Ανησυχία για εκρηκτικό μίγμα ακρίβειας σε τρόφιμα και καύσιμα

“Κληρώνει» για τον πληθωρισμό του Αυγούστου την προσεχή Πέμπτη και στο οικονομικό επιτελείο προετοιμάζονται από τώρα για την αποτύπωση της κατάστασης που βιώνει όλη η αγορά. Η αυξημένη ζήτηση εν μέσω θέρους –και λόγω τουρισμού– ειδικά για τα τρόφιμα- αναμένεται ότι θα συγκρατήσει τον πληθωρισμό των τροφίμων σε διψήφια επίπεδα. Το αν το ποσοστό θα είναι κατ’ άτι μικρότερο σε σχέση με αυτό του Ιουλίου (δηλαδή χαμηλότερο από το 12%) δε θα πρέπει να εκληφθεί ως «επιτυχία» καθώς οι ανατιμήσεις στα είδη πρώτης ανάγκης (και ειδικά στα τρόφιμα) είχαν ήδη ξεκινήσει από τον Μάιο του 2022.

Όπερ σημαίνει ότι θα περίμενε κανείς ύστερα από έναν ολόκληρο χρόνο ανατιμήσεων, οι τιμές να αρχίσουν να υποχωρούν κάτι όμως που δε συμβαίνει. Έτσι, την Πέμπτη, αναμένεται να βρεθούμε αντιμέτωποι με ένα σκηνικό αντίστοιχο με αυτό του Ιουλίου: πληθωρισμός ελαφρά αυξημένος σε σχέση με τον Ιούλιο (σ.σ πιθανότατα λίγο πάνω από το 3%) και διψήφιο ποσοστό μεταβολής στα τρόφιμα.

Όσο για τις ελπίδες αποκλιμάκωσης των τιμών, μάλλον μετατίθενται χρονικά για αργότερα καθώς με παρατεταμένη τουριστική περίοδο τον Σεπτέμβριο, αλλά και έντονη αβεβαιότητα σε διεθνές επίπεδο, δύσκολα θα πέσουν οι τιμές μέσα στο φθινόπωρο. Το αντίθετο: μέσα στον Σεπτέμβριο πολλές εταιρείες ετοιμάζουν νέες ανατιμήσεις στους τιμοκαταλόγους τους κάτι που θα φανεί στον λογαριασμό του Supermarket ειδικά μετά το άνοιγμα των σχολείων.

Στο οικονομικό επιτελείο φοβούνται το «κοκτέιλ μολότοφ». Δηλαδή τον συνδυασμό των ακριβών τροφίμων με πιθανές νέες ανατιμήσεις στο μέτωπο της ενέργειας. Ένα τέτοιο κοκτέιλ θα διατηρήσει ψηλά και τον δομικό πληθωρισμό. Και μπορεί ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός να μειωθεί προς το 4-4,5% στο τέλος του χρόνου, ωστόσο το λεγόμενο «αίσθημα ακρίβειας» θα γίνει εντονότερο από ποτέ.

Οι τιμές της ενέργειας είναι αυτή τη στιγμή το «εργαλείο» συγκράτησης του πληθωρισμού σε χαμηλά επίπεδα. Ωστόσο, όσο θα περνάνε οι μήνες, η ευεργετική επίδραση από την αποκλιμάκωση των τιμών θα αρχίσει να ξεθωριάζει. Ο Αύγουστος του 2022, ήταν ο μήνας κορύφωσης για τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και για τα καύσιμα κίνησης. Από το φθινόπωρο του 2022, οι τιμές της ενέργειας άρχισαν να υποχωρούν ταχύτατα. Άρα, από εδώ και πέρα, οι συγκρίσεις των φετινών τιμών θα γίνονται με ολοένα και χαμηλότερες τιμές βάσης. Άρα, ο αρνητικός πληθωρισμός της ενέργειας θα αρχίσει σταδιακά να εξαφανίζεται.

Ο πληθωρισμός καταγράφει μεταβολές τιμών. Η ανησυχία είναι πολύ μεγαλύτερη για τις απόλυτες τιμές καθώς αυτές αποτυπώνουν το βασικό πρόβλημα που είναι η ακρίβεια. Οι τιμές καθορίζουν την ικανότητα των νοικοκυριών να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και οι ενδείξεις αυτή τη στιγμή για το φετινό φθινόπωρο εντείνουν την ανησυχία.