Αν και σε πολύ πρώιμο στάδιο, με όλες τις πλευρές να είναι πολύ προσεκτικές στις διατυπώσεις τους, το κυοφορούμενο deal της εξαγοράς του Χρηματιστηρίου της Αθήνας από τον όμιλο της Euronext έχει όλες τις προϋποθέσεις για να εξελιχθεί σε σήριαλ. Κι αυτό, διότι δεν πρόκειται «απλώς» για την εξαγορά μιας εισηγμένης, αλλά ενός φορέα με «εθνικά» χαρακτηριστικά. Εξ ου και οι κυβερνητικές ανακοινώσεις οι οποίες, έστω και έμμεσα, «πιέζουν» ευθέως προς την κατεύθυνση της ολοκλήρωσης ενός deal. Άρα μιλάμε για ένα story που έχει και πολιτικές και ευρύτερες οικονομικές προεκτάσεις, ενώ μένει να φανούν και οι προθέσεις της διοίκησης της ΕΧΑΕ.
Πέραν αυτού, έχουμε μια πρόταση εκ μέρους της Euronext με… ιδιαιτερότητες. Κι αυτό, διότι, με τα τωρινά δεδομένα, βασίζεται αποκλειστικά σε ανταλλαγή μετοχών. Είναι μάλιστα η πρώτη φορά στην ιστορία της Euronext που καταθέτει πρόταση εξαγοράς άλλου χρηματιστηρίου χωρίς να προσφέρει (και) μετρητά.
Το 2002, όταν απέκτησε το Χρηματιστήριο της Λισσαβόνας, είχε προσφέρει συνδυασμό μετοχών και μετρητών.
Το 2004, στην αποτυχημένη τελικά προσπάθεια απόκτησης του LSE, είχε επίσης προσφέρει συνδυασμό μετοχών και μετρητών.
To 2018 για την εξαγορά του ιρλανδικού χρηματιστηρίου πρόσφερε μόνο μετρητά.
Το 2019 για την εξαγορά του χρηματιστηρίου του Όσλο πρόσφερε συνδυασμό μετοχών και μετρητών.
Τέλος, το 2021, για την εξαγορά του χρηματιστηρίου του Μιλάνου πρόσφερε (στο LSE) μόνο μετρητά.
Βέβαια, οι συνθήκες στις διεθνείς αγορές έχουν αλλάξει άρδην με το πέρασμα των ετών και, επιπλέον, δεν είναι όλοι οι στόχοι συγκρίσιμοι, ώστε να βάλουμε στη «ζυγαριά» την τωρινή προσφορά για το ΧΑ με αυτές που προηγήθηκαν για άλλες αγορές. Πολύ σημαντικό επίσης, ότι η Euronext προφανώς και δεν είναι σήμερα αυτή που ήταν πριν από 20 χρόνια.
Παρόλα αυτά, έχει ενδιαφέρον να «ακτινογραφήσουμε» δύο εκ των προαναφερθέντων deals.
Η εξαγορά στην Πορτογαλία
Παρότι χρονικά είναι το πιο παλιό, το deal για το Χρηματιστήριο της Λισαβόνας παρουσιάζει ενδιαφέρον, καθώς τη στιγμή της εξαγοράς του η πορτογαλική αγορά ήταν η πιο συγκρίσιμη με τη σημερινή εικόνα του Χρηματιστηρίου Αθηνών, τόσο ως προς το μέγεθος όσο και ως προς τη δομή.
Στο τέλος του 2001, όταν η Euronext κατέθεσε την πρόταση εξαγοράς της Bolsa de Valores de Lisboa e Porto (BVLP), το πορτογαλικό χρηματιστήριο είχε κεφαλαιοποίηση κοντά στα 96 δισ. ευρώ, η οποία αντιστοιχούσε στο 40% περίπου του ΑΕΠ της χώρας.
Η Euronext πρόσφερε τότε, για την πρώτη τέτοια εξαγορά της ιστορίας της, 5,83 ευρώ σε μετρητά και 0,81 μετοχές της, σε ένα deal που έφτασε τα 134 εκατ. ευρώ.
Η εξαγορά στην Ιταλία
Στην πιο πρόσφατη εξαγορά που υλοποίησε, με το deal της απόκτησης του Borsa Italiana από το LSE το 2021, η Euronext πλήρωσε το τίμημα εξ ολοκλήρου σε μετρητά και, μάλιστα, ανεβάζοντας το αρχικά προσφερόμενο ποσό.
Είχε ξεκινήσει με μια μη δεσμευτική πρόταση της τάξης των 3,5 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2020 και κατέληξε να υποβάλει τελική δεσμευτική προσφορά ύψους 4,325 δισ. ευρώ τον επόμενο μήνα.
Βέβαια, εδώ μιλάμε για το Χρηματιστήριο μιας εκ των μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρωζώνης, με μεγέθη που ούτε καν συγκρίνονται με τα της ελληνικής αγοράς.
Η περίπτωση του ΧΑ
Με τη μετοχή της Euronext αυτή την περίοδο να κινείται σε αλλεπάλληλα ιστορικά υψηλά, έχει νόημα για τον όμιλο να αξιοποιήσει αυτή την αξία, προστατεύοντας τη ρευστότητά της για μελλοντικά, ενδεχομένως, deals.
Από την άλλη πλευρά, οι μέτοχοι της ΕΧΑΕ, ειδικά εφόσον η τωρινή πρόταση της Euronext δεν περιλαμβάνει την καταβολή μετρητών, πιθανότατα θα δυσκολευτούν πολύ να αξιολογήσουν ως ελκυστικό το προσφερόμενο τίμημα.
Το οποίο, με δεδομένο ότι ήδη από την επομένη των αρχικών ανακοινώσεων η μετοχή της Euronext υποχωρεί (στα 142.60 ευρώ τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές) και της ΕΧΑΕ «σκαρφαλώνει» έως τα 6,94 ευρώ, έχει ήδη «ροκανιστεί». Για την ακρίβεια, η προτεινόμενη σχέση ανταλλαγής αυτή τη στιγμή ισοδυναμεί με μικρό discount.
Άρα η αγορά στο ταμπλό ήδη από τώρα «πιέζει» τη Euronext να βελτιώσει την προσφορά της.
Κι αν πράγματι η Euronext είναι αποφασισμένη να εντάξει το ΧΑ στο χαρτοφυλάκιό της, θεωρείται βέβαιο ότι θα καταθέσει βελτιωμένη προσφορά προκειμένου να δελεάσει τους μετόχους της ΕΧΑΕ. Με ευνοϊκότερη σχέση ανταλλαγής και, κάτι που είναι και αρκετά πιθανό αν κρίνουμε από το ιστορικό προηγούμενων εξαγορών της, σε συνδυασμό με καταβολή μετρητών. Ο περιορισμός της εξάρτησης από τις διακυμάνσεις της μετοχής της Euronext, παρόλο που ο όμιλος αποτελεί σεβαστό μέγεθος, σίγουρα θα κάνει τους μετόχους της ΕΧΑΕ να αισθανθούν μεγαλύτερη ασφάλεια.
Η αλήθεια είναι ότι, έχοντας μπροστά του και την προοπτική της αναβάθμισης σε αναπτυγμένη αγορά, το ΧΑ μπορεί να φέρει υπεραξία στον όμιλο της Euronext. Αυτό από μόνο του είναι αρκετά ισχυρό κίνητρο ώστε να επιταχύνει τις εξελίξεις και η όποια συμφωνία να κλείσει πριν από μια ενδεχόμενη αναβάθμιση της ελληνικής αγοράς.
Στη φάση ανάκαμψης στην οποία βρίσκεται η αγορά, και δεδομένων των μεγεθών της ΕΧΑΕ, ένα χαμηλό διψήφιο EV/EBITDA υποδηλώνει μια μάλλον «χλιαρή» προσέγγιση εκ μέρους της Euronext. Λογικό, ως αφετηρία, αν αναμένει «παζάρια» από ελληνικής πλευράς. Περιμένουμε λοιπόν να δούμε ποια θα είναι η στάση της διοίκησης του ΧΑ και πόσο πραγματικά «πιστεύουν» σε αυτό το deal οι διοικούντες της Euronext.
Πηγή: Pagenews.gr