Όταν ο Ayham Hassan ξεκίνησε ένα crowdfunder για να συγκεντρώσει χρήματα ώστε να πάει στο Central Saint Martins το 2021, δεν ήταν ποτέ πραγματικά πεπεισμένος ότι θα πλησίαζε τον στόχο του. Ο Παλαιστίνιος σχεδιαστής είχε εμμονή με τη μόδα, κατεβαίνοντας σε λαγότρυπες του YouTube αργά τη νύχτα για να παρακολουθήσει ξανά και ξανά σκοτεινά κλιπ από επιδείξεις του Alexander McQueen και εμφανίσεις επί σκηνής της Lady Gaga.
Αλλά το να μεγαλώσει στη Ραμάλα καθιστούσε δύσκολο για τον επίδοξο σχεδιαστή να κάνει όνειρα – πέρα από την καθημερινή δοκιμασία του να ζει στο έλεος της καταπιεστικής ισραηλινής Δύναμης Κατοχής και των ατελείωτων κανόνων, κανονισμών και περιορισμών στα σημεία ελέγχου.
«Η σκηνή της μόδας στην Παλαιστίνη είναι πολύ μικρή και ωμή» θα πει ο ίδιος σύμφωνα με το in.gr και την Έφη Αλεβίζου
Ταυτότητα και σύγκρουση
«Το να μπεις σε αυτή τη βιομηχανία δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο για την Παλαιστίνη», εξηγεί. Παρόλα αυτά, ο Hassan εγγράφηκε σε ένα μάθημα σχεδιασμού στο Πανεπιστήμιο Birzeit, όπου η δουλειά του τράβηξε το ενδιαφέρον του καθηγητή Omar Joseph Nasser Khoury.
Ο Khoury είχε σπουδάσει στο London College of Fashion και ενθάρρυνε τον Hassan να συγκεντρώσει ένα χαρτοφυλάκιο με τη δουλειά του, να υποβάλει αίτηση για μια θέση στο Central Saint Martins και να σκεφτεί τα υπόλοιπα αργότερα σύμφωνα με το in.gr και την Έφη Αλεβίζου
Αποδείχθηκε ότι οι υπεύθυνοι του προγράμματος σπουδών μόδας BA εντυπωσιάστηκαν όσο και ο Khoury από την εξερεύνηση της ταυτότητας και της σύγκρουσης από τον Hassan και τον τρόπο με τον οποίο μετέτρεπε αυτά τα θέματα σε ισχυρές εννοιολογικές συλλογές. Πήρε μια θέση στη σχολή, και ξαφνικά έπρεπε να βρει πώς θα πήγαινε στο Λονδίνο.
Το Crowdfunder που δημιούργησε αμέσως μετά την εξασφάλιση της θέσης του τράβηξε ευτυχώς την προσοχή της Bella Hadid, η οποία το μοιράστηκε στο Instagram story της. Τα μετρητά άρχισαν να εισρέουν, αλλά εξακολουθούσαν να μην είναι αρκετά για να χρηματοδοτήσουν τον Hassan για τρία χρόνια σε μια από τις πιο ακριβές πόλεις του κόσμου συν τα ταξίδια, τα δίδακτρα και το πραγματικό κόστος διαβίωσης.
«Πρόκειται κυριολεκτικά για τους Παλαιστίνιους πολεμιστές και τις ανθεκτικές ψυχές που ζουν μέσα από τη γενοκτονία της Γάζας. Οι σιλουέτες αντλούν από τις παραδοσιακές παλαιστινιακές φορεσιές και ανέπτυξα μια νέα υφή για κάθε μία»
Κανονικός «Μπρίτις»
Ωστόσο όταν το περιοδικό Dazed δημοσίευσε μια συνέντευξη με τον επίδοξο σχεδιαστή, ένα brand ανέλαβε να καλύψει το πρώτο έτος και ο Hassan έσπευσε να εξασφαλίσει υποστήριξη για τα επόμενα δύο.
Τώρα, μετά από τρία χρόνια στο CSM και ένα έτος πρακτικής άσκησης ζώντας το «όνειρο της Emily In Paris», δουλεύοντας, δηλαδή, για τον Givenchy στη γαλλική πρωτεύουσα, ο Hassan αποφοίτησε από το πρόγραμμα σπουδών για το οποίο εργάστηκε τόσο σκληρά.
«Πέρασε τόσο γρήγορα», λέει λίγες ημέρες αφότου παρουσίασε την τελευταία του συλλογή στο πλαίσιο της έκθεσης αποφοίτων της σχολής στο τέλος του έτους. «Υποθέτω ότι τώρα που είμαι εδώ τόσο καιρό, είμαι κανονικός Μπρίτις», γελάει, βάζοντας μια υπερβολική προφορά Λονδίνου.
Οδυνηρό είναι ότι και η μητέρα του συνέβαλε στη συλλογή, παρόλο που δεν μπόρεσε να παρευρεθεί στην έκθεση, καθώς τα σύνορα της Παλαιστίνης παραμένουν κλειστά. «Ανέπτυξε ένα πλεκτό κομμάτι που ήταν κεντημένο και βελονισμένο πλήρως με το χέρι»
«Η καρδιά της συλλογής είναι η Παλαιστίνη και η Γάζα»
Με τις πρώιμες συλλογές του Hassan να προσφέρουν πρωτοποριακές σιλουέτες που έχουν τις ρίζες τους στην προστασία και την απόκρυψη, η μεταπτυχιακή προσφορά του σχεδιαστή επεξεργάστηκε τα προηγούμενα. Αλλά ενώ τα ρούχα που δημιούργησε κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο Πανεπιστήμιο Birzeit ήταν σε υποτονικές χρωματικές παλέτες – δεν υπάρχουν πολλά συναρπαστικά υφάσματα που φτάνουν στην Παλαιστίνη, χάρη στους περιορισμούς του Ισραήλ για σχεδόν τα πάντα – αυτή η τελική συλλογή ήταν σε μια κακοφωνία χρωμάτων, που κυμαίνονταν από πλούσιο βασιλικό μπλε, βαθύ μοβ και έντονο φούξια.
«Η καρδιά της συλλογής είναι η Παλαιστίνη και η Γάζα», εξηγεί ο Hassan. «Πρόκειται κυριολεκτικά για τους Παλαιστίνιους πολεμιστές και τις ανθεκτικές ψυχές που ζουν μέσα από τη γενοκτονία της Γάζας. Οι σιλουέτες αντλούν από τις παραδοσιακές παλαιστινιακές φορεσιές και ανέπτυξα μια νέα υφή για κάθε μία».
Οκτώ γυναίκες από τη Δυτική Όχθη
«Είμαι συνεπαρμένος από την ομορφιά και τον πλούτο της ιστορίας μας», λέει. «Όλα τα μοτίβα και οι υφές σε όλη την έκταση έχουν αναπτυχθεί ειδικά για τη συλλογή – υπάρχουν φυλαχτά σχέδια που προορίζονται να προστατεύσουν εσάς και την ψυχή σας από το κακό και τα κακά πνεύματα και μια σειρά από τεχνικές σταυροβελονιάς που συνδέονται με την αντίσταση που χρονολογείται από αιώνες» συνεχίζει ο Hassan.
Παρά τις πρόσθετες δυσκολίες που αντιμετώπισε για να το κάνει, ο Hassan είχε επίσης την πρόθεση να απασχολήσει τεχνίτες από την πατρίδα του για να βοηθήσουν να ζωντανέψει τη συλλογή του. «Δούλεψα με οκτώ γυναίκες στη Δυτική Όχθη που ανέπτυξαν το κέντημα για τρεις ή τέσσερις μήνες», προσθέτει.
Οδυνηρό είναι ότι και η μητέρα του συνέβαλε στη συλλογή, παρόλο που δεν μπόρεσε να παρευρεθεί στην έκθεση, καθώς τα σύνορα της Παλαιστίνης παραμένουν κλειστά. «Ανέπτυξε ένα πλεκτό κομμάτι που ήταν κεντημένο και βελονισμένο πλήρως με το χέρι», λέει ο Hassan.
Ένας εορτασμός της δύναμης
«Ένιωσα τόσο σημαντικό ότι ήταν μέρος της αποφοίτησής μου, ότι ήταν εκεί με κάποιον τρόπο». Επίσης, σημαντικός για τον Hassan ήταν ο τρόπος με τον οποίο τα κομμάτια που έφτιαξε η μητέρα του και οι γυναίκες της Δυτικής Όχθης έφτασαν στο Ηνωμένο Βασίλειο.
«Ταξίδεψαν από την Παλαιστίνη όπως ένας Παλαιστίνιος. Διασχίζοντας το δρόμο τους μέσα από το ένα σημείο ελέγχου μετά το άλλο, ανιχνευόμενοι και παρακολουθούμενοι αδιάκοπα, όπως κι εμείς καθημερινά».
Παρ’ όλα αυτά, ο Hassan επιμένει ότι η συλλογή είναι ένας εορτασμός της δύναμης και της ανθεκτικότητας του λαού του, η οποία τον ώθησε να περάσει μερικά δύσκολα χρόνια σπουδών στο Λονδίνο. «Φυσικά ήταν δύσκολα και ανησυχώ για την οικογένειά μου, ακόμη και αν βρίσκονται σε ασφαλέστερη περιοχή στη Ραμάλα και όχι στη Γάζα», λέει.
«Αλλά υπάρχει ακόμα τόση χαρά και ομορφιά στην Παλαιστίνη – βλέπω βίντεο με ανθρώπους να ντύνονται, να γιορτάζουν τον εαυτό τους, να γιορτάζουν το φαγητό, να γιορτάζουν την αντίσταση, ακόμα και να αστειεύονται μέσα από τη σκληρή πραγματικότητα αυτής της φρικτής γενοκτονίας.
»Ακόμα και ως Παλαιστίνιος είναι δύσκολο να αντιληφθείς τη σοβαρότητα της κατάστασης. Αλλά εξακολουθείς να βλέπεις την ελπίδα. Βλέπεις ακόμα καλοσύνη. Εξακολουθείς να βλέπεις τόσο πολύ πνεύμα».
Ήταν δύσκολο
Τώρα, αφού αποφοίτησε από το CSM, ο Χασάν θα πάρει χρόνο για να αποσυμπιεστεί, πριν βάλει στο στόχαστρό του μια δουλειά – ελπίζω εδώ στο Λονδίνο ή ίσως στο Παρίσι. «Το Central Saint Martins ήταν μια καταπληκτική εμπειρία, αλλά δεν ήταν και η πιο εύκολη εποχή για να σπουδάζεις» λέει.
Δεν ήταν μόνο αναμενόμενα δύσκολο να βλέπει την πατρίδα του να διαλύεται, υπήρχαν και στιγμές που ένιωθε να μην τον στηρίζει και να τον αποκλείει το ίδρυμα στο οποίο είχε δουλέψει τόσο σκληρά για να φτάσει.
«Ήταν καταπληκτικό να περιβάλλομαι από απίστευτους συμφοιτητές μου και οι καθηγητές μου ήταν τόσο υποστηρικτικοί», λέει. «Αλλά το να είμαι μέλος ενός σχολείου που κατά καιρούς δεν αισθανόταν πολύ υπέρ της Παλαιστίνης ήταν πραγματικά δύσκολο».