Το ΝΑΤΟ κοιτάζει προς το μέλλον

Η Ευρώπη αντιμετωπίζει ένα ταχέως μεταβαλλόμενο τοπίο ασφάλειας και πρέπει να προγραμματίσει εκ των προτέρων για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που διαφαίνονται

Η Ευρώπη αντιμετωπίζει ένα ταχέως μεταβαλλόμενο τοπίο ασφάλειας και πρέπει να προγραμματίσει εκ των προτέρων ενέργειες για να αντιμετωπίσει τις επικείμενες προκλήσεις. Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούττε, υπογράμμισε δύο κρίσιμα ζητήματα που αντιμετωπίζει η Συμμαχία: τη συζήτηση για τη στρατιωτική θητεία στην Ευρώπη και την πιθανή απειλή μιας συντονισμένης στρατηγικής Κίνας-Ρωσίας που θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια παγκόσμια σύγκρουση. Αυτές οι ανησυχίες, που εκφράστηκαν μετά τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη, υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη της Συμμαχίας να ενισχύσει την άμυνά της εν μέσω αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων.

Όπως αναφέρει το modern diplomacy, μιλώντας στο New York Times, ο Ρούττε υπογράμμισε ότι οι αποφάσεις για την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία παραμένουν προνόμιο των επιμέρους κρατών. «Ορισμένες χώρες θα το κάνουν, άλλες όχι, αλλά αυτό θα σημαίνει, γενικά, την καταβολή καλών μισθών», δήλωσε. Ο Ρούττε τόνισε ότι οι αποφάσεις σχετικά με την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία παραμένουν προνόμιο των επιμέρους κρατών. «Ορισμένες χώρες θα το κάνουν», δήλωσε στην εφημερίδα The New York Times, «άλλες δεν θα το κάνουν, αλλά αυτό θα σημαίνει, γενικά, την καταβολή καλών μισθών στους άνδρες και τις γυναίκες που φορούν τη στολή».

Αρκετές χώρες του ΝΑΤΟ, ιδίως εκείνες που βρίσκονται στην ανατολική πτέρυγα της συμμαχίας, εφαρμόζουν ήδη την υποχρεωτική στρατολόγηση για να ενισχύσουν την άμυνά τους έναντι της αναζωπυρωμένης Ρωσίας. Οι βαλτικές χώρες – Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία – μαζί με σκανδιναβικές χώρες όπως η Φινλανδία, η Σουηδία και η Νορβηγία, έχουν μοντέλα υποχρεωτικής στρατολόγησης. Η Φινλανδία, που έχει κοινά σύνορα με τη Ρωσία, απαιτεί από τους άνδρες να ολοκληρώσουν τη στρατιωτική τους θητεία πριν ενταχθούν στις εφεδρικές δυνάμεις, ενώ η Σουηδία επανέφερε την υποχρεωτική στρατολόγηση το 2017. Η επιλεκτική στρατολόγηση της Νορβηγίας περιλαμβάνει τόσο άνδρες όσο και γυναίκες, ενώ η Δανία πρόσφατα επέκτεινε την υποχρεωτική στρατολόγηση ώστε να περιλαμβάνει και τις γυναίκες για αξιολόγηση στην ηλικία των 18 ετών.

Αντίθετα, χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο βασίζονται σε επαγγελματικές εθελοντικές δυνάμεις, αντανακλώντας τις διαφορετικές εθνικές προτεραιότητες και στρατηγικές κουλτούρες. Ο Ρούττε αναγνώρισε την πίεση που ασκείται στην αμυντική βιομηχανική βάση της Ευρώπης, προειδοποιώντας ότι η ήπειρος δεν έχει την ικανότητα να παράγει τα όπλα που χρειάζονται για να αποτρέψει αντιπάλους όπως η Ρωσία, την οποία χαρακτήρισε «σε πόλεμο με κάθε έννοια». Για να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα, το ΝΑΤΟ έχει δεσμευτεί να πενταπλασιάσει τις δυνατότητες αεροπορικής άμυνας, να προσθέσει χιλιάδες επιπλέον άρματα μάχης και θωρακισμένα οχήματα και εκατομμύρια πυρομαχικά.

Η ώθηση για αύξηση των αμυντικών δαπανών, που προκλήθηκε από το αίτημα του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να διαθέσουν τα μέλη του ΝΑΤΟ το 5% του ΑΕΠ για την άμυνα, σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή σε σχέση με τον προηγούμενο στόχο του 2%, τον οποίο πολλοί δυσκολεύονταν να επιτύχουν. Αυτή η δέσμευση, που επισημοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2025, αντικατοπτρίζει την αναγνώριση από τη Συμμαχία της ανάγκης για μια ισχυρή, συλλογική απάντηση στις παγκόσμιες απειλές.

Οι κίνδυνοι από τη συνεργασία Ρωσίας – Κίνας

Οι προειδοποιήσεις του Ρούττε εκτείνονται πέρα από τα σύνορα της Ευρώπης, εστιάζοντας στην αναπτυσσόμενη συνεργασία μεταξύ Κίνας και Ρωσίας ως πιθανό καταλύτη για μια ευρύτερη σύγκρουση. Σε μια αυστηρή πρόβλεψη, ο Ρούττε υποθέτει ότι ο Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ θα μπορούσε να οργανώσει μια εισβολή στην Ταϊβάν, ενώ θα ζητούσε από τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν να επιτεθεί σε έδαφος του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, αποσπώντας έτσι την προσοχή της Δύσης από την αντίδρασή της στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού. «Ας μην είμαστε αφελείς», δήλωσε ο Ρούττε στην εφημερίδα The New York Times. «Αν ο Σι Τζινπίνγκ επιτεθεί στην Ταϊβάν, θα φροντίσει πρώτα να τηλεφωνήσει στον πολύ νεότερο συνεργάτη του… τον Βλαντιμίρ Πούτιν, που κατοικεί στη Μόσχα».

Αυτό το σενάριο αντικατοπτρίζει την εμβάθυνση των δεσμών μεταξύ Πεκίνου και Μόσχας, που αποτυπώνεται στη «συμμαχία χωρίς όρια» και στη σιωπηρή υποστήριξη της Κίνας στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αναφορές από πρόσφατη συνάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον Κινέζο υπουργό Εξωτερικών Γουάνγκ Γι υποδηλώνουν ότι το Πεκίνο θεωρεί την εισβολή της Ρωσίας ως ένα στρατηγικό αντιπερισπασμό, που επιτρέπει στην Κίνα να προετοιμαστεί για μια πιθανή κίνηση κατά της Ταϊβάν, πιθανώς μέχρι το 2027. Η συμμετοχή βορειοκορεατικών στρατευμάτων και ιρανικών drones στην Ουκρανία καταδεικνύει περαιτέρω την αλληλεξάρτηση των παγκόσμιων συγκρούσεων, με τον Ρούττε να σημειώνει: «Ο Ινδο-Ειρηνικός και ο Ατλαντικός συνδέονται όλο και περισσότερο».

Για να αντιμετωπιστεί αυτή η απειλή, ο Ρούττε τόνισε την ανάγκη να ενισχύσει το ΝΑΤΟ τις αποτρεπτικές του δυνατότητες, ώστε να αποτρέψει τη Ρωσία από περαιτέρω επιθετικές ενέργειες στην Ευρώπη και να περιορίσει τις φιλοδοξίες της Κίνας στον Ινδο-Ειρηνικό. Ζήτησε ενιαία δράση της Δύσης για να αντιμετωπιστούν οι μεγάλης κλίμακας στρατιωτικές ασκήσεις του Πεκίνου κοντά στην Ταϊβάν και προέτρεψε τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ να υπερβούν τον ξεπερασμένο στόχο για δαπάνες άμυνας 2% και να επιτύχουν τον νέο στόχο του 5%.

Όπως ήταν αναμενόμενο, οι δηλώσεις του Ρούττε προκάλεσαν ποικίλες αντιδράσεις.

Ο πρώην Ρώσος πρόεδρος Ντμίτρι Μεντβέντεφ απέρριψε τις προειδοποιήσεις του επικεφαλής του ΝΑΤΟ ως καταστροφολογικές, υπονοώντας με ειρωνεία ότι οι προβλέψεις του Ρούττε ήταν αποτέλεσμα «μαγικών μανιταριών» και υπαινίσσεται σοβαρές συνέπειες για τους ηγέτες του ΝΑΤΟ. Εν τω μεταξύ, η πίεση της συμμαχίας για αυξημένες επενδύσεις στην άμυνα και πιθανή επιστροφή της στρατολόγησης έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις, ιδίως σε χώρες που δεν είναι συνηθισμένες στην υποχρεωτική στρατιωτική θητεία.

Το ΝΑΤΟ θα πρέπει να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις με σοβαρότητα πριν να είναι πολύ αργά. Η ισορροπία μεταξύ της εθνικής κυριαρχίας επί των πολιτικών στρατολόγησης και της συλλογικής ανάγκης για ισχυρότερη αμυντική στάση θα είναι κρίσιμη. Εξίσου επείγουσα είναι η ικανότητα της συμμαχίας να αντιμετωπίσει τις αλληλένδετες απειλές που θέτει μια πιθανή συμμαχία Κίνας-Ρωσίας, η οποία αναμφίβολα θα αναδιαμορφώσει τη δυναμική της παγκόσμιας ασφάλειας. Η αποτροπή ενός τρίτου παγκόσμιου πολέμου πρέπει να αποτελεί σήμερα τη μεγαλύτερη προτεραιότητα του ΝΑΤΟ. Η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία, σε συνδυασμό με μια άμεση προσέγγιση της Κίνας και της Ρωσίας, θα συμβάλει στην αποτροπή οποιασδήποτε κίνησης προς ένα τέτοιο σενάριο.

Πηγή: Pagenews.gr