Κονδύλια 2 δισ. ευρώ για να γίνουν τα νησιά μας «πράσινα»

Λευκός καπνός» βγήκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για την εκκίνηση της οργάνωσης του Ταμείου Απανθρακοποίησης, με την ανάδειξη του ανάδοχου που θα αναλάβει να συνδράμει στη διαχείρισή του καθώς και στην εφαρμογή ενός μηχανισμού παρακολούθησης της υλοποίησης των δράσεων που σχεδιάζονται. Ο σχετικός ηλεκτρονικός διαγωνισμός κατακυρώθηκε τελικά στη PricewaterhouseCoopers (PwC) η οποία, εάν δεν υπάρξουν ενστάσεις, θα ξεκινήσει άμεσα τις εργασίες.

Το Ταμείο είχε ιδρυθεί πριν από περίπου ενάμισι έτος και αναμένεται, εντός της επόμενης άνοιξης να περάσει από την έγκριση της DG CLIMA (Γενική Διεύθυνση Δράσης για το Κλίμα) και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) η τελική συμφωνία έγκρισης των δράσεων και των πόρων, ώστε να μπορέσουν να ξεκινήσουν τα έργα. Η ιδέα ενός Ταμείου για τα νησιά ξεκίνησε από το δικαίωμα της χώρας να διεκδικήσει πόρους, ζητώντας από την Κομισιόν να δημοπρατήσει 25 εκατ. αδιάθετα δικαιώματα ρύπων.

Σε αυτό θα συγκεντρωθούν τα κονδύλια από τις δημοπρασίες των αδιάθετων δικαιωμάτων, τα οποία εκτιμάται ότι θα κυμανθούν μεταξύ 1,8 δισ. ευρώ και 2 δισ. ευρώ, με τιμή δικαιωμάτων στα 72 ευρώ/τόνο με 80 ευρώ/τόνο (σε αυτές τις τιμές κυμαίνονται οι ρύποι το τελευταίο δίμηνο). Μάλιστα, με μια μόχλευση 50%, υπολογίζεται ότι, περίπου 4 δισ. ευρώ θα κατευθυνθούν σε έργα και δράσεις για την απανθρακοποίηση της οικονομίας των νησιών.

Οι δράσεις

Όσο για τις δράσεις που μπορούν να στηριχθούν με τους πόρους του Ταμείου, αφορούν καταρχάς στην αλλαγή ενεργειακού μοντέλου στα μη διασυνδεδεμένα νησιά (ΜΔΝ) με το ηπειρωτικό σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Σε όσα νησιά παραμείνουν ΜΔΝ θα προωθηθούν υβριδικά συστήματα παραγωγής ρεύματος, δηλαδή μονάδες που συνδυάσουν Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και αποθήκευσης ενέργειας ενώ σε όσα διασυνδεθούν θα στηριχθούν έργα ΑΠΕ. Επίσης θα χρηματοδοτηθεί η ταχύτερη ηλεκτρική διασύνδεση καθώς και έργα ενεργειακής εξοικονόμησης, δηλαδή προγράμματα τύπου «Εξοικονομώ» μόνο για τα νησιά.

Μέρος των κονδυλίων του Ταμείου Απανθρακοποίησης θα αξιοποιηθούν στη χρηματοδότηση έργων ηλεκτρικής διασύνδεσης των νησιών προκειμένου να επιταχυνθεί η υλοποίηση του σχεδιασμού του ΑΔΜΗΕ, αλλά και σε έργα ενεργειακής εξοικονόμησης. Όσον αφορά στις δράσεις της πρωτοβουλίας «GR-eco Islands» _ η οποία θα περιλαμβάνει χρηματοδότηση έργων διαχείρισης απορριμμάτων, νερού, παραγωγή ενέργειας μέσω ενεργειακών κοινοτήτων κλπ. _ αυτές θα χρηματοδοτηθούν από ένα κονδύλι 100 εκατ. ευρώ που έχει εξασφαλιστεί από το ΕΣΠΑ, αλλά σε δεύτερο χρόνο και από το Ταμείο Απανθρακοποίησης, παράλληλα με την εμπλοκή και του ιδιωτικού τομέα. Ηδη με τη συμμετοχή μεγάλων εταιρειών έχουν ξεκινήσει τα έργα για τη μετατροπή της Αστυπάλαιας και της Χάλκης σε πράσινα νησιά ενώ θα ακολουθήσουν και άλλα, με προτεραιότητα στα μικρά νησιά του Αιγαίου, όπου λειτουργούν ρυπογόνες μονάδες παραγωγής ενέργειας και τα οποία πληρούν το κριτήριο της διπλής νησιωτικότητας _ δηλαδή η πρόσβαση σε αυτά δεν είναι άμεση, αλλά μέσω κάποιου άλλου νησιού.