Πιστοποιήσεις “Fast Track”: «Καμπάνα» 6 Μηνών στον IRIS και Τριγμοί στην Αξιοπιστία των Βιολογικών Προϊόντων

Αναστολή διαπίστευσης για έναν από τους μεγαλύτερους φορείς πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων της χώρας – Υπόγειες πρακτικές, κραδασμοί στην αγροτική οικονομία και κίνδυνος για τη φήμη των ελληνικών εξαγωγών.

Μία από τις πιο σοβαρές κρίσεις αξιοπιστίας στον τομέα των βιολογικών προϊόντων ξέσπασε στην Ελλάδα, καθώς το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ) προχώρησε σε αναστολή έξι μηνών της διαπίστευσης του φορέα IRIS – του μοναδικού στην Κρήτη και ενός εκ των μεγαλύτερων της χώρας.

Πρόκειται για καίριο πλήγμα στην καρδιά της ελληνικής βιολογικής αγροτικής παραγωγής, καθώς ο IRIS έχει εκδώσει χιλιάδες πιστοποιητικά από το 2006 και τα προϊόντα που φέρουν τη σφραγίδα του έχουν ταξιδέψει σε ράφια καταστημάτων παγκοσμίως.

Τι αποκάλυψε ο έλεγχος;

Η απόφαση πάρθηκε ομόφωνα στην 520ή συνεδρίαση του ΕΣΥΔ στις 4 Αυγούστου 2025, κατόπιν έκτακτου ελέγχουστις 14 και 15 Ιουλίου, κατά τον οποίο εντοπίστηκαν σοβαρές παραβάσεις των κανονισμών διαπίστευσης. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, τα ευρήματα περιλαμβάνουν μη συμμορφώσεις που σχετίζονται με ταχύτατες και μαζικές εκδόσεις πιστοποιητικών, σε ρυθμούς που δεν συμβαδίζουν με καμία φυσιολογική διαδικασία αξιολόγησης.

Αποτέλεσμα; Αναστολή του πιστοποιητικού διαπίστευσης 367-7 (B3/15) για έξι μήνες και νέα αξιολόγηση με το πέρας του διαστήματος για να κριθεί αν έχουν αρθεί οι λόγοι αναστολής.

Οι οικονομικές και εξαγωγικές επιπτώσεις

Η αναστολή της διαπίστευσης δεν είναι απλώς μια διοικητική πράξη. Είναι ένα ντόμινο συνεπειών για παραγωγούς, μεταποιητές και εξαγωγείς, που είτε είχαν λάβει πιστοποίηση από τον IRIS είτε βρίσκονταν σε φάση αιτήματος.

• Εξαγωγικές εταιρείες που βασίζονταν στη σφραγίδα IRIS για να περάσουν στους αυστηρούς ελέγχους των αγορών του εξωτερικού (Γερμανία, Γαλλία, ΗΠΑ κ.λπ.) αντιμετωπίζουν πιθανές καθυστερήσεις, αμφισβητήσεις ή ακόμα και αποκλεισμούς.
• Οι παραγωγοί που ετοιμάζονταν να βγάλουν τη σοδειά τους στην αγορά με πιστοποίηση θα πρέπει είτε να περιμένουν την αποκατάσταση της διαπίστευσης είτε να αναζητήσουν νέο φορέα.
• Το πλήγμα στην αξιοπιστία της χώρας ως παραγωγού ποιοτικών βιολογικών προϊόντων είναι ήδη ορατό – ιδιαίτερα σε μια περίοδο που οι καταναλωτές διεθνώς απαιτούν απόλυτη διαφάνεια στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Η σκιά των καταγγελιών και η παρέμβαση της Δικαιοσύνης

Η αναστολή ήρθε σε συνέχεια σοβαρών καταγγελιών, οι οποίες εστάλησαν – μέσω ταχυμεταφορών – στο ΕΣΥΔ και αφορούσαν πρακτικές “πιστοποιήσεων κατά ριπάς”. Σύμφωνα με τις αναφορές, ιδιωτικοί φορείς παρείχαν πιστοποιήσεις σε χρονικά διαστήματα που είναι πρακτικά αδύνατο να γίνουν φυσικοί έλεγχοι, εγείροντας υποψίες για μεθοδευμένη υπονόμευση της διαδικασίας.

Η υπόθεση πλέον έχει πάρει δικαστική τροπή, αφού ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, έχει διαβιβάσει τις καταγγελίες στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και τις Εισαγγελίες Πρωτοδικών Αθηνών και Ηρακλείου, σηματοδοτώντας την αρχή μιας ενδελεχούς έρευνας για το πώς λειτουργούν συνολικά οι φορείς πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων στη χώρα.

Το διακύβευμα για την ελληνική αγροτική οικονομία

Σε μια περίοδο που οι βιολογικές καλλιέργειες αποτελούν κρίσιμο κομμάτι της ελληνικής στρατηγικής για βιώσιμη γεωργία, τέτοιες αποκαλύψεις θέτουν σε κίνδυνο την αξιοπιστία και τη διαπραγματευτική ισχύ του ελληνικού προϊόντος στις διεθνείς αγορές. Η Κρήτη, που φιλοξενεί μεγάλο μέρος της βιολογικής παραγωγής της χώρας, μένει αυτή τη στιγμή χωρίς τοπικό διαπιστευμένο φορέα, γεγονός που μπορεί να παγώσει τη διαδικασία πιστοποίησης για εκατοντάδες αγρότες.

Η ανάγκη για επανασχεδιασμό του πλαισίου διαπίστευσης

Η υπόθεση IRIS φέρνει στην επιφάνεια την ανάγκη για αυστηρότερο, διαφανέστερο και πιο ψηφιοποιημένο σύστημα πιστοποίησης.

• Περιοδικοί έλεγχοι με διασταύρωση στοιχείων.
• Δημόσια προσβασιμότητα στις διαδικασίες και στους χρόνους πιστοποίησης.
• Αξιολόγηση των φορέων και όχι μόνο των πιστοποιούμενων.

Η ενίσχυση του πλαισίου διαπίστευσης και ελέγχου αποτελεί όχι απλώς θεσμική υποχρέωση, αλλά εθνικό συμφέρον, καθώς οι βιολογικές αγορές του εξωτερικού λειτουργούν με κανόνες, όχι με υποψίες.

Όταν η φήμη προηγείται του προϊόντος, η απώλεια αξιοπιστίας κοστίζει περισσότερο από κάθε πρόστιμο ή αναστολή. Η ελληνική βιολογική γεωργία αξίζει καθαρές διαδικασίες, όχι πιστοποιήσεις express.

Πηγή: Pagenews.gr