Η ενιαία αγορά της Ευρώπης ως εγχείρημα ανεκπλήρωτο ρίχνει βαριά τη σκιά της σε μια από τις πιο απαιτητικές περιόδους για την παγκόσμια οικονομία. Μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον σκληρού ανταγωνισμού και αμείωτης γεωπολιτικής ρευστότητας, με αποκορύφωμα τον εμπορικό πόλεμο που είναι σε πλήρη εξέλιξη, οι μελέτες διεθνών οργανισμών όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο συντείνουν στο συμπέρασμα ότι η Γηραιά Ηπειρος «λυγίζει» στο stress test της παραγωγικότητας, με σημείο αναφοράς τουλάχιστον τις ΗΠΑ.
«Η ευρωπαϊκή οικονομία έχει εξαντλήσει τη δυναμική της ανάκαμψης μετά την πανδημία και η στάσιμη παραγωγικότητα επιβαρύνει τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης. Οι ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν σημαντικές πιέσεις στα δημόσια οικονομικά τους με αυξανόμενες πιέσεις στις δαπάνες (σ.σ. σε τομείς όπως η άμυνα). Οι εξαγωγείς της Ευρώπης είναι αντιμέτωποι με αυστηρούς δασμούς για να πουλήσουν αγαθά στην πιο σημαντική εξωτερική αγορά τους (σ.σ. στις ΗΠΑ). Επιπλέον, ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας της Ευρώπης αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 54 εκατ. μέχρι το τέλος αυτού του αιώνα, καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολη την ανάπτυξη και την άνοδο του βιοτικού επιπέδου», αναφέρεται μεταξύ άλλων στις διαπιστώσεις των τεχνοκρατών του ∆ΝΤ για τις προοπτικές της Ευρώπης.
Περυσινή έρευνα του Ταμείου είχε καταδείξει ότι τα εμπόδια στο εμπόριο εντός της Ευρώπης ισοδυναμούν με κόστος επί της αξίας 44% για τα μεταποιημένα προϊόντα και 110% για τις υπηρεσίες.
Στο μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Ενωση απέχει πολύ ακόμη από το να ολοκληρώσει την περιβόητη ενιαία κεφαλαιαγορά, με τον κατακερματισμό να αποθαρρύνει τις διασυνοριακές ροές. Το 2024, η συνολική κεφαλαιοποίηση της αγοράς των χρηματιστηρίων του ευρωπαϊκού μπλοκ ήταν περίπου 12 τρισ. δολάρια. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι τα δύο μεγαλύτερα χρηματιστήρια στις ΗΠΑ είχαν συνολική κεφαλαιοποίηση αγοράς 60 τρισ. δολάρια.
Επειτα, όπως έχουν επισημάνει τεχνοκράτες και στην ίδια την Ευρώπη, η περιορισμένη εναρμόνιση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης σε κομβικούς τομείς –βλ. δίκαιο των κινητών αξιών– παρεμποδίζει την ανάπτυξη δυσχεραίνοντας τη ροή κεφαλαίων προς τα πεδία που είναι τα πιο παραγωγικά. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της υιοθέτησης τεχνολογίας, όπου η Ευρώπη έχει μείνει πίσω, με αποτέλεσμα να στερείται εργαλείων που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τη χαμηλή παραγωγικότητα της οικονομίας της. Σήμερα, η συνολική παραγωγικότητα των συντελεστών παραγωγής της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι περίπου 20% κάτω από το επίπεδο των ΗΠΑ. Χαμηλότερη παραγωγικότητα σημαίνει και χαμηλότερα εισοδήματα: ακόμη και στις μεγαλύτερες και πιο προηγμένες οικονομίες της Ευρώπης, το κατά κεφαλήν εισόδημα είναι περίπου 30% χαμηλότερο από τον μέσο όρο των ΗΠΑ.
Οι κορυφαίες εταιρείες της Ευρώπης όχι μόνο υστερούν σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, αλλά με την πάροδο του χρόνου η απόσταση αυξάνεται περαιτέρω. Η παραγωγικότητα των εισηγμένων τεχνολογικών εταιρειών στις ΗΠΑ έχει αυξηθεί κατά περίπου 40% τις τελευταίες δύο δεκαετίες, περίοδος στην οποία οι ευρωπαϊκές τεχνολογικές εταιρείες δεν έχουν δει σχεδόν καμία βελτίωση.
Επιπλέον, η Ε.Ε. διαθέτει πάρα πολλές μικρές, παλιές και χαμηλής ανάπτυξης εταιρείες. Η μέση ευρωπαϊκή εταιρεία που δραστηριοποιείται εδώ και τουλάχιστον 25 χρόνια απασχολεί περίπου 10 εργαζομένους, όταν στις ΗΠΑ απασχολεί 70 εργαζομένους.
Το ευρωπαικό σύστημα περιορίζει τα κίνητρα
Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, το ευρωπαϊκό σύστημα –τουλάχιστον όταν συγκρίνεται με το αμερικανικό– από τη λειτουργία του περιορίζει τα κίνητρα, όπως και τις ικανότητες των επιχειρήσεων να μεγαλώσουν και να πετύχουν. «Οι χρηματοπιστωτικές αγορές της Ευρώπης, που κυριαρχούνται από τις τράπεζες, ευνοούν τις φυσικές εξασφαλίσεις για τα δάνειά τους. Αλλά οι νέες εταιρείες, ειδικά στον τεχνολογικό τομέα, συνήθως έχουν λιγότερα φυσικά και πιο άυλα περιουσιακά στοιχεία, όπως διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Η ήπειρος χρειάζεται κεφαλαιαγορές για να διοχετεύσει τις αποταμιεύσεις σε μεγάλης κλίμακας μακροπρόθεσμες επενδύσεις σε επικίνδυνες, αλλά δυνητικά επαναστατικές ιδέες», αναφέρεται σε ανάλυση του ∆ΝΤ.
Αλλη παράμετρος η οποία ορίζει τις προκλήσεις με τις οποίες είναι αντιμέτωπη η Ευρώπη αφορά την τάση καινοτόμων ευρωπαϊκών εταιρειών να μεταφέρουν τα ταλέντα τους σε πιο δυναμικές αγορές. Σύμφωνα με έρευνα του Ρικάρντο Ράις, οικονομολόγου στο London School of Economics, οι εταιρείες που προορίζονται να καταστούν μονόκεροι, δηλαδή είναι υποψήφιες να αποκτήσουν αξία πάνω 1 δισ. δολ., εγκαταλείπουν την Ευρώπη για τις ΗΠΑ με ρυθμό 120 φορές ταχύτερο από το αντίστροφο.
Εχει μετρηθεί ότι η Ε.Ε. θα μπορούσε να αυξήσει το ΑΕΠ της κατά 7% και την πολυεθνική παραγωγή της κατά 10% εάν μείωνε τα εσωτερικά εμπόδια για το εμπόριο αγαθών. Σημαντικά περιθώρια βελτίωσης έχουν εντοπιστεί μέσα από το μεγαλύτερο άνοιγμα τομέων, την εναρμόνιση των κανονισμών, την περαιτέρω ενοποίηση της αγοράς και φυσικά τη μείωση της εξάρτησης από τις εισαγωγές ενέργειας.
Πηγή: Pagenews.gr