Η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να είναι έτοιμη να διαπραγματευτεί με τον Χαλίφα Χαφτάρ, προκειμένου να αποτρέψει τον Βλαντιμίρ Πούτιν από το να χρησιμοποιήσει ως όπλο το Μεταναστευτικό, δήλωσε ο Επίτροπος Μετανάστευσης της ΕΕ, Μάγκνους Μπρούνερ, στο Politico.
«Το γεγονός ότι η Ρωσία αυξάνει την επιρροή της στη Λιβύη μάς ανησυχεί και γι’ αυτό πρέπει επίσης να συνεργαστούμε με τη Λιβύη», επισήμανε ο Μπρούνερ. «Υπάρχει σίγουρα ο κίνδυνος η Ρωσία να χρησιμοποιήσει τους μετανάστες και το ζήτημα της μετανάστευσης στο σύνολό του ως όπλο εναντίον της Ευρώπης. Φυσικά φοβόμαστε ότι η Ρωσία σκοπεύει να κάνει το ίδιο με τη Λιβύη», πρόσθεσε ο Επίτροπος στο Politico.
Τον περασμένο μήνα, ο Χαφτάρ ταπείνωσε τις Βρυξέλλες, εκδιώχνοντας από τη Βεγγάζη τον Μπρούνερ και υπουργούς από την Ελλάδα (τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου Θάνο Πλεύρη), την Ιταλία και τη Μάλτα, επειδή αρνήθηκαν να φωτογραφηθούν κατά τη διάρκεια συνάντησης με τους αξιωματούχους του Χαφτάρ, φοβούμενοι ότι έτσι, θα θεωρηθεί ότι νομιμοποιούν την κυβέρνηση της ανατολικής Λιβύης, την οποία δεν αναγνωρίζει το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου.
Οπως σημείωσε το Politico, τα σχόλια του Μπρούνερ υποδηλώνουν ότι η ΕΕ σκοπεύει να επαναλάβει τις συνομιλίες με τον Χαφτάρ, παρά τις επιφυλάξεις των ευρωπαίων ηγετών σχετικά με την αντιμετώπιση του πολέμαρχου που ελέγχει τον Εθνικό Στρατό της Λιβύης και διοικεί την ανατολική Λιβύη ως στρατιωτική δικτατορία, ενώ παράλληλα εντείνει τη συνεργασία με τον Πούτιν.
Μέρος του υβριδικού πολέμου του Πούτιν
H Ιταλία και η Ελλάδα κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τον αυξανόμενο αριθμό αιτούντων άσυλο που φτάνουν με βάρκες από τη Λιβύη. Ενώ οι παράτυπες διελεύσεις στην ΕΕ μειώθηκαν κατά 20% το πρώτο εξάμηνο του 2025, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, οι αφίξεις από τη βόρεια Αφρική αυξήθηκαν, ανάγοντας την διαδρομή της Μεσογείου στην πιο πολυσύχναστη από όλες προς την Ένωση, αντιπροσωπεύοντας το 39% όλων των παράτυπων αφίξεων. Σε απάντηση στην αύξηση των αιτούντων άσυλο που προέρχονται από τη Λιβύη, η ελληνική κυβέρνηση ανέστειλε την επεξεργασία αιτήσεων ασύλου για τους μετανάστες που φτάνουν στην Ελλάδα δια θαλάσσης από τη βόρεια Αφρική για μια αρχική περίοδο τριών μηνών, μια κίνηση που οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν επικρίνει έντονα.
Στο επίκεντρο της ανησυχίας της ΕΕ βρίσκονται οι φόβοι ότι ο Πούτιν θα κάνει με τη Λιβύη αυτό που έχει ήδη επιχειρήσει σε μέρη της ανατολικής Ευρώπης, όπου έχει εξαπολύσει έναν υβριδικό πόλεμο στο μπλοκ, στον οποίο περιλαμβάνεται η εργαλειοποίηση της μετανάστευσης.
Διαχρονικό το πρόβλημα της Λιβύης για την Ευρώπη
Η Λιβύη είναι από τα βασικά ζητήματα που προκαλούν ανησυχία στην ΕΕ. Πάνω από 600.000 είναι οι εκτοπισμένοι που διαμένουν στη βορειοαφρικανική χώρα, σύμφωνα με στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Η ΕΕ έχει παράσχει χρηματοδότηση στην ακτοφυλακή της Λιβύης για να αποτρέψει τους μετανάστες από το να φτάσουν στο έδαφός της, παρά τις εκτεταμένες αναφορές για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην αφρικανική χώρα.
Το 2023, τα Ηνωμένα Έθνη δημοσίευσαν μια έκθεση που παρέθετε στοιχεία για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, τα οποία διαπράχθηκαν εναντίον μεταναστών στη Λιβύη, συμπεριλαμβανομένων «συντριπτικών» στοιχείων συστηματικών βασανιστηρίων και σεξουαλικής δουλείας. Το δυτικό τμήμα της Λιβύης ελέγχεται από την διεθνώς αναγνωρισμένη Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, με πρωτεύουσά της την Τρίπολη.
Ο Χαφτάρ ελέγχει το ανατολικό τμήμα της χώρας, με δυτικούς και ρώσους αξιωματούχους να ανταγωνίζονται για επιρροή εκεί. Οι ευρωπαίοι ηγέτες έχουν μακρά ιστορία στις σχέσεις τους με ισχυρούς Λίβυους σε μια προσπάθεια να καταπνίξουν την παράτυπη μετανάστευση από την Αφρική, που χρονολογείται από την εποχή του Μοαμάρ Καντάφι, ο οποίος σκοτώθηκε κατά την εξέγερση του 2011.