θα έχει καλή σοδειά στις καλλιέργειες του κτλ. Αντίθετα, όποιος την «πατήσει» και ξεγελαστεί με ψέματα εκτιμάται ότι θα έχει γρουσουζιά.

Στα χρόνια που έχουν περάσει έχουν ειπωθεί και γραφτεί ψέματα που έμειναν στην ιστορία, με την πλειοψηφία του κόσμου να την “πατάει”. Μάλιστα στις ΗΠΑ υπάρχει ακόμη και Μουσείο… Φάρσας και περιλαμβάνει οτιδήποτε σχετικό με ψέματα. Στο μουσείο ή στην ιστοσελίδα του (hoaxes.org) μπορεί κανείς να δει μερικές από τις πιο… επικές φάρσες της Πρωταπριλιάς.