Deutsche Welle: «Φίμωτρο» στην ελευθεροτυπία

Στη δημόσια συζήτηση στην Ισπανία δεσπόζει το ζήτημα ενός νόμου που έχει χαρακτηρισθεί «φίμωτρο» για την ελευθεροτυπία. Πρόκειται για ένα νόμο, που είχε καθιερώσει παλαιότερη κυβέρνηση και ο σοσιαλιστής Πέδρο Σάντσεθ είχε δεσμευθεί επανειλημμένως να καταργήσει. Παρ’ όλα αυτά, οι Σοσιαλιστές δεν τήρησαν την προεκλογική τους δέσμευση αναφορικά με την κατάργηση του νόμου, που είναι γνωστός ως «νόμο – φίμωτρο» για τους δημοσιογράφους, όπως ένας γνωστός ρεπόρτερ της χώρας της Ιβηρικής ιστορεί και αρνείται να εφαρμόσει΄.

Τον «νόμο περί ασφάλειας των πολιτών» είχε καθιερώσει η κυβέρνηση Ραχόι, αντιδρώντας στις μαζικές διαδηλώσεις κατά της λιτότητας και της διαφθοράς στην Ισπανία. Ο τότε υπουργός Εσωτερικών Χορχέ Φερνάντες Ντίας υποστήριζε ότι η νομοθεσία αυτή «εγγυάται την ελευθερία και την κοινωνική ειρήνη», Ο σημερινός Πρωθυπουργός της Ισπανίας και Πρόεδρος του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Πέδρο Σάντσεθ, είχε υποσχεθεί να καταργήσει το νόμο.

Σε προεκλογικές συγκεντρώσεις του δεν κουραζόταν να επαναλαμβάνει ότι ο νόμος πρέπει να καταργηθεί ή τουλάχιστον να τροποποιηθεί σημαντικά. Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχει υλοποιήσει την υπόσχεσή του. Η κυβέρνησή Σάντσεθ δεν διαθέτει την απαραίτητη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, ενώ σχετικές συνομιλίες με το κόμμα της αντιπολίτευσης πέφτουν στο κενό. Πρόσφατα κατέβηκαν στους δρόμους και οι αστυνομικοί, διαδηλώνοντας την αντίθεσή τους στην κατάργηση του νόμου.

Η δημοσιογραφική αποστολή του φωτορεπόρτερ Χαβιέ Μπαουλούθ στην Γκραν Κανάρια είχε γίνει σε μία κρίσιμη συγκυρία στα τέλη του 2020, καθώς λίγο πριν οι ισπανικές αρχές είχαν διαλύσει προσφυγικό καταυλισμό στο νησί, στον οποίο χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες διέμεναν σε άθλιες συνθήκες.

«Μέχρι και 2.600 άνθρωποι συνωστίζονταν σε 3.000 τ.μ.» λέει ο Ισπανός φωτορεπόρτερ. «Αναγκάζονταν να κοιμηθούν στο πάτωμα, χωρίς ντους, με ελάχιστο νερό…». Ο Μπαουλούθ θεωρεί χρέος του να ενημερώσει την κοινή γνώμη για όλα αυτά. Αλλά ο νόμος-φίμωτρο δεν του δίνει καν τη δυνατότητα να ενημερωθεί για το υποτιθέμενο παράπτωμά του και το αναμενόμενο πρόστιμο. Επιπλέον, φαίνεται να αγνοείται το τεκμήριο της αθωότητας, καθώς ο νόμος θεωρεί αληθείς τους ισχυρισμούς της αστυνομίας και αντιστρέφει το βάρος της απόδειξης, ζητώντας από τον δημοσιογράφο να αποδείξει ότι είναι αθώος.

Με τον νόμο-φίμωτρο έχουν επιβληθεί πρόστιμα σε χιλιάδες δημοσιογράφους, αλλά και σχολιαστές σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εάν κάποιος δημοσιεύσει, για παράδειγμα, μία φωτογραφία περιπολικού που έχει σταθμεύσει σε θέση αναπήρου, εγκαλείται για παραβίαση του «νόμου περί ασφάλειας των πολιτών».

Τελικά, ο Χαβιέ Μπαουλούθ αποφάσισε να ακολουθήσει τον δρόμο της πολιτικής ανυπακοής. Λέει ότι δεν θα πληρώσει το πρόστιμο. Στις συνεντεύξεις του θυμίζει τις προεκλογικές υποσχέσεις του πρωθυπουργού Σάντσεθ. «Διεκδικώ τα δικαιώματά μου και θα αγνοήσω τον νόμο, γιατί πολύ απλά δεν έχω καμία άλλη δυνατότητα» λέει ο Ισπανός φωτορεπόρτερ. «Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να δεσμεύσουν τον τραπεζικό λογαριασμό μου και να πάρουν από εκεί τα χρήματα, εάν βρουν χρήματα.».