Ενέργεια: Η κρίση ως ευκαιρία

Ενώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχει τεθεί στο τραπέζι το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, οι οικονομικές συνέπειες είναι ήδη αισθητές και οι τιμές των καυσίμων ακολουθούν την ανιούσα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα μας υπενθυμίζει απλώς, όμως, την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης ή θα αποτελέσει ευκαιρία για την αναγκαία ενεργειακή μετάβαση της Γηραιάς Ηπείρου;

Είναι γνωστό πως οι χώρες της G7 έχουν έρθει σε συμφωνία μεταξύ τους να ενισχύσουν τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας μετά τη στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία. Ο Καναδάς, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία, η Ιαπωνία και η Ιταλία έχουν δεσμευτεί να καταργήσουν σταδιακά την εξάρτησή μας από τη ρωσική ενέργεια, μεταξύ άλλων με τη σταδιακή μείωση ή την απαγόρευση της εισαγωγής ρωσικού πετρελαίου.

Εντούτοις, η Ουγγαρία του Όρμπαν δεν αντιμετωπίζει το ζήτημα με αυτόν τον τρόπο και μπλοκάρει ένα εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, το οποίο ο Ούγγρος ηγέτης θεωρεί ζωτικής σημασίας για την οικονομία της χώρας. Εάν γίνονται συζητήσεις για να προσπαθήσουν να πείσουν διστακτικές χώρες, αυτό το έκτο κύμα ευρωπαϊκών κυρώσεων, που παρουσίασε η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντεν Λάιεν, όντως επιτίθεται στον κινητήρα της ρωσικής οικονομίας, τους υδρογονάνθρακες της. Και μια τέτοια απόφαση θα στερούσε από τη Ρωσία το 60% των εξαγωγών πετρελαίου της.

Θα πρόκειται για μια κλιμάκωση των κυρώσεων, η οποία ωστόσο πηγαίνει από την πιο απλή στην πιο δύσκολη, καθώς το ρωσικό αέριο είναι προς το παρόν σχεδόν αδύνατο να αντικατασταθεί για τους Ευρωπαίους, σε αντίθεση με τον άνθρακα και το πετρέλαιο. Ωστόσο, αυτό το εμπάργκο δεν θα είναι χωρίς συνέπειες για την ευρωπαϊκή οικονομία, η οποία εξαρτάται ιδιαίτερα από το πετρέλαιο της Μόσχας. Το 2021, η Ρωσία παρείχε το 30% του αργού πετρελαίου που αγόραζε η Ευρωπαϊκή Ένωση και το 15% των προϊόντων πετρελαίου, σύμφωνα με τα επίσημα σχετικά στοιχεία της Eurostat, της γενικής διεύθυνσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που είναι αρμόδια για τις στατιστικές πληροφορίες.

Το ερώτημα έχει πια τεθεί: Ποιο τίμημα είμαστε έτοιμοι να πληρώσουμε για να βγούμε από την εξάρτηση από το πετρέλαιο, ειδικά το ρωσικό; Και μπορεί η Ευρώπη να ξεκινήσει μια ενεργειακή πολιτική βασισμένη ουσιαστικά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας;