Πάσχα στην Κοζάνη: Τι είναι τα «Νεκρόδειπνα»

Πάσχα στην Κοζάνη: Το συγκεκριμένο έθιμο με τα «Νεκρόδειπνα» κρατούν κάτοικοι που έλκουν την καταγωγή τους από τον Πόντο. Σε ποιες μέρες το συναντούμε.

Το Πάσχα στην Κοζάνη έχει ιδιαίτερα έθιμα, όπως σε πολλές περιοχές στην Ελλάδα. Θυμίζουμε ότι και φέτος περάσαμε ένα δύσκολο Πάσχα, καθώς δεν επιτρέπονταν οι μετακινήσεις προς άλλους νομούς, έστω κι αν υπήρχαν αυτοί που επιχείρησαν να φύγουν από τις πόλεις είχαν ή δεν είχαν το δικαίωμα να το κάνουν, είτε από την στεριά είτε από τη θάλασσα.

Πάντως, οι άνθρωποι που μένουν στην επαρχία, προσπάθησαν να κρατήσουν τα έθιμά τους με τις γνωστές δυσκολίες λόγω του κορωνοϊού. Στην Κοζάνη τέτοιες μέρες, άλλα χρόνια, ετοιμάζονται για τα «Νεκρόδειπνα».

Πάσχα στην Κοζάνη: Το έθιμο με το περίεργο όνομα

Σε ορισμένα χωριά της Κοζάνης που οι κάτοικοι έλκουν την καταγωγής τους από τον Πόντο συνηθίζουν τα περίφημα «Νεκρόδειπνα». Τη Δευτέρα και την Τρίτη του Πάσχα στο Πρωτοχώρι Κοζάνης οι κάτοικοι μαζεύονται από νωρίς στα μνήματα και ετοιμάζουν το εορταστικό τραπέζι της οικογένειας με σπιτικά εδέσματα, γλυκά, κόκκινο κρασί και ό, τι άλλο αγαπούσαν οι νεκροί.

Το γεύμα διαρκεί έως αργά το απόγευμα και συνήθως σφραγίζεται μ’ ένα μεθυστικό γλέντι, συνοδεία ποντιακής λύρας με χορούς και τραγούδια που θυμίζουν στα ζώντα μέλη της οικογένειας στιγμιότυπα από τους νεκρούς τους. Η ατμόσφαιρα είναι συγκινητική και αυτό που εντυπωσιάζει είναι τα συναισθήματα αγάπης και χαράς που οι άνθρωποι εκδηλώνουν σε αυτή τη νεκρολατρική γιορτή, θέλοντας να επικοινωνήσουν με τα αγαπημένα τους πρόσωπα που έφυγαν από τη ζωή καθώς και η εξοικείωση των ανθρώπων με την ιδέα του θανάτου.

Βέβαια, φέτος όλα αυτά θα γίνουν με αρκετά διαφορετικό τρόπο, αλλά σίγουρα οι κάτοικοι δεν θα «σπάσουν» την παράδοσή τους.

Τι προηγείται το Μεγάλο Σάββατο

Να σημειώσουμε ότι το Μεγάλο Σάββατο στην Κοζάνη, το «Χριστός Ανέστη», πολλοί κάτοικοι το ψάλλουν στο νεκροταφείο του Αγίου Γεωργίου, που είναι το μεγαλύτερο νεκροταφείο της πόλης. Σ’ ένα πολύ ιδιαίτερο κλίμα, τα μέλη κάθε οικογένειας κάθε Πάσχα συγκεντρώνονται γύρω από τα μνήματα των νεκρών τους και με αναμμένη τη λαμπάδα ψάλλουν το «Χριστός Ανέστη».

Άλλοι κλαίγοντας, άλλοι γελώντας αγκαλιάζονται, τσουγκρίζουν τα αυγά τους και ανταλλάσσουν ευχές, μιλούν για τους νεκρούς τους, ενώ φεύγοντας αφήνουν κόκκινα αυγά στο μνήμα για να «χορτάσουν» τα μέλη της οικογένειας που έχουν φύγει από τη ζωή. Η ατμόσφαιρα της βραδιάς είναι ξεχωριστή, έχει στοιχεία κατάνυξης, συγκινησιακής φόρτισης και είναι μια ξεχωριστή εμπειρία για τον επισκέπτη της περιοχής σε αυτή την εορταστική περίοδο.