Politico: Το σχέδιο Μελόνι για να πιάσει τον στόχο 5% του ΝΑΤΟ

Απέναντι στον φιλόδοξο νέο στόχο στρατιωτικών δαπανών του NATO, Ιταλοί πολιτικοί προτείνουν ένα σχέδιο που συζητείται εδώ και δεκαετίες: να χαρακτηριστεί η κατασκευή της γέφυρας ύψους 13,5 δισ. ευρώ προς τη Σικελία ως στρατιωτική δαπάνη. Μόλις 1,49% του ΑΕΠ πήγε στην άμυνα το 2023. Αυτό καθιστά τον νέο στόχο του 5% μέχρι το 2035 μάλλον ανέφικτο. Εκεί έρχεται να «βοηθήσει» η γέφυρα.

Η κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι επιδιώκει να προωθήσει το φιλόδοξο σχέδιο κατασκευής της μεγαλύτερης κρεμαστής γέφυρας στον κόσμο, που θα ενώνει τη στεριά με τη Σικελία μέσω του Στενού της Μεσσήνης — ένα σχέδιο που αποτέλεσε όνειρο των Ρωμαίων, του δικτάτορα Μπενίτο Μουσολίνι και του πρώην Πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι.

Ο Υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι και ο Υπουργός Υποδομών Ματέο Σαλβίνι, οι δύο αντιπρόεδροι της κυβέρνησης Μελόνι, τονίζουν ότι η γέφυρα δεν είναι μόνο οικονομικό έργο αλλά έχει και στρατηγική σημασία για το NATO — θέση που επαναλήφθηκε και σε κυβερνητική έκθεση τον Απρίλιο.

Σύμφωνα με κυβερνητικό αξιωματούχο, δεν έχει ληφθεί επίσημη απόφαση για τον χαρακτηρισμό της γέφυρας ως έργου ασφάλειας, αλλά πιθανόν να υπάρξουν περαιτέρω συνομιλίες για τη «δυνατότητα υλοποίησης της ιδέας». Η πρόταση αυτή ενδέχεται να είναι πολιτικά χρήσιμη για τη Μελόνι, καθώς δυσκολεύεται να πείσει ένα πολεμοφοβικό κοινό για την ανάγκη αύξησης των αμυντικών δαπανών, τη στιγμή που η Ιταλία πλησιάζει σε πολιτικές λιτότητας.

Υπάρχουν όμως βάσιμα επιχειρήματα. Από το στόχο του 5% του ΑΕΠ για τις αμυντικές δαπάνες του NATO, μόνο το 3,5% απαιτείται να αφορά αμιγώς στρατιωτικές δαπάνες. Το υπόλοιπο 1,5% μπορεί να κατευθυνθεί σε υποδομές στρατηγικής ανθεκτικότητας.

Σύμφωνα με το ιταλικό Υπουργείο Οικονομικών, ο χαρακτηρισμός της γέφυρας ως στρατιωτικού έργου θα μπορούσε να επιτρέψει στην κυβέρνηση να ξεπεράσει ορισμένα από τα τεχνικά και οικονομικά εμπόδια που καθυστέρησαν την κατασκευή της στο παρελθόν.

Για δεκαετίες, οι προσπάθειες να χτιστεί η γέφυρα —με κεντρικό άνοιγμα 3,3 χιλιομέτρων— σκοντάφτουν σε υψηλό κόστος, σε σεισμικούς κινδύνους και στην ανάγκη μετεγκατάστασης κατοίκων.

Η νέα αυτή κατηγοριοποίηση, σύμφωνα με τον αξιωματούχο του Υπουργείου Οικονομικών, θα μπορούσε να «παρακάμψει γραφειοκρατικά εμπόδια και δικαστικές διαμάχες με τις τοπικές αρχές που αντιδρούν για λόγους περιβαλλοντικής και κοινωνικής επιβάρυνσης». Επιπλέον, θα διευκόλυνε τη χρηματοδότηση του έργου, ειδικά μέσα στον επόμενο χρόνο.

Αναγκαιότητα ή φιάσκο;

Τον Απρίλιο, η ιταλική κυβέρνηση υιοθέτησε επίσημα έγγραφο που χαρακτηρίζει τη γέφυρα έργο «υπέρτατης δημόσιας ανάγκης».

Εκτός από τη χρήση της από πολίτες, «η γέφυρα στο Στενό της Μεσσήνης έχει στρατηγική σημασία για την εθνική και διεθνή ασφάλεια και θα διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην άμυνα, διευκολύνοντας τη μετακίνηση ιταλικών και νατοϊκών δυνάμεων», αναφέρεται στο έγγραφο.

Η Ιταλία έχει ζητήσει επίσης το έργο να ενταχθεί στο ευρωπαϊκό σχέδιο χρηματοδότησης για τη στρατιωτική κινητικότητα, καθώς «ταιριάζει απόλυτα στη στρατηγική αυτή, παρέχοντας κρίσιμη υποδομή για τη μεταφορά νατοϊκών δυνάμεων από τη Βόρεια Ευρώπη στη Μεσόγειο».

Η γέφυρα, προσθέτει η έκθεση, «προσφέρει πλεονεκτήματα για τη στρατιωτική κινητικότητα, επιτρέποντας ταχύτερη μεταφορά βαρέων οχημάτων, στρατευμάτων και εφοδίων, τόσο οδικώς όσο και σιδηροδρομικώς».

Το κατά πόσο το NATO —και πιο σημαντικά, ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ, που έχει αδυναμία σε μεγάλα έργα— θα υιοθετήσει αυτό το σκεπτικό, παραμένει άγνωστο.

Επισήμως, το Στενό της Μεσσήνης δεν περιλαμβάνεται στον μοναδικό διάδρομο στρατιωτικής κινητικότητας του NATO στην Ιταλία, που ξεκινά από τα λιμάνια της Απουλίας, διασχίζει την Αδριατική προς την Αλβανία και συνεχίζει στη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία. Δεν είναι σαφές αν το Στενό περιλαμβάνεται στο αντίστοιχο δίκτυο της Ε.Ε.

Αμερικανοί αξιωματούχοι πάντως, όταν ρωτήθηκαν σχετικά με τη γέφυρα στη σύνοδο κορυφής του NATO στη Χάγη τον Ιούνιο, απλώς γέλασαν χωρίς να απαντήσουν.

Η γέφυρα του Μπερλουσκόνι

Ο ΥΠΕΞ Ταγιάνι είναι ένθερμος υποστηρικτής της γέφυρας. «Θα εξηγήσουμε στους Ιταλούς ότι η ασφάλεια δεν σημαίνει μόνο άρματα μάχης», είπε σε συνέντευξή του στην οικονομική εφημερίδα Milano Finanza.

«Για να το πετύχουμε, θα επενδύσουμε σε υποδομές με διττή χρήση, όπως η γέφυρα στο Στενό, η οποία εντάσσεται στο αμυντικό δόγμα, αφού η Σικελία είναι πλατφόρμα του NATO», πρόσθεσε.

Ο Υπουργός Υποδομών Σαλβίνι βλέπει στη γέφυρα ένα έργο που θα μπορούσε να μετασχηματίσει τη Λέγκα —που ξεκίνησε ως αποσχιστικό κόμμα του Βορρά— σε πανιταλικό πολιτικό φορέα με επενδυτική δράση και στο Νότο.

«Φυσικά», απάντησε πρόσφατα όταν ρωτήθηκε αν η γέφυρα μπορεί να βοηθήσει την Ιταλία να πετύχει τον στόχο του NATO. «Οι υποδομές είναι και στρατηγικά έργα ασφάλειας, οπότε αν αυξήσουμε τις δαπάνες για ασφάλεια, κάποιες στρατηγικές υποδομές θα ενταχθούν σε αυτό το πλαίσιο».

Ο Σαλβίνι πιέζει για επίσπευση της διαδικασίας, σύμφωνα με αξιωματούχο του ΥΠΟΙΚ και βουλευτή που παρακολουθεί τις εξελίξεις. «Ο Ματέο πιέζει πολύ για μια μορφή “έγκρισης” του έργου, ώστε να δείξει στην κοινή γνώμη ότι κάτι κινείται», είπε ο αξιωματούχος.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης αντιδρούν και στην ανάγκη κατασκευής της γέφυρας και στον χαρακτηρισμό της ως στρατιωτικής δαπάνης.

«Πρόκειται για εμπαιγμό των πολιτών και του NATO. Αμφιβάλλω ότι αυτή η μπλόφα θα γίνει αποδεκτή», δήλωσε ο ευρωβουλευτής του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, Τζιουζέπε Αντότσι.

«Η κυβέρνηση πρέπει να σταματήσει και να μην γελοιοποιήσει τη χώρα διεθνώς», πρόσθεσε.

Ένα ακόμη επιχείρημα κατά του έργου είναι ότι συνδέει δύο από τις φτωχότερες περιοχές της Ιταλίας, που ούτε σήμερα έχουν αξιόπιστες υποδομές μεταφορών. Πολλοί θεωρούν πως η επένδυση σε τοπικούς δρόμους και σιδηρόδρομους είναι πολύ πιο επείγουσα.

«Ο πληθυσμός της Σικελίας και της Καλαβρίας ζει με ανεπαρκές δίκτυο ύδρευσης, υποτυπώδεις μεταφορές, λακκουβιασμένους δρόμους και νοσοκομεία τρίτου κόσμου. Η γέφυρα δεν μπορεί να είναι προτεραιότητα», δήλωσε ο Αντότσι.

Ωστόσο, η κυβερνητική συμμαχία δείχνει αποφασισμένη να προχωρήσει. Ο Σαλβίνι δήλωσε ότι η τελική έγκριση του έργου αναμένεται τον Ιούλιο.

Σε μια συμβολική, αλλά αμφιλεγόμενη πρόταση, ο Ταγιάνι εισηγήθηκε να ονομαστεί η γέφυρα προς τιμήν του Σίλβιο Μπερλουσκόνι — πρώην πρωθυπουργού που έγινε διάσημος για τα πάρτι «μπούνγκα μπούνγκα» και τις μακροχρόνιες νομικές του περιπέτειες.

Πηγή: Pagenews.gr