― Έχετε παρουσιάσει τέτοιες δουλειές στην Ευρώπη, γίνονται αποδεκτές, ή οι Ευρωπαίοι φιλόμουσοι είναι πιο συντηρητικοί;
Βέβαια, παρουσιάζω όλες μου τις αναθέσεις παντού. Δεν διαθέτω αρκετό χρόνο ώστε να παρουσιάζω όλο μου το ρεπερτόριο όλη την ώρα. Ωστόσο, όποτε υπάρχει κάτι καινούργιο, εξασφαλίζω ότι θα έχει και αποδέκτη. Δεν αρέσει σε όλους ο Μπαχ ή ο Στραβίνσκι ή ο Ντβόρζακ, μουσική που υποτίθεται ότι οφείλεις να σου αρέσει. Είναι οι μεγάλοι κλασικοί της μουσικής, αλλά δεν αρέσουν σε όλους. Σε κανέναν δεν αρέσουν τα πάντα. Αναπόφευκτα, υπάρχουν άνθρωποι που δεν τους αρέσουν οι σύγχρονοι συνθέτες, ενώ υπάρχουν άλλοι που τους αρέσουν και δεν θέλουν να ακούνε οτιδήποτε παλιό, όπως και άνθρωποι που τους αρέσουν συγκεκριμένοι συνθέτες από διαφορετικές περιόδους και τους αρέσουν οι σύγχρονοι αλλά όχι κάποιοι συγκεκριμένοι. Μπορεί επίσης να τους αρέσουν οι συνθέτες αλλά όχι οι ερμηνευτές, αλλά σε άλλη περίσταση μπορεί να τους αρέσει μια άλλη ερμηνεία του ίδιου συνθέτη. Υπάρχει τόση ποικιλομορφία, όπως με οτιδήποτε στον κόσμο, λ.χ. με το φαγητό, που κάποιοι θέλουν να τρώνε μόνο κινέζικο και άλλοι μόνο ελληνικές σπεσιαλιτέ, ή ένα ιταλικό πιάτο που κάποτε μαγείρεψε κάποιος γι’ αυτούς και το λάτρεψαν. Είναι δύσκολο να προβλέψεις τι αρέσει και γι’ αυτό είναι σημαντικό να έχεις σύγχρονη όπως και παλιότερη μουσική. Κατά κάποιον τρόπο, πηγαίνεις την Ιστορία παρακάτω.
― Υπάρχει η εντύπωση ότι οι ερμηνευτές κλασικής μουσικής είναι συντηρητικοί και δεν τολμούν όλα όσα κάνετε εσείς. Δηλαδή ότι παραμένουν σταθεροί στους μεγάλους κλασικούς.
Όχι, δεν νομίζω. Οι μουσικοί είναι πολύ ανοιχτόμυαλοι. Αν βλέπετε περιορισμούς στις συναυλίες, είναι γιατί οι οργανωτές φοβούνται να προγραμματίσουν κάτι καινούργιο. Θέλουν να παίζονται τα παλιότερα κομμάτια που είναι αναγνωρίσιμα από όλους, γιατί θεωρούν ότι είναι καλύτερα να παίζονται και να ξαναπαίζονται ώστε να τα ανακαλύπτει το κοινό εκ νέου. Αντιθέτως, στην Αμερική είναι οι μουσικοί εκείνοι που οργανώνουν κοινοτικά προγράμματα και έρχονται σε επαφή με συνθέτες, κανονίζουν να πληρωθούν ή προγραμματίζουν να παρουσιαστούν παλιότερα κομμάτια που παίζονται σπάνια. Αλλά και η στάση του κοινού παίζει ρόλο. Αν το κοινό είναι ανοιχτόμυαλο, ενδιαφέρεται και έχει περιέργεια, οι οργανωτές μπορούν να εισαγάγουν περισσότερα ασυνήθιστα κομμάτια και με τη σειρά τους οι ερμηνευτές να τα παίζουν συχνότερα.
― Αν ερμηνεύατε σύγχρονους συνθέτες αντί για Μπραμς, θα είχατε μεγαλύτερη απήχηση σε πιο νεανικό κοινό; Μου αρέσει πολύ να παίζω Μπραμς, αν και, όπως είπα, δεν έχω έναν αγαπημένο συνθέτη. Ωστόσο θα έλεγα ότι υπάρχουν έργα με αξία σε όλο το φάσμα του ρεπερτορίου. Υπάρχει χώρος για όλους τους συνθέτες. Παίζω Μπραμς περισσότερο από 30 χρόνια, αποτελεί κάτι σαν δεύτερη γλώσσα για εμένα. Ίσως ακόμα και πρώτη γλώσσα! Δεν σκέφτομαι καν τις νότες όταν παίζω, είναι πραγματικά ωραία εμπειρία. Αλλά λατρεύω να παίζω και σύγχρονους, όπως και Μπαχ. Δεν θα έλεγα ότι θεωρώ κάποιο είδος ιδανικό. Μου αρέσει να παίζω σχεδόν τα πάντα, διαφορετικό εύρος από διάφορες περιόδους της ιστορίας. Παίζω κάθε χρόνο έργα από κάθε αιώνα. Αλλά ναι, αγαπώ ιδιαίτερα το κονσέρτο του Μπραμς.
― Θα παίζατε κάτι εντελώς διαφορετικό από κλασικά κομμάτια; Μα, ναι, είμαι μουσικός, βιολονίστα. Οι βιολονίστες βρίσκονται παντού. Έχω κάνει ένα αυτοσχεδιαστικό κομμάτι, ένα free improv duo με τον Hauschka στο πιάνο. Έχω περιοδεύσει με φίλο τραγουδιστή κυρίως μουσικής folk και όπου μας δινόταν η δυνατότητα επικαλύπταμε ο ένας τον άλλον. Έχω παίξει ακόμα και με ροκ μπάντα, αλλά και ένα τζαζ, ουσιαστικά ποπ τραγούδι, στον γάμο φίλων. Έχω κλασική εκπαίδευση και είμαι υπερήφανη γι’ αυτό, γιατί η δύναμή μου είναι η κλασική μουσική. Ωστόσο μου αρέσει να παίζω σε πολλά διαφορετικά πλαίσια. Δεν ισχυρίζομαι ότι είμαι ειδική σε άλλα είδη, αλλά όποτε μου δίνεται ευκαιρία να συμμετάσχω, μου αρέσει. Μου αρέσει να συμμετέχω σε οτιδήποτε με διασκεδάζει. Και δίνω τον καλύτερό μου εαυτό.
― Ποια ήταν μια αξιομνημόνευτη στιγμή της καριέρας σας; Θυμάμαι ένα κονσέρτο στο Ανόι. Κάθε χρόνο οργανώνουν στην όπερά τους ένα ή δύο ρεσιτάλ, καλώντας μουσικούς από το εξωτερικό. Όταν έφτασα στο ξενοδοχείο και μπήκα στο δωμάτιό μου, που ήταν γεμάτο λουλούδια, σκέφτηκα αμέσως ότι βρισκόμουν σε μια φιλόξενη χώρα. Στην πραγματικότητα, ως Αμερικανίδα, μου δημιούργησε έκπληξη η υπερβολική γενναιοδωρία των Βιετναμέζων. Δεν είχα ξαναπάει στο Βιετνάμ και ήταν μια εντελώς διαφορετική εμπειρία να εμφανιστώ και να παίξω εκεί, καθώς έμοιαζε παράδοξο ένα ρεσιτάλ δυτικής κλασικής μουσικής. Αποδείχτηκε όμως ότι άρεσε πολύ στους ανθρώπους. Είχαν τοποθετήσει έξω από το κτίριο της όπερας μια μεγάλη οθόνη όπου πρόβαλλαν το ρεσιτάλ και ο κόσμος σταματούσε για να ακούσει. Νέοι πάνω σε μοτοσακό και σκούτερ σταματούσαν για να ακούσουν, με αποτέλεσμα να γεμίσει το σταυροδρόμι με μηχανάκια. Το βρήκα τόσο γλυκό. Χάρηκα που έγινα μέρος της πόλης. Αυτό είναι κάτι που μου αρέσει στη δουλειά μου, ότι γίνομαι μέρος ενός τόπου, όχι μόνιμα, αλλά έστω για ένα σύντομο διάστημα. Αυτό είναι που κάνει την εμπειρία διαφορετική από εκείνη ενός τουρίστα που βλέπει τα πράγματα απέξω. Γίνεσαι μέρος του τόπου. Έχεις έναν σκοπό, βρίσκεσαι εκεί ώστε να συμβάλεις εκείνη τη συγκεκριμένη ημέρα σε κάτι. Δεν είναι εγωιστικό αυτό που λέω. Βρίσκεσαι σε διαφορετικά περιβάλλοντα και σου δίνεται η ευκαιρία να προσφέρεις κάτι. Αυτό λατρεύω σε σχέση με τη μουσική.
― Δεν ήθελα να μιλήσουμε για πολιτική αλλά, μιας και αναφερθήκατε πριν σε μετανάστες που συμβάλλουν στην καλλιτεχνική ζωή της Αμερικής, θέλετε να σχολιάσετε κάτι πάνω σε αυτό; Ναι. Μιλώντας γενικότερα, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο έχει επηρεαστεί η δουλειά όλων όσοι ξέρω. Οπότε δεν είναι ότι η νέα κατάσταση δεν επηρεάζει τους ανθρώπους. Νομίζω ότι ολόκληρη η κοινωνία έχει επηρεαστεί από όσα συμβαίνουν. Θα έλεγα ότι και στο παρελθόν μεγάλες κοινωνικές ομάδες έχουν επηρεαστεί από τις αμερικανικές κυβερνήσεις, αλλά δεν ήταν εμφανές και ένιωθαν σαν να μην κατάλαβε κανένας τι τους συνέβη. Οπότε, δεν πρόκειται για κάτι καινούργιο. Αλλά αυτό που σοκάρει τώρα είναι ο τρόπος και η κλίμακα στην οποία συμβαίνουν όλα, η ταχύτητα και οι δραματικές συνέπειες. Η κατάσταση έχει επηρεάσει όποιον ξέρω. Ελπίζω ότι μπορεί να βελτιωθούν τα πράγματα, γιατί δεν είναι αντιπροσωπευτικά της πλειονότητας και σίγουρα όχι της καλλιτεχνικής κοινότητας. Όμως δεν θέλω να μιλήσω εκ μέρους των συναδέλφων μου. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι οι ΗΠΑ μπορούν να είναι καλύτερες από έναν τόπο διχασμού. Μπορούν να είναι ένας τόπος όπου υπάρχει χώρος για όλους. Ένα μέρος όπου οι πάντες μπορούν να βρουν τρόπο να ανθήσουν και να προσφέρουν κάτι. Ελπίζω κάποια στιγμή να το καταφέρουμε.
Πηγή: lifo.gr–Χρήστος Παρίδης