Σε κρίσιμα επίπεδα η ξηρασία στην Ευρώπη και στη Μεσόγειο

Ανησυχητικά τα δεδομένα του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασίας για τον Ιούλιο, στο μεγαλύτερο τμήμα της ηπείρου, σύμφωνα με τα οποία, η ανομβρία βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από το 2012, όταν άρχισε η λεπτομερής καταγραφή της. Τι συμβαίνει στην Ελλάδα

Πάνω από το ήμισυ των εδαφών στην Ευρώπη και στην περιφέρεια της Μεσογείου εξακολουθούσαν να πλήττονται από την ξηρασία ,την περίοδο από τις 11 ως τις 19 Ιουλίου 2025, σύμφωνα με τα δεδομένα του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασίας (EDO). Αυτό το ποσοστό του 51,9%, 21 μονάδες πάνω από το μέσο όρο της περιόδου 2012-2024, είναι το πιο αυξημένο που έχει καταγραφεί σ’ αυτή την περίοδο της χρονιάς αφότου άρχισαν οι παρατηρήσεις το 2012.

Η αναλογία των εδαφών που πλήττονται είναι σταθερή σε σχέση με το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου. Ο δείκτης ξηρασίας του παρατηρητηρίου του ευρωπαϊκού προγράμματος Copernicus, που βασίζεται σε δορυφορικές παρατηρήσεις, συνδυάζει τρεις παραμέτρους: βροχοπτώσεις, υγρασία των εδαφών και κατάσταση της βλάστησης. Περιλαμβάνει τρία επίπεδα ξηρασίας (παρακολούθηση, προειδοποίηση, συναγερμός).

Η ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια πλήττονται ιδιαίτερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Copernicus. Στη Σερβία, όπου σχεδόν το σύνολο (99%) των εδαφών αντιμετωπίζει λειψυδρία, το ποσοστό των εδαφών που βρίσκονται στο επίπεδο του συναγερμού φθάνει το 68%. Η κατάσταση αυτή ανησυχεί τους παραγωγούς σμέουρων (φραμπουάζ), των οποίων η χώρα είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγούς.

Πάνω από το ήμισυ των εδαφών της Ουγγαρίας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας βρίσκονται επίσης σε κατάσταση συναγερμού, με ποσοστά 63%, 52% και 51% αντιστοίχως.

Η ελληνική περίπτωση

Οσον αφορά την Ελλάδα, το μεγαλύτερο τμήμα της χώρας βρίσκεται στο επίπεδο προειδοποίησης, ενώ περιοχές της Θράκης, της Κρήτης, της Λέσβου και της Πελοποννήσου βρίσκονται σε κατάσταση ακραίας ξηρασίας.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το meteo.gr, με εξαίρεση αρκετές περιοχές της Μακεδονίας, της Θεσσαλίας και της κεντρικής Στερεάς Ελλάδας, η χώρα βρίσκεται σε συνθήκες ξηρασίας. Μεγάλο μέρος της Κρήτης, της Πελοποννήσου, της ανατολικής Μακεδονίας, της Θράκης και της Λέσβου πλήττονται από έντονη ή ακραία ξηρασία (επίπεδα 4 και 5). Σε κατάσταση μέτριας ή σημαντικής ξηρασίας (επίπεδα 2 και 3) βρίσκονται πολλές περιοχές της Αττικής, της Εύβοιας, της δυτικής Στερεάς Ελλάδας και της Ηπείρου, καθώς και πολλά νησιά της χώρας. Μετά τις ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλές βροχοπτώσεις του Ιουλίου, σχεδόν το σύνολο της Ελλάδας βρίσκεται σε υψηλότερο για την εποχή επίπεδο ξηρασίας σε σχέση με τις αρχές του προηγούμενου μήνα.

Στη δυτική Ευρώπη, η κατάσταση επιδεινώθηκε σε σχέση με το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου. Με 21% των εδαφών σε συναγερμό, το Ηνωμένο Βασίλειο συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπο με ισχυρή ξηρασία, έπειτα από μια άνοιξη που ήταν η πιο ζεστή στην ιστορία του.

Στη Γερμανία, το τμήμα της χώρας που βρίσκεται σε συναγερμό αυξήθηκε πολύ, περνώντας από το 9% στο 26% από το πρώτο στο δεύτερο δεκαήμερο του Ιουλίου. Στη Γαλλία, το ποσοστό αυτό φθάνει το 19%, κυρίως στο δυτικό τμήμα της χώρας. Η ξηρασία αυτή ευνοεί τις πυρκαγιές, όπως η ιστορικών διαστάσεων και φονική φωτιά που ξέσπασε την Τρίτη στο νομό Οντ, στη νότια Γαλλία.

Η Τουρκία βρίσκεται επίσης αντιμέτωπη με τη λειψυδρία: πάνω από τα τρία τέταρτα της χώρας (76%) αντιμετωπίζει ξηρασία. Το ποσοστό των εδαφών της που βρίσκονται στο επίπεδο του συναγερμού φθάνει το 18%. Στην περιφέρεια της Σμύρνης, η ξηρασία αυτή ενισχύει τις συγκρούσεις για τη χρήση του νερού ανάμεσα σε τουρίστες και κατοίκους.

Αυτό είναι ένα πρόβλημα που υπάρχει και σε άλλες χώρες της μεσογειακής περιφέρειας, οι οποίες συγκεντρώνουν το 30% του παγκόσμιου τουρισμού και θα γνωρίσουν, σύμφωνα με τους κλιματολόγους, μείωση των βροχοπτώσεων στη διάρκεια των επόμενων δεκαετιών.

Αντιθέτως η Πορτογαλία και η Ισπανία έχουν χαμηλά ποσοστά ξηρασίας (10% και 7%). Οπως ανέφεραν οι επιστήμονες του Meteo, του Εθνικού Αστεροσκοπείου, η αξιολόγηση των συνθηκών ξηρασίας βασίζεται στην εδαφική υγρασία του στρώματος μεταξύ 28 και 100 εκατοστών κάτω από την επιφάνεια.

Η περιεκτικότητα σε νερό στο στρώμα αυτό είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη και απόδοση πολλών γεωργικών καλλιεργειών και αντικατοπτρίζει την επίδραση του υετού, της εξατμισοδιαπνοής και της απορροής/διήθησης νερού στο έδαφος σε ένα σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα.

Όταν η εδαφική υγρασία σε αυτό το στρώμα είναι αρκετά κάτω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα μιας συγκεκριμένης περιοχής, αυτό συνεπάγεται συνθήκες (σχετικής) ξηρασίας και άρα παρατεταμένο υδατικό στρες για τις καλλιέργειες.

Πηγή: Pagenews.gr