Η Ισπανία έχει αναδειχθεί σε κύριο προορισμό για τους αιτούντες άσυλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ξεπερνώντας τη Γερμανία, καθώς οι αιτήσεις από Σύρους μειώθηκαν δραστικά έπειτα από την πτώση του Μπασάρ αλ-Άσαντ από την εξουσία τον Δεκέμβριο του 2024, σύμφωνα με νέα έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EUAA), την οποία αποκαλύπτουν οι Financial Times.
Η έκθεση κάνει λόγο για «σημαντική μετατόπιση» στο ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου, μετά τη λήξη του 13ετούς εμφυλίου πολέμου στη Συρία και την επικράτηση της ισλαμιστικής οργάνωσης Hayat Tahrir al-Sham, η οποία ανέτρεψε τον Άσαντ τον περασμένο Δεκέμβριο.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, τον Μάιο του 2025 καταγράφηκαν 64.000 αιτήσεις ασύλου στην ΕΕ, αριθμός μειωμένος σχεδόν κατά 25% σε σχέση με τον ίδιο μήνα πέρσι. Η πτώση οφείλεται κατά κύριο λόγο στη «δραματική» μείωση των αιτήσεων από τη Συρία: από περίπου 16.000 τον Οκτώβριο του 2024, μόλις 3.100 υποβλήθηκαν τον Μάιο του 2025.
Στη Γερμανία, που επί χρόνια ήταν ο βασικός προορισμός των Σύρων αιτούντων, οι συνολικές αιτήσεις μειώθηκαν κατά 50%: από 18.700 τον Μάιο του 2024 σε μόλις 9.900 τον ίδιο μήνα φέτος.
Η Ισπανία κύριος προορισμός αιτούντων ασύλου – Ακολουθούν Ιταλία και Γαλλία
Η Ισπανία βρίσκεται πλέον στην κορυφή των χωρών με τις περισσότερες νέες αιτήσεις ασύλου, με 12.800 τον Μάιο. Αν και ο συνολικός αριθμός είναι μειωμένος σε σχέση με τις 16.300 αιτήσεις της αντίστοιχης περιόδου πέρυσι, η αύξηση προέρχεται κυρίως από πολίτες της Βενεζουέλας, που εγκαταλείπουν τη χώρα λόγω της βαθιάς οικονομικής και πολιτικής κρίσης.
Η EUAA επισημαίνει ότι η τάση αυτή ενδέχεται να συνδέεται και με τις πρόσφατες πολιτικές των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των απελάσεων Βενεζουελάνων μεταναστών.
Δεύτερη σε αριθμό αιτήσεων ήρθε η Ιταλία με 12.300, με σημαντικό ποσοστό να προέρχεται από αιτούντες από το Μπαγκλαντές και το Περού. Η Γαλλία ακολουθεί στην τρίτη θέση, με 11.900 αιτήσεις – ελαφρώς μειωμένες από τις 12.500 του Μαΐου 2024 – προερχόμενες κυρίως από Κονγκολέζους, Αφγανούς και Αϊτινούς.
Άσυλο: Η αλλαγή δεν οφείλεται σε πολιτικές της ΕΕ
Η έκθεση της EUAA διευκρινίζει ότι η πτώση στις αιτήσεις Σύρων «πιθανώς δεν σχετίζεται με αλλαγές στην ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου», αλλά αντανακλά «τη μεταβαλλόμενη κατάσταση στη Συρία». Παρότι αρκετές χώρες, μετά την ανατροπή του Άσαντ, ανέστειλαν την επεξεργασία αιτήσεων από Σύρους, συνέχισαν τεχνικά να τις δέχονται.
Η πτώση των αιτήσεων έχει ήδη αλλάξει το γεωγραφικό τοπίο εντός της ΕΕ+: Από τον Φεβρουάριο του 2025, η Γερμανία δεν είναι πλέον ο κορυφαίος προορισμός, με την Ισπανία, την Ιταλία και τη Γαλλία να λαμβάνουν περισσότερες νέες αιτήσεις.
Η Γερμανία διατηρεί το μεγαλύτερο απόθεμα αιτούντων ασύλου
Παρά την υποχώρηση στις νέες αιτήσεις, η Γερμανία εξακολουθεί να φιλοξενεί τον μεγαλύτερο πληθυσμό αιτούντων άσυλο συνολικά. Από το 2008 έως το 2024, η Γερμανία έχει χορηγήσει άσυλο σε περίπου 150.000 άτομα, έναντι 65.200 στη Γαλλία, 50.900 στην Ισπανία και 40.000 στην Ιταλία, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat.
Η έκθεση έρχεται σε μια στιγμή αυξανόμενης πίεσης από κράτη-μέλη της ΕΕ για αυστηρότερα μέτρα μείωσης της παράτυπης μετανάστευσης. Η Δανία, μεταξύ άλλων, εξετάζει την απέλαση αιτούντων όχι απαραίτητα στη χώρα καταγωγής τους, αλλά σε τρίτες χώρες.