Εχουν περάσει πενήντα και πλέον χρόνια από την τελευταία φορά που η ιατρική κοινότητα «είδε» νέο αντιβιοτικό. Εδώ και μισό αιώνα, κυκλοφορούν τα ίδια αντιμικροβιακά φάρμακα ενώ δεν έχει ανακαλυφθεί καμία νέα θεραπεία για τα λεγόμενα gram αρνητικά παθογόνα τα οποία είναι πιο σύνθετα και χαρακτηρίζονται από την ικανότητα να αναπτύσσουν ταχέως ταυτόχρονη αντοχή σε πολλές κατηγορίες φαρμάκων. Η μικροβιακή αντοχή είναι η αντίσταση που αναπτύσσουν τα παθογόνα απέναντι στα φάρμακα, καθιστώντας τα αναποτελεσματικά.
Από τις κυριότερες αιτίες της είναι η υπέμετρη χρήση αντιβιοτικών τόσο στην κλινική ιατρική όσο και στη γεωργική παραγωγή και την κτηνοτροφία. Σήμερα είναι μείζον πρόβλημα για πολλές χώρες, με την δική μας να έχει μάλιστα μια από τις πρώτες θέσεις της Ευρώπης σε ανθεκτικά μικρόβια. Υπάρχουν και τα λεγόμενα πολυ-ανθεκτικά μικρόβια – συνήθως τα λέμε σούπερ μικροβία – τα οποία έχουν αντοχή σε πολλές διαφορετικές αντιβιοτικές θεραπείες, κάτι που σημαίνει ότι οι λοιμώξεις που προκαλούν είναι ουσιαστικά ανίατες, άρα και θανατηφόρες. Τώρα, ένα νέο αντιβιοτικό που φαίνεται να καταπολεμά και ένα από αυτά τα σούπερ μικρόβια, μπαίνει σε κλινική δοκιμή φάσης 3 (δηλαδή θα δοκιμαστεί σε ανθρώπους) και δημιουργεί ελπίδες για καλύτερη αντιμετώπιση σοβαρών λοιμώξεων στο μέλλον. Το φάρμακο έχει ως δραστική ουσία την zosurabalpin και αναπτύχθηκε από την ελβετική Roche, με θετικά αποτελέσματα στις πρώιμες φάσεις της κλινικής μελέτης.
Σύμφωνα με την Roche, η zosurabalpin έχει σχεδιαστεί για τη θεραπεία απειλητικών για τη ζωή λοιμώξεων. Εάν αποδειχθεί ότι λειτουργεί, τότε θα προσφέρει ένα νέο όπλο στη μάχη κατά του Acinetobacter baumannii (A. baumannii – ακινητοβακτήριο στα ελληνικά), το οποίο ανήκει στα gram αρνητικά βακτήρια και είναι ανθεκτικό σε πολλά φάρμακα, με θνητότητα έως και 50% (σκοτώνει δηλαδή τους μισούς από τους ασθενείς που προσβάλλει).
Ο Μάικλ Λόμπριτζ, επικεφαλής του τμήματος λοιμωδών νοσημάτων στη Roche, δήλωσε στους Financial Times ότι το φάρμακο είναι σημαντικό τόσο για το τι μπορεί να κάνει όσο και για το τι αντιπροσωπεύει – έναν νέο τρόπο επίθεσης κατά των επικίνδυνων λοιμώξεων. «Η ανάπτυξη νέων κατηγοριών [σσ: νέων «οικογενειών» αντιβιοτικών θεραπειών] είναι πολύ δύσκολη … Αν είμαστε σε θέση να λανσάρουμε μια νέα, μπορούμε να βασιστούμε σε αυτήν για τις επόμενες δεκαετίες», πρόσθεσε. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Σύμπραξη Έρευνας και Ανάπτυξης Αντιβιοτικών (GRDP), το ανθεκτικό στα φάρμακα Acinetobacter baumannii είναι ένα από τα πιο ευπροσάρμοστα παθογόνα που απαντώνται σε χώρους υγειονομικής περίθαλψης και αποτελεί πλέον μείζονα αιτία ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων. Προκαλεί πνευμονία και λοιμώξεις σε διάφορα συστήματα του οργανισμού, από το αίμα και το ουροποιητικό μέχρι το δέρμα και τα μάτια. Το A. baumannii συνδέεται σήμερα με περίπου 400.000 θανάτους ετησίως σε όλον τον κόσμο.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με το Κέντρο Κλινικής Επιδημιολογίας και Εκβασης Νοσημάτων (CLEO), είναι ένα από τα οκτώ πιο συχνά αίτια ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων. Τα τελευταία στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Νόσων (ECDC), δείχνουν ότι η χώρα μας είναι δεύτερη στην Ευρώπη, μετά την Ιταλία, σε πολυανθεκτικό ακινητοβακτήριο. Το A. baumannii είναι πρώτο στην κατάταξη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για τους πιο κρίσιμους μικροβιακούς κινδύνους παγκοσμίως. «Αποτελεί ιδιαίτερη απειλή στα νοσοκομεία, τα γηροκομεία και για τους ασθενείς των οποίων η φροντίδα απαιτεί συσκευές όπως αναπνευστήρες και καθετήρες», αναφέρει σχετικά ο ΠΟΥ. Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα χαρακτηρίζει τη μικροβιακή αντοχή ως «σιωπηλή πανδημία», αφού πολλές μελέτες αποδεικνύουν ότι πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες απειλές της δημόσιας υγείας σήμερα.
Ο ΠΟΥ έχει προειδοποιήσει για την «post-antibiotic era», δηλαδή μια εποχή στην οποία δεν θα υπάρχουν αντιβιοτικά κατάλληλα για να αντιμετωπίσουν τα σούπερ μικρόβια. Μάλιστα, εκτιμάται πως έως το 2050 το πρόβλημα της μικροβιακής αντοχής θα προκαλέσει περισσότερους θανάτους από όσους θα προκαλέσουν ο καρκίνος και ο σακχαρώδης διαβήτης μαζί.
Πηγή: pagenews.gr