Σύνοδος κορυφής BRICS 2025, αποδολαριοποίηση και οι προειδοποιήσεις του Τραμπ

Ο Τραμπ δήλωσε ότι ο συνασπισμός BRICS δημιουργήθηκε με σκοπό να «υποβαθμίσει» το δολάριο ΗΠΑ και ότι κάθε χώρα που συμμετέχει σε αυτόν θα υποστεί τις συνέπειες

Στις 6 Ιουλίου 2025, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δήλωσε: «Κάθε χώρα που θα ευθυγραμμιστεί με την αντιαμερικανική πολιτική των BRICS θα επιβαρυνθεί με πρόσθετο δασμό 10%. Δεν θα υπάρξουν εξαιρέσεις από την πολιτική αυτή».

Όπως αναφέρει η  modern diplomacy, η Σύνοδος Κορυφής των ηγετών των BRICS πραγματοποιήθηκε στο Ρίο ντε Τζανέιρο στις 6-7 Ιουλίου 2025. Ο Τραμπ επανέλαβε την απειλή του στις 8 Ιουλίου 2025. Δήλωσε ότι ο συνασπισμός των BRICS δημιουργήθηκε με σκοπό να «εκφυλίσει» το δολάριο ΗΠΑ και ότι κάθε χώρα που συμμετέχει σε αυτόν θα υποστεί τις συνέπειες. Οι δηλώσεις του Τραμπ έγιναν εν μέσω εμπορικών διαπραγματεύσεων των ΗΠΑ με διάφορες χώρες, καθώς έληξε η 90ήμερη αναστολή των δασμών που είχε ανακοινώσει νωρίτερα ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Η κυβέρνηση Τραμπ έστειλε επιστολές σε περισσότερες από 20 χώρες αναφέροντας νέους δασμούς, σε περίπτωση που δεν επιτευχθούν συμφωνίες έως την 1η Αυγούστου 2025.

Αντίδραση της Βραζιλίας

Η Βραζιλία, η οποία κατέχει την προεδρία των BRICS για το 2025, αντέδρασε έντονα στις απειλές του Τραμπ. Ο πρόεδρος της Βραζιλίας, Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, δήλωσε ότι ο κόσμος δεν θέλει έναν ακόμη «αυτοκράτορα». Ο Τραμπ επέβαλε επίσης δασμούς 50% στη Βραζιλία. Ο λόγος που επικαλέστηκε ο Τραμπ για την προειδοποίηση προς τη Βραζιλία ήταν το «κυνήγι μαγισσών» κατά του πρώην προέδρου της Βραζιλίας Μπολσονάρο, καθώς και οι «επιθέσεις» κατά αμερικανικών εταιρειών τεχνολογίας.

Στην επιστολή του προς τον πρόεδρο της Βραζιλίας, ο Τραμπ ανέφερε ότι οι δασμοί ήταν απαραίτητοι για να έχουν οι ΗΠΑ ισότιμους όρους ανταγωνισμού με τη Βραζιλία. Στην επιστολή αναφερόταν επίσης:

«Ο τρόπος με τον οποίο η Βραζιλία αντιμετώπισε τον πρώην πρόεδρο Μπολσονάρο, έναν ηγέτη που χαίρει μεγάλου σεβασμού σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, κατά τη διάρκεια της θητείας του, αποτελεί διεθνή ντροπή.

Είναι η Σύνοδος Κορυφής των BRICS που πραγματοποιήθηκε στη Βραζιλία, όπου σε κοινή δήλωση επικρίθηκαν οι επιθέσεις κατά του Ιράν (από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ), προειδοποιήθηκε για τις επιζήμιες επιπτώσεις των δασμών και ζητήθηκε επίσης η μεταρρύθμιση των πολυμερών θεσμών, κάτι που φαίνεται να έχει ενοχλήσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ.

Οι BRICS και η τρέχουσα παγκόσμια τάξη

Πρέπει να ληφθούν υπόψη ορισμένα σημεία. Πρώτον, υπάρχει συναίνεση μεταξύ των μελών των BRICS σχετικά με την ανάγκη μεταρρύθμισης των παγκόσμιων πολυμερών θεσμών, την ανάγκη μείωσης της εξάρτησης από το δολάριο ΗΠΑ και διάφορα άλλα ζητήματα που αφορούν τον Νότιο Κόσμο. Ταυτόχρονα, αρκετά μέλη, μεταξύ των οποίων και η Ινδία, η οποία θα αναλάβει την προεδρία των BRICS το 2026, έχουν σε περισσότερες από μία περιπτώσεις αποστασιοποιηθεί από την ιδέα ενός κοινού νομίσματος των BRICS.

Δεύτερον, δεδομένης της φύσης των σχέσεων μεταξύ Κίνας και Ινδίας, η ίδια η Ινδία συνειδητοποιεί τα όρια των BRICS. Η Ινδία, όπως και πολλές άλλες χώρες, θα ήταν πρόθυμη να συνεργαστεί σε ορισμένα θέματα που αφορούν τον Νότιο Κόσμο, αλλά δεν μπορεί να αγνοήσει τις τρέχουσες εντάσεις στις σχέσεις Ινδίας-Κίνας.

Τρίτον, πολλά νέα μέλη των BRICS, ενώ επιδιώκουν την ενίσχυση της συνεργασίας, έχουν αποστασιοποιηθεί από μια προοπτική μηδενικού αθροίσματος.

Αυτό περιλαμβάνει χώρες όπως τα ΗΑΕ και η Ινδονησία (τα ΗΑΕ έγιναν μέλη των BRICS τον Ιανουάριο του 2024, ενώ η Ινδονησία εντάχθηκε στους BRICS ως μέλος τον Ιανουάριο του 2025).Τέλος, πολλές χώρες είχαν υπογράψει συμφωνίες για το εμπόριο σε τοπικά νομίσματα, ή αποδολαριοποίηση, εκτός του πλαισίου των BRICS, οπότε η αποδολαριοποίηση δεν μπορεί να συνδεθεί μόνο με τους BRICS.

Ο βασικός παράγοντας που ώθησε την αποδολαριοποίηση ήταν η επιβολή αυστηρών κυρώσεων στη Ρωσία μετά τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας — οι BRICS επιδίωξαν μόνο να ενισχύσουν τις κυρώσεις αυτές.

Συμπέρασμα

Εν κατακλείδι, οι δηλώσεις του Τραμπ σχετικά με τους BRICS πρέπει να εξεταστούν με επιφύλαξη και ίσως ως ένας τρόπος για την επίτευξη καλύτερης συμφωνίας στις εμπορικές διαπραγματεύσεις.

Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό να κατανοηθεί ότι, παρόλο που υπάρχουν τομείς στους οποίους τα μέλη και οι χώρες εταίροι των BRICS έχουν την ίδια άποψη, είναι δύσκολο να αγνοηθούν οι διαφορές εντός της ομάδας σε κρίσιμα ζητήματα (η επέκταση της οργάνωσης είναι πιθανό να οδηγήσει σε περαιτέρω διαφορές εντός της οργάνωσης σε σημαντικά ζητήματα). Είναι επίσης σημαντικό να υπάρχει μια πιο διαφοροποιημένη κατανόηση της αποδολαριοποίησης και να μην εξετάζεται αποκλειστικά από τη σκοπιά των BRICS.

Πηγή: Pagenews.gr