Μετά από εβδομάδες εντάσεων, Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρωπαϊκή Ενωση κατέληξαν σε συμφωνία – πλαίσιο για το εμπόριο κυριολεκτικά στο παρά πέντε πριν από την προθεσμία της 1ης Αυγούστου και λίγο πριν τον νέο γύρο συνομιλιών ανάμεσα σε Ουάσιγκτον και Πεκίνο. Οπως παρατηρεί το BBC, καθοριστικό ρόλο για τη συμφωνία έπαιξε η προσωπική εμπλοκή του Ντόναλντ Τραμπ και της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η κυβέρνηση Τραμπ πανηγυρίζει κάνοντας λόγο για «μεγάλη νίκη» – και ως έναν βαθμό, είναι, σύμφωνα με το βρετανικό δίκτυο. Ωστόσο δεν πρόκειται για πλήρη υποταγή των Βρυξελλών. Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «ο Τύπος στην Ευρώπη αποθεώνει τον πρόεδρο για τη συμφωνία που πέτυχε». Πρόσθεσε μάλιστα σκωπτικά: «Αύριο τα αμερικανικά ΜΜΕ θα γράφουν ότι ο Τραμπ πήρε μόνο το 99,9% από όσα ήθελε».
Δασμοί στο 15%
Η συμφωνία ορίζει ότι οι εξαγωγές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ θα επιβαρύνονται με δασμούς 15% έναντι 30% που απειλούσε να επιβάλει ο Τραμπ. Πρόκειται για σημαντική υποχώρηση σε σχέση με όσα είχε αρχικά εξαγγείλει ο αμερικανός πρόεδρος κατά την «Ημέρα της Απελευθέρωσης» τον Απρίλιο, αλλά με υψηλότερους φόρους από τη συμφωνία ΗΠΑ – Βρετανίας η οποία προβλέπει δασμούς 10%. Οπως επισημαίνει το BBC, η ΕΕ μπορεί να καυχιέται ότι απέφυγε τα χειρότερα, εξασφαλίζοντας ότι οι μειωμένοι δασμοί θα εφαρμόζονται σε σημαντικά ευρωπαϊκά προϊόντα, ιδίως στην αυτοκινητοβιομηχανία. Αντί για τον παγκόσμιο δασμό 25% που έχουν ανακοινώσει οι ΗΠΑ, οι ευρωπαίοι κατασκευαστές θα εισάγουν στις ΗΠΑ με φόρο 15%. Από την άλλη, οι ΗΠΑ εξασφάλισαν ότι η ΕΕ θα ανοίξει πλήρως την αγορά της για τα αμερικανικά προϊόντα χωρίς να τοποθετεί δασμούς. Ο Τραμπ δήλωσε ότι «οι ευρωπαϊκές χώρες ανοίγουν με μηδενικό δασμό τα σύνορά τους για τα προϊόντα μας». Το ατσάλι και το αλουμίνιο από την ΕΕ παραμένουν πάντως υπό καθεστώς δασμού 50%.
Ενέργεια και όπλα
Σύμφωνα με την ανάλυση του BBC, ο Τραμπ υπολογίζει ότι η συμφωνία θα αποφέρει 90 δισ. δολάρια σε φορολογικά έσοδα, με βάση τα περσινά στοιχεία. Επιπλέον, η ΕΕ δεσμεύτηκε να αγοράσει αμερικανική ενέργεια και στρατιωτικό εξοπλισμό αξίας εκατοντάδων δισ. δολαρίων. Συγκεκριμένα, ο αμερικανός πρόεδρος ανέφερε πως οι ευρωπαϊκές επενδύσεις στις ΗΠΑ θα αυξηθούν κατά πολλά δισ. ενώ αναμένεται να επενδυθούν 750 δισ. σε αμερικανικά ενεργειακά προϊόντα. Η συμφωνία παρουσιάζεται από τον Λευκό Οίκο ως σημείο καμπής στις διατλαντικές σχέσεις. Ο ίδιος ο Τραμπ δήλωσε: «Πιστεύω πως είναι η μεγαλύτερη συμφωνία που έγινε ποτέ».
Εύθραυστες ισορροπίες
Η διαπραγμάτευση δεν ήταν εύκολη. Οπως υπογραμμίζει το BBC, και οι δύο πλευρές ακολούθησαν σκληρή γραμμή, αλλά κανείς δεν ήθελε να χαθεί η προθεσμία της 1ης Αυγούστου. Η ΕΕ είχε απειλήσει με αντίμετρα, αλλά γνώριζε τις αδυναμίες της. Το εμπορικό ισοζύγιο ήταν εις βάρος των ΗΠΑ κατά 236 δισ. δολάρια πέρυσι, γεγονός που ο Τραμπ έβλεπε ως «πλούτο των ΗΠΑ που χάνεται άσκοπα». Παράλληλα, η ΕΕ αντιμετωπίζεται από τις ΗΠΑ ως υπερρυθμιστικό μπλοκ που φρενάρει τις αμερικανικές εξαγωγές – από τα αυτοκίνητα μέχρι τα κοτόπουλα. Η Φον ντερ Λάιεν παραδέχθηκε ότι «χρειάζεται επαναεξισορρόπηση» στη σχέση, τονίζοντας: «Είναι τεράστιος ο όγκος του εμπορίου μας και πρέπει να τον καταστήσουμε βιώσιμο».