Σε τεντωμένο σχοινί η φον ντερ Λάιεν στη δεύτερη θητεία της

Από μια πρόταση μομφής έως μια μονόπλευρη εμπορική συμφωνία, τα γεγονότα του Ιουλίου απειλούν να εκτροχιάσουν την πορεία της δεύτερης θητείας της Φον ντερ Λάιεν

Μπορούμε να υποθέσουμε ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανυπομονεί για τις καλοκαιρινές της διακοπές. Ο φετινός Ιούλιος, συνήθως ένας μήνας χαμηλής έντασης στην πολιτική των Βρυξελλών, δεν ήταν τίποτε λιγότερο από ένας ανεμοστρόβιλος για την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με αποφάσεις και κομβικές στιγμές που θα μπορούσαν να αναδιαμορφώσουν την πορεία της πενταετούς θητείας της.

Κανείς δεν περίμενε ότι η δεύτερη θητεία της θα ήταν εύκολη υπόθεση, σίγουρα όχι μετά την εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ, ενός ανθρώπου του οποίου οι πεποιθήσεις έρχονται σε ευθεία αντίθεση με την υπεράσπιση του μπλοκ των προβλέψιμων κανόνων, των ανοικτών αγορών και της διεθνούς συνεργασίας.

Παρόλα αυτά, τα γεγονότα των τελευταίων πέντε εβδομάδων, ένα ισχυρό μείγμα εσωτερικών διαφωνιών, παγκόσμιας αναταραχής και προσωπικού ελέγχου, ραγίζουν την αυστηρά ελεγχόμενη εικόνα της προέδρου και την καθιστούν ευάλωτη σε ένα είδος καυστικής κριτικής που προηγουμένως απέφευγε.

Η φον ντερ Λάιεν δεν είχε ποτέ εξαιρετικά αρμονικές σχέσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι ευρωβουλευτές διαμαρτύρονταν συστηματικά για τη γνωστή προτίμηση της προέδρου να συναλλάσσεται με τα κράτη μέλη, τους πραγματικούς κατόχους της πολιτικής εξουσίας, και την αντιληπτή τάση της να αντιμετωπίζει το ημικύκλιο ως νομοθέτη δεύτερης κατηγορίας.

Οι εντάσεις και η δυσαρέσκεια σιγόβραζαν εδώ και μήνες, όταν ένας σκληροδεξιός νομοθέτης, ο Ρουμάνος Gheorghe Piperea, συνέταξε πρόταση μομφής κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και κατάφερε να εξασφαλίσει τις απαραίτητες 72 υπογραφές για να την θέσει σε ψηφοφορία.

Η πρόταση του Piperea, η οποία συνδύαζε το σκάνδαλο Pfizergate με συνωμοσίες περί εκλογικής παρέμβασης, δεν είχε ποτέ ρεαλιστικές πιθανότητες επιτυχίας. Η παρατραβηγμένη κίνηση απορρίφθηκε τελικά με 360 ψήφους κατά και 175 υπέρ.

Αλλά η αριθμητική δεν ήταν το ζητούμενο.

Η πρόταση έφερε τη φον ντερ Λάιεν σε μια σπάνια θέση πρόκλησης. Η επικεφαλής της Επιτροπής αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει μία προς μία τις κατηγορίες που είχε διατυπώσει εναντίον της η Piperea, απορρίπτοντάς τες όλες ως «ψευδείς ισχυρισμούς» και «σκοτεινές συνωμοσίες».

Σοσιαλιστές, φιλελεύθεροι και πράσινοι, οι οποίοι όλοι υποστήριξαν την επανεκλογή της πέρυσι, εκμεταλλεύτηκαν τη στιγμή για να εκτονώσουν την απογοήτευσή τους και να τρέξουν μια λίστα με κατηγορίες, εγείροντας σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη βιωσιμότητα του κεντρώου συνασπισμού.

«Θα είμαι πάντα έτοιμη να συζητήσω οποιοδήποτε θέμα θέλει αυτός ο οίκος, με γεγονότα και με επιχειρήματα», είπε, προσφέροντας κλάδο ελαίας για «ενότητα».

Το έπος πόλωσε το Κοινοβούλιο και αποδυνάμωσε τη φον ντερ Λάιεν. Κρίσιμο είναι ότι απέδειξε πόσο σχετικά εύκολο είναι για τους ευρωβουλευτές να καταθέσουν πρόταση μομφής ανά πάσα στιγμή. Η Manon Aubry, συν-επικεφαλής της Αριστεράς, έχει αρχίσει να συλλέγει υπογραφές για μια νέα προσπάθεια.

Στη συνέχεια ο προϋπολογισμός

Πληγωμένη από την πρόταση μομφής, η Φον ντερ Λάιεν άλλαξε ταχύτητα για να επικεντρωθεί σε αυτό που αναμενόταν να είναι η μεγαλύτερη ανακοίνωσή της για φέτος: την πολυαναμενόμενη πρόταση της Επιτροπής για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό του μπλοκ (2028-2034).

Ήταν η τέλεια ευκαιρία για τη Φον ντερ Λάιεν να επιδείξει την πολιτική της βαρύτητα, να αναδιαμορφώσει τη συζήτηση και να γυρίσει σελίδα στην πικρή ψηφοφορία.

Όπως συνέβη, η πρόταση αμαυρώθηκε από εσωτερικές διαμάχες σχετικά με το συνολικό μέγεθος του προϋπολογισμού, την αναδιάρθρωση των προγραμμάτων και τη χρηματοδοτική κατανομή για κάθε προτεραιότητα.

Η Σύνοδος Κορυφής

«Μη βιώσιμος».

Με αυτόν τον τρόπο είχαν περιγράψει αξιωματούχοι της Επιτροπής την κατάσταση των σχέσεων ΕΕ-Κίνας εν όψει μιας διμερούς συνόδου κορυφής υψηλού κινδύνου στο Πεκίνο.

Η γενναιόδωρη χρήση κρατικών επιδοτήσεων από την Κίνα για την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής, παρά την έλλειψη εσωτερικής ζήτησης για την απορρόφησή της, έχει προκαλέσει την οργή των Βρυξελλών, οι οποίες φοβούνται ότι η έντονη κούρσα προς τα κάτω θα μπορούσε να αποδεκατίσει την ευρωπαϊκή βιομηχανία. Η απόφαση του Πεκίνου να περιορίσει τις εξαγωγές κρίσιμων πρώτων υλών, να παρεμποδίσει την πρόσβαση στην αγορά για τις ξένες επιχειρήσεις και να συνεχίσει την “εταιρική σχέση χωρίς όρια” με τη Μόσχα πρόσθεσε στις συσσωρευμένες εντάσεις.

Και τέλος, η συμφωνία

Αυτό που προέκυψε από τις συνομιλίες με τον Ντόναλντ Τραμπ ήταν μια συμφωνία για την εφαρμογή δασμών 15% στην πλειονότητα των προϊόντων της ΕΕ και δασμών 0% στην πλειονότητα των αμερικανικών προϊόντων. Επιπλέον, το μπλοκ ανέλαβε προσωρινές δεσμεύσεις να δαπανήσει το εκπληκτικό ποσό των 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την αμερικανική ενέργεια και να επενδύσει 600 δισεκατομμύρια δολάρια στην αμερικανική αγορά μέχρι το τέλος της θητείας του Τραμπ.

Η κατακραυγή ήταν δυνατή και γρήγορη: οι επικριτές μίλησαν για συνθηκολόγηση, ταπείνωση και υποταγή για να καταγγείλουν τον εξαιρετικά μονόπλευρο χαρακτήρα της συμφωνίας, η οποία κωδικοποιεί τους υψηλότερους δασμούς που έχει δει το διατλαντικό εμπόριο εδώ και πάνω από 70 χρόνια.

Η φον ντερ Λάιεν, η οποία μόλις είχε σταθεί σταθερά απέναντι στις απαιτήσεις του Πεκίνου, δυσκολεύτηκε να εξηγήσει γιατί προσέφερε τόσο εκτεταμένες παραχωρήσεις για να ικανοποιήσει τον Τραμπ.

Πηγή: Pagenews.gr