Κομισιόν: Προς συγκέντρωση 15 δισ. από ρωσικά assets υπέρ του Κιέβου

Να δεσμεύσουν τα κέρδη που προκύπτουν από τα κατασχεμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας εντός ΕΕ σκοπεύει η Κομισιόν. Αυτό αναφέρουν οι Financial Times, τονίζοντας ότι στόχος είναι να συγκεντρωθεί ποσό ύψους έως και 15 δισ. ευρώ προς όφελος της Ουκρανίας.

Όπως αναφέρει το βρετανικό έντυπο, πρόκειται για ένα σχέδιο που είχε παρουσιαστεί ξανά τους προηγούμενους μήνες αλλά δεν είχε προχωρήσει, καθώς πολλά κράτη μέλη της ΕΕ αλλά και η ΕΚΤ εξέφρασαν νομικής και οικονομικής φύσεως ανησυχίες.

Τώρα όμως η δυσκολία που παρουσιάζεται σε ΗΠΑ και ΕΕ να συμφωνηθεί πρόσθετη οικονομική στήριξη για την Ουκρανία δίνει νέα ώθηση στις προτάσεις για αξιοποίηση των κερδών από τα ρωσικά κεφάλαια που παραμένουν δεσμευμένα εντός του μπλοκ.

«Είναι σημαντικό να εξετάσουμε πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα ρωσικά δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία και τα έσοδα από αυτά τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία για να στηρίξουμε την Ουκρανία», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις στους Financial Times.

Σημειώνοντας ότι η G7 είχε συμφωνήσει να παγώσει τα περιουσιακά στοιχεία μέχρι η Μόσχα να καταβάλει αποζημιώσεις στην Ουκρανία, ο Ντομπρόβσκις υποστήριξε ότι ήρθε η ώρα να εξεταστούν τρόποι για την καλύτερη δυνατή χρήση των εσόδων που θα προκύψουν στο μεταξύ.

Το σχέδιο της Επιτροπής

Σύμφωνα πάντα με τους FT, για να πείσει τους σκεπτικιστές η Επιτροπή θα απαιτήσει αρχικά από τα κεντρικά αποθετήρια τίτλων που κατέχουν περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας να τοποθετούν τα κέρδη που προκύπτουν από αυτά σε ξεχωριστούς λογαριασμούς. Τα αποθετήρια τίτλων δημιουργούν κέρδη επανεπενδύοντας μετρητά από ληξιπρόθεσμους τίτλους, όπως κρατικά ομόλογα, καθώς οι πληρωμές προς τη Μόσχα απαγορεύονται λόγω των κυρώσεων. Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να υποστηρίξουν ομόφωνα το σχέδιο, καθώς και περαιτέρω μέτρα εφαρμογής, προτού χρήματα εκταμιευθούν προς το Κίεβο.

Στο δεύτερο στάδιο του σχεδίου, τα κέρδη θα μεταφερθούν στον κοινό προϋπολογισμό της ΕΕ για να βοηθήσουν στη στήριξη της Ουκρανίας.

Μόνο τα έσοδα από τα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας θα βρεθούν στο στόχαστρο της Κομισιόν. Η Επιτροπή εκτιμά ότι αυτό θα απέφερε έως και 3 δισ. ευρώ ετησίως ή 15 δισ. ευρώ μεταξύ 2023 και 2027 – αν και το ακριβές ποσό θα εξαρτηθεί από τα επιτόκια της περιόδου.

Τα μέτρα θα επηρεάσουν κυρίως την Euroclear, ένα αποθετήριο με έδρα το Βέλγιο που κατέχει περίπου 191 δισ. ευρώ σε ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία, το μεγαλύτερο μερίδιο που έχει ακινητοποιηθεί στη Δύση.

Κίνδυνοι

Όπως υπογραμμίζουν οι FT, παρά το περιορισμένο πεδίο εφαρμογής της πρότασης, η οποία στοχεύει μόνο στα κέρδη και όχι στα ίδια τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία, οι εμπειρογνώμονες έχουν προειδοποιήσει για νομικούς και οικονομικούς κινδύνους.

Δεδομένης της συστημικής σημασίας της Euroclear – το 2022 είχε υπό φύλαξη περιουσιακά στοιχεία αξίας 35,6 εκατ. ευρώ – «αυτό θα μπορούσε φυσικά να προκαλέσει αβεβαιότητα και φόβους με άμεσο αντίκτυπο στις χρηματοπιστωτικές αγορές», δήλωσε ο Armin Steinbach, καθηγητής δικαίου και οικονομικών στο HEC Paris.

Η ΕΚΤ υποστηρίζει επίσης εδώ και καιρό ότι μπορεί να υπάρχουν κίνδυνοι για τον ρόλο του ευρώ ως αποθεματικό νόμισμα και ζήτησε συντονισμένη δράση με τους διεθνείς εταίρους. Οι ΗΠΑ και άλλα μέλη της G7 έχουν υποστηρίξει την κίνηση αυτή.

Ένας άλλος σαφής κίνδυνος είναι τα αντίποινα από τη Ρωσία με την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων δυτικών εταιρειών, κάτι με το οποίο έχει ήδη απειλήσει ο Ρώσος υπουργός Οικονομικών Αντόν Σιλουάνοφ.

Το ΔΝΤ εξέδωσε επίσης προειδοποιήσεις την Παρασκευή ότι μια τέτοια κίνηση «θα μπορούσε να επηρεάσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τη λειτουργία των χρηματοπιστωτικών αγορών παγκοσμίως».

Η Κομισιόν, σύμφωνα με τους FT, αναγνωρίζοντας αυτούς τους κινδύνους προτείνει να κρατηθεί στην άκρη ένα ορισμένο ποσό για τη διαχείριση των κινδύνων.

Η Euroclear αντιμετωπίζει ήδη δεκάδες αγωγές για δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία, με την έκβαση των δικαστικών υποθέσεων να θεωρείται αβέβαιη καθώς δεν υπάρχει δεδικασμένο.