Η Ελλάδα αναδεικνύεται σε πρωτοπόρο της ψηφιακής μετάβασης στον τομέα των υδροηλεκτρικών έργων, μέσα από το ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα Di-Hydro, που χρηματοδοτείται από το Horizon Europe. Στόχος του έργου, με προϋπολογισμό 4,5 εκατ. ευρώ και ολοκλήρωση τον Σεπτέμβριο του 2026, είναι η ριζική αναβάθμιση της λειτουργίας και διαχείρισης των υδροηλεκτρικών σταθμών μέσω προηγμένων ψηφιακών τεχνολογιών, τεχνητής νοημοσύνης και ευφυών μοντέλων πρόβλεψης.
Η Ελλάδα αναλαμβάνει τον πιο ολοκληρωμένο ρόλο, εφαρμόζοντας τις καινοτόμες λύσεις σε τρεις διαφορετικές εγκαταστάσεις, στο Πουρνάρι (Ήπειρος), τον Ηλειαρίωνα (Δυτική Μακεδονία) και τον Θησαυρό (Κεντρική Μακεδονία). Η επιλογή αυτών των σταθμών βασίστηκε στην ποικιλομορφία των λειτουργικών χαρακτηριστικών και στην πλούσια βάση ιστορικών δεδομένων, απαραίτητη για την ακριβή βαθμονόμηση των ψηφιακών εργαλείων.
Το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), με επικεφαλής τον Δρ. Αλκιβιάδη Τρομαρά, συντονίζει την ελληνική εφαρμογή. Η ομάδα έχει εγκαταστήσει αισθητήρες δομικής ακεραιότητας και λειτουργίας μηχανημάτων, ενώ αναπτύσσει αλγόριθμους πρόβλεψης βασισμένους σε ιστορικά και πραγματικά δεδομένα. Επιπλέον, υπερηχητικοί ανιχνευτές και υποβρύχια drones με τεχνολογίες machine learning συμβάλλουν στην αυτόματη ανίχνευση βλαβών, καθιστώντας τη συντήρηση πιο στοχευμένη και λιγότερο παρεμβατική.
Η υλοποίηση ψηφιακών διδύμων (Digital Twins) επιτρέπει τη δημιουργία εικονικών μοντέλων των υδροηλεκτρικών σταθμών που παρακολουθούν και προσομοιώνουν σε πραγματικό χρόνο τη λειτουργία και τη φθορά των εγκαταστάσεων. Αυτά τα μοντέλα συνδέονται σε ένα ψηφιακό δίκτυο (cluster), που επιτρέπει την κεντρική διαχείριση και λήψη αποφάσεων σε επίπεδο συστάδας σταθμών.
Επίσης, η εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης στην πρόβλεψη υδατικών ροών και μετεωρολογικών δεδομένων βελτιώνει σημαντικά τη διαχείριση των ταμιευτήρων και την ενεργειακή παραγωγή. Η πλατφόρμα Di-Hydro Decision Support ενσωματώνει περιβαλλοντικά και λειτουργικά δεδομένα, προσφέροντας μια ολοκληρωμένη εικόνα για τη βέλτιστη λειτουργία των μονάδων.
Ιδιαίτερη σημασία δίνεται και στην κυβερνοασφάλεια, με την υιοθέτηση προηγμένων πρωτοκόλλων κρυπτογράφησης και τυποποίησης δεδομένων (NGSI-LD), εξασφαλίζοντας διαλειτουργικότητα και ασφαλή διαμοίραση πληροφοριών.
Το Di-Hydro δεν περιορίζεται στην Ελλάδα, καθώς εφαρμόζεται επίσης στην Ιταλία και τη Σερβία, εστιάζοντας σε διαφορετικές πτυχές της διαχείρισης και προστασίας των υδροηλεκτρικών συστημάτων. Ωστόσο, η ελληνική περίπτωση ξεχωρίζει για την ολοκληρωμένη ενσωμάτωση όλων των τεχνολογιών του έργου.
Με την Ελλάδα να φιλοξενεί το συνέδριο HYDRO 2025 στη Θεσσαλονίκη, η χώρα επιβεβαιώνει τη θέση της ως κέντρο καινοτομίας και τεχνολογικής εξέλιξης στον τομέα της υδροηλεκτρικής ενέργειας, αναδεικνύοντας τον «αθόρυβο γίγαντα» των ΑΠΕ σε σύγχρονο και ευέλικτο μοχλό ενεργειακής μετάβασης.
Πηγή: pagenews.gr