Η γεωπολιτική διάσταση των θαλάσσιων πάρκων

Η δημιουργία των θαλάσσιων πάρκων προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις μεμονωμένες προστατευόμενες περιοχές

Σε μια ενέργεια που ενσωματώνει περιβαλλοντικό περιεχόμενο, αλλά ταυτόχρονα φέρει γεωπολιτικές διαστάσεις, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε τη σύσταση δύο νέων θαλάσσιων πάρκων, τα οποία θα βρίσκονται στο νότιο Αιγαίο και στο Ιόνιο, με συνολική έκταση 27.500 τετραγωνικών χιλιομέτρων, αυξημένη κατά 25% σε σύγκριση με τις αρχικές εξαγγελίες της κυβέρνησης.

Πρόκειται για δύο από τις μεγαλύτερες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, εντός των οποίων απαγορεύεται μεταξύ άλλων, η αλιεία με μηχανότρατα, ενώ προβλέπονται και επιπλέον μέτρα για την προστασία των ευάλωτων οικότοπων στις περιοχές αυτές, που, κατά τον πρωθυπουργό, «θα μας επιτρέψουν να επιτύχουμε τον στόχο της προστασίας του 30% των χωρικών υδάτων μας έως το 2030, πολύ νωρίτερα από το προβλεπόμενο».

Η απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη ακολουθεί την ανακοίνωση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, πριν από λίγες εβδομάδες και υλοποιεί την εξαγγελία του πρωθυπουργού από τον Απρίλιο του 2024, κατά την 9η Διεθνή Διάσκεψη για τους Ωκεανούς που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, την οποία είχε επαναλάβει τον Ιούνιο, στην αντίστοιχη διάσκεψη του ΟΗΕ στη Νίκαια της Γαλλίας.

Από την κυβέρνηση επισημαίνουν ότι η δημιουργία των θαλάσσιων πάρκων προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις μεμονωμένες προστατευόμενες περιοχές, κυρίως λόγω της ολιστικής οικολογικής, διοικητικής και κοινωνικοοικονομικής προσέγγισης, με τον πρωθυπουργό να επισημαίνει στο μήνυμά του, ότι «η Ελλάδα μπορεί να γίνει φωνή της θάλασσας στην Ευρώπη, αλλά και πέρα από αυτήν».

Τουρκική αντίδραση

Άμεσα εμπλεκόμενοι στη διαδικασία, ήταν τα υπουργεία Εξωτερικών και Περιβάλλοντος, την ώρα, που η Αθήνα παρακολουθεί τις αναμενόμενες αντιδράσεις της Άγκυρας, αφού είχαν εκφραστεί ακόμη και με την ανακοίνωση των προθέσεων της ελληνικής κυβέρνησης το προηγούμενο διάστημα. Στην πρώτη του απάντηση, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, παραμένει στη λογική των «γκρίζων ζωνών», κάνει λόγο για «μονομερείς ενέργειες που θα πρέπει να αποφεύγονται σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες όπως στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο», αναφέρεται σε γεωγραφικούς σχηματισμούς «των οποίων η ιδιοκτησία δεν έχει μεταβιβαστεί στην Ελλάδα με διεθνείς συμφωνίες«, προαναγγέλει «ανάλογες κινήσεις τις επόμενες ημέρες» και καταλήγει με μια καθαρή αναφορά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τη σημείωση ότι «η Τουρκία διατηρεί τη θέση της ότι πρέπει να υιοθετηθεί μια ειλικρινής και ολοκληρωμένη προσέγγιση για την επίλυση ζητημάτων με βάση το διεθνές δίκαιο, την ισότητα και την καλή γειτονία, στο πλαίσιο της Διακήρυξης των Αθηνών για τις Φιλικές Σχέσεις και την Καλή Γειτονία της 7ης Δεκεμβρίου 2023, η οποία αντικατοπτρίζει το πνεύμα που και τα δύο μέρη επιθυμούν να διατηρήσουν στις σχέσεις τους με την Ελλάδα».

Η απάντηση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών ήταν άμεση, με αναφορά στον περιβαλλοντικό χαρακτήρα, αλλά και την ελληνική κυριαρχία. «Η καθιέρωση των Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων στο Ιόνιο και στο Αιγαίο Πέλαγος γίνεται με αμιγώς περιβαλλοντικά κριτήρια σε περιοχές ελληνικής κυριαρχίας», αναφέρει, ενώ χαρακτηρίζει εντελώς ανεδαφικές τις αναφορές σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες. «Το νομικό καθεστώς στο Αιγαίο είναι ξεκάθαρο. Η ελληνική κυριαρχία στην περιοχή αυτή ορίζεται σαφώς και οριστικώς από διεθνή συμβατικά κείμενα», επισημαίνεται και καταλήγει επαναλαμβάνοντας την πάγια ελληνική θέση υπέρ του διαλόγου «με στόχο τη διευθέτηση της μοναδικής ελληνοτουρκικής διαφοράς, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, αυτή της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ των δύο χωρών».

Η διαδικασία προβλέπει ότι οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες των Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 22 Σεπτεμβρίου. Αμέσως μετά, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα προχωρήσει στη σύνταξη του σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος, με σκοπό την κατάθεσή του στο Συμβούλιο της Επικρατείας μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου. Με την ολοκλήρωση της νομικής επεξεργασίας από το Συμβούλιο της Επικρατείας και τη δημοσίευση των Προεδρικών Διαταγμάτων, θα ολοκληρωθεί η θεσμοθέτηση των δύο πάρκων.

Πηγή: Pagenews.gr