Τι σηματοδοτεί η νίκη Τραμπ στο Ανώτατο Δικαστήριο 

Με μια ιστορική απόφαση, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ τερματίζει την πρακτική των «πανεθνικών» δικαστικών εντολών, παρέχοντας στον Ντόναλντ Τραμπ —και σε κάθε μελλοντικό πρόεδρο— ένα ισχυρότερο εργαλείο εξουσίας.

Η απόφαση δεν εξετάζει ακόμη τη συνταγματικότητα του αμφιλεγόμενου διατάγματος που αφορά την κατάργηση της ιθαγένειας κατά τη γέννηση, αλλά αλλάζει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο αμφισβητούνται οι προεδρικές πολιτικές, περιορίζοντας τη δυνατότητα των κατώτερων δικαστών να τις «παγώνουν» σε εθνικό επίπεδο.

Στην ουσία, ανοίγει ένα νέο μονοπάτι άσκησης εξουσίας: οι πρόεδροι, ξεκινώντας από τον Τραμπ, αποκτούν πλέον σημαντικά μεγαλύτερη ελευθερία να εφαρμόζουν τις πολιτικές τους, χωρίς να κινδυνεύουν να «παγώσουν» αμέσως από έναν μόνο ομοσπονδιακό δικαστή.

Το δικαστήριο –με πλειοψηφία 6-3– αποφάνθηκε πως οι κατώτεροι δικαστές δεν μπορούν να μπλοκάρουν προεδρικά διατάγματα σε εθνικό επίπεδο για όλους, αλλά μόνο για τους ενάγοντες που έχουν δικαίωμα να προσφύγουν. Έτσι, ένα μέτρο μπορεί να ισχύει σε άλλες Πολιτείες, ακόμη κι αν έχει ήδη θεωρηθεί παράνομο σε μια άλλη.

Τι σημαίνει για την ιθαγένεια κατά τη γέννηση

Το διάταγμα του Τραμπ που περιορίζει την ιθαγένεια κατά τη γέννηση μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή σε έναν μήνα, εκτός αν υπάρξουν επαναλαμβανόμενα νομικά εμπόδια μέσω ομαδικών αγωγών, κάτι που προσπαθούν να επιτύχουν 22 Πολιτείες, οργανώσεις μεταναστών και ομάδες εγκύων γυναικών.

Αν και το Ανώτατο Δικαστήριο δεν έχει αποφασίσει σχετικά με τη συνταγματικότητα του διατάγματος, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να το εξετάσει σε επόμενη φάση. Η κυβέρνηση Τραμπ είναι αισιόδοξη για την έκβαση, ωστόσο, οι συνταγματολόγοι υποστηρίζουν ότι το διάταγμα παραβιάζει την 14η Τροπολογία, βασιζόμενοι στην ιστορική υπόθεση Wong Kim Ark (1898), η οποία καθόρισε την αρχή του «jus soli».

Πέρα από την ιθαγένεια, η απόφαση αυτή θέτει ένα νέο προηγούμενο: οι πρόεδροι δεν θα περιορίζονται πλέον αυτόματα από εντολές δικαστών σε απομακρυσμένες Πολιτείες. Από την αρχή της δεύτερης θητείας του, ο Τραμπ έχει ήδη εκδώσει πολλές διατάξεις – σχετικά με απελάσεις, περικοπές επιδομάτων και στρατιωτικές ρυθμίσεις – οι οποίες είχαν προσωρινά ανασταλεί.

Τώρα, οι περισσότερες από αυτές μπορούν να εφαρμοστούν, μέχρι να εξεταστούν δικαστικά – μια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει μήνες ή και χρόνια.

Η Σόνια Σοτομαγιόρ, διαβάζοντας ένα απόσπασμα της διαφωνίας της από το βήμα, αναφέρθηκε σε «πρόσκληση για παραβίαση του Συντάγματος» και σε «απειλή για το κράτος δικαίου». Από την πλευρά της, η Τζάκσον ήταν ακόμη πιο δραματική: «Εάν η εκτελεστική εξουσία μπορεί να ενεργεί παράνομα μέχρι να υπάρξει παρέμβαση, τότε η αυθαιρεσία θα ευδοκιμήσει».

Ο φόβος τους έγκειται στο ότι κάθε κυβέρνηση – είτε Ρεπουμπλικανική είτε Δημοκρατική – θα έχει τη δυνατότητα να εφαρμόζει αμφιλεγόμενα μέτρα, μέχρι να συγκροτηθούν αντίπαλοι για να τα ανακόψουν. Σε μια πολιτικά διχασμένη χώρα, αυτό οδηγεί σε χάος: σε ορισμένες περιοχές ισχύουν τα μέτρα, ενώ σε άλλες όχι.

Η κυβέρνηση Τραμπ εκφράζει σιγουριά για τη νίκη της. Αν αυτό συμβεί, θα ανατραπεί ένα νομικό καθεστώς που ισχύει εδώ και 150 χρόνια.

Ωστόσο, μέχρι τότε, η πολιτική αναταραχή είναι αναπόφευκτη: οι Πολιτείες θα εκδίδουν διαφορετικά πιστοποιητικά, οι οργανώσεις μεταναστών θα συνεχίσουν να καταθέτουν προσφυγές και η αβεβαιότητα θα επιβαρύνει χιλιάδες οικογένειες.

Η απόφαση δεν έκλεισε την υπόθεση· αντίθετα, την άνοιξε. Και αν κάτι κατέστησε σαφές το Ανώτατο Δικαστήριο, είναι ότι στο τρέχον πολιτικό τοπίο, ο ισχυρότερος θεσμός στις ΗΠΑ δεν είναι πια η Δικαιοσύνη, αλλά η Προεδρία.

Πηγή: Pagenews.gr