UBS: Οι κεντρικές τράπεζες ανησυχούν για την «εργαλειοποίηση» των συναλλαγματικών αποθεμάτων

Η «εργαλειοποίηση» των συναλλαγματικών αποθεμάτων αποτελεί ένα αυξανόμενο πρόβλημα για τους διαχειριστές αποθεμάτων των κεντρικών τραπεζών, δίνοντάς τους περισσότερους λόγους να αυξήσουν τα αποθέματά τους σε χρυσό.

Το ποσοστό των διαχειριστών που θεωρούν τη γεωπολιτική χρήση των συναλλαγματικών αποθεμάτων ως επενδυτικό κίνδυνο αυξήθηκε από 32% πέρυσι σε 49% το 2025, σύμφωνα με έρευνα της UBS Group AG που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο μήνα σε περίπου 40 κεντρικές τράπεζες. Το 2023, το ποσοστό αυτό ήταν 14%.

«Ο γεωπολιτικός κίνδυνος είναι πλέον πολύ εμφανής στην έρευνά μας», δήλωσε ο Φίλιπ Σαλμάν, στρατηγικός αναλυτής για τις κεντρικές τράπεζες στην UBS Asset Management, προσθέτοντας ότι ο χρυσός έχει αποδειχθεί ο μεγάλος νικητής, καθώς οι θεσμικοί επενδυτές επιδιώκουν να αντισταθμίσουν τους κινδύνους που ενέχουν οι συγκρούσεις και η επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ ορισμένων μεγάλων οικονομιών.

Οι αγορές των κεντρικών τραπεζών αποτελούν σημαντικό παράγοντα της ανόδου που έχει οδηγήσει σε διπλασιασμό των τιμών του χρυσού από τα τέλη του 2022. Ο ρυθμός των αγορών επιταχύνθηκε μετά το πάγωμα των συναλλαγματικών αποθεμάτων της Ρωσίας, υπογραμμίζοντας την ελκυστικότητα του χρυσού ως περιουσιακού στοιχείου που είναι δύσκολο να κατασχεθεί. Η τάση αυτή βοήθησε τον χρυσό να ξεπεράσει το ευρώ ως το δεύτερο μεγαλύτερο περιουσιακό στοιχείο των κεντρικών τραπεζών, μετά το δολάριο.

Οι αγορές φαίνεται ότι θα συνεχιστούν, με το 52% των κεντρικών τραπεζών που συμμετείχαν στην έρευνα να δηλώνουν ότι θα ήθελαν να αγοράσουν  χρυσό το επόμενο έτος. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οι κεντρικές τράπεζες αναμένουν ότι το πολύτιμο μέταλλο θα αποφέρει καλύτερες αποδόσεις από οποιαδήποτε άλλη κατηγορία περιουσιακών στοιχείων τα επόμενα πέντε χρόνια.

Η αξία του χρυσού ως μέσου αντιστάθμισης έναντι των γεωπολιτικών αναταραχών και του πληθωρισμού θεωρήθηκε ως ο βασικός παράγοντας για την αύξηση των επενδύσεων σε χρυσό, ενώ άλλες κεντρικές τράπεζες ανέφεραν την επιθυμία τους να διαφοροποιήσουν τα αποθέματά τους και να μειώσουν την εξάρτησή τους από το δολάριο.

Το μερίδιο του δολαρίου στα συναλλαγματικά αποθέματα έχει μειωθεί, πέφτοντας κάτω από το 60% από περίπου 70% το 2000, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Ένας από τους μεγαλύτερους νικητές από αυτή την αλλαγή είναι το ευρώ, το οποίο τώρα αντιπροσωπεύει περίπου το 20% των αποθεματικών.

Οι πολιτικές του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχουν διευκολύνει την απομάκρυνση από το δολάριο, δήλωσε ο Μασιμιλιάνο Καστέλι της UBS. Ήταν το νόμισμα που πωλήθηκε περισσότερο από τους διαχειριστές το περασμένο έτος, ενώ το ευρώ ήταν ο μεγαλύτερος δικαιούχος των αυξημένων επενδύσεων.

«Οι επενδυτές αναρωτιούνται αν έχει νόημα να βασίζονται μόνο στο δολάριο ως ασφαλές καταφύγιο ή αν πρέπει να βασίζονται και σε ομόλογα και ίσως σε άλλα περιουσιακά στοιχεία», δήλωσε. «Αυτό είναι κάτι καινούργιο».

Ωστόσο, όπως αναφέρει το Bloomberg, δεν υπάρχει προφανής εναλλακτική λύση. Οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες αναμένουν ότι το δολάριο θα διατηρήσει το καθεστώς του ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα τα επόμενα χρόνια, δεδομένης της μεγάλης ρευστότητάς του και των αμερικανικών κρατικών ομολόγων.