Ελληνική ναυτιλία: Διαφάνεια, άγονες γραμμές και ναύλοι στο επίκεντρο της στρατηγικής

Η ελληνική ναυτιλία αντιμετωπίζει κρίσιμες προκλήσεις με τον στόλο της να γερνά και τις επενδύσεις να κρίνονται απαραίτητες. Η πράσινη μετάβαση, οι ναύλοι και η διαφάνεια καθορίζουν την πορεία του κλάδου τα επόμενα χρόνια

Μια ελληνική ακτοπλοΐα που βρίσκεται σε καμπή ιστορικής σημασίας, αποτυπώνει η ετήσια έκθεση της XRTC Business Consultants, υπό την καθοδήγηση του ιδρυτή και διευθύνοντος συμβούλου Γιώργου Ξηραδάκη.

Με στόλο που γερνά και με ολοένα αυστηρότερες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις που εκτοξεύουν το κόστος και ασκούν έντονες πιέσεις στους ναύλους, ο κλάδος καλείται να ισορροπήσει μεταξύ της ανάγκης εκσυγχρονισμού και των οικονομικών προκλήσεων που τον βαρύνουν.

Η μελέτη επισημαίνει ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Εκσυγχρονισμού, με διαθέσιμους πόρους 1,5 δισ. ευρώ έως το 2030, μπορεί να δώσει ώθηση σε «πράσινες» επενδύσεις και αντικατάσταση παλαιών πλοίων, ενώ προσθέτουν ότι στη διεθνή αγορά, οι παραγγελίες νέων πλοίων στρέφονται κυρίως στα κινεζικά ναυπηγεία, ενώ η πρακτική των μακροχρόνιων ναυλώσεων δίνει διέξοδο σε μικρότερες εταιρείες.

Διαφάνεια και πως θα υλοποιηθεί η ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου

Η μελέτη αναδεικνύει εξάλλου το ζήτημα διαφάνειας στα οικονομικά αποτελέσματα των ακτοπλοϊκών εταιρειών και την ανάγκη άμεσης ανανέωσης του γερασμένου στόλου.

Οι συντάκτες της μελέτης εκφράζουν έντονη δυσαρέσκεια για το γεγονός ότι, παρά τον δημόσιο χαρακτήρα του έργου τους και τις σημαντικές κρατικές επιδοτήσεις που λαμβάνουν -ιδίως για τις άγονες γραμμές- οι περισσότερες εταιρείες δεν υποχρεούνται να δημοσιοποιούν ισολογισμούς, με εξαίρεση τις εισηγμένες στο Χρηματιστήριο κάτι που θα βοηθούσε σημαντικά τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Καταγράφει ως θετική εξέλιξη την έναρξη, από την κυβέρνηση, του Ταμείου Εκσυγχρονισμού, ύψους 300 εκατ. ευρώ, που στοχεύει στην πράσινη μετάβαση και την ανανέωση του στόλου.

Επισημαίνει ότι μέσω της μόχλευσης ιδιωτικών και τραπεζικών κεφαλαίων, εκτιμάται ότι θα κινητοποιηθούν επενδύσεις άνω των 3 δισ. ευρώ.

Ωστόσο, όπως αναφέρει, η ανακοίνωση αυτή φέρεται ως συνέχεια των προηγουμένων σχεδιασμών των πακέτων των 500 εκατ. ευρώ, που δεν προχώρησαν.

Η έρευνα εστιάζει και στις ανάγκες των γραμμών υψηλής και χαμηλής τουριστικής κίνησης. Η Κρήτη, ως μεγαλύτερη γραμμή σε απόσταση και μεταφορικό έργο, εξυπηρετείται από στόλους της Attica Group και των Μινωικών, ενώ η Seajets δραστηριοποιείται κυρίως το καλοκαίρι στις δημοφιλείς διαδρομές.

Στόλος γερασμένος, ανάγκη άμεσης ανανέωσης-

Οι συντάκτες αναφέρουν εξάλλου ότι περισσότερο από ποτέ, η ελληνική ακτοπλοΐα βρίσκεται αντιμέτωπη με την ανάγκη ανανέωσης του στόλου της, καθώς η τελευταία μεγάλη ανανέωση πραγματοποιήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 2000.

Έκτοτε, οι εταιρείες, λόγω της οικονομικής κρίσης και της έλλειψης χρηματοδότησης, στράφηκαν κυρίως στην αγορά μεταχειρισμένων πλοίων – συχνά μεγάλης ηλικίας – αντί για την κατασκευή νέων.

Σήμερα, μόλις το 17% του ελληνικού στόλου είναι κάτω των 20 ετών, ενώ η εικόνα επιδεινώνεται στις μεγαλύτερες κατηγορίες: το 80% των πλοίων έως 95 μέτρα, το 85% των πλοίων 96-149 μέτρων και το 92% των πλοίων άνω των 150 μέτρων ξεπερνούν την ηλικία των 20 ετών.

Με την απουσία μεταχειρισμένων πλοίων που να συμμορφώνονται με τους νέους περιβαλλοντικούς κανονισμούς, η μόνη ρεαλιστική λύση είναι η ναυπήγηση νέων σκαφών.

Το μεγάλο ερώτημα, ωστόσο, παραμένει: ποιο καύσιμο θα χρησιμοποιούν και με ποιον τρόπο θα εξασφαλιστεί η απαραίτητη χρηματοδότηση για ένα τόσο δαπανηρό εγχείρημα;

Νέα περιβαλλοντικά μέτρα αυξάνουν το κόστος και πιέζουν τους ναύλους

Ο κλάδος της ακτοπλοΐας βρίσκεται αντιμέτωπος με μια σειρά νέων, αυστηρών περιβαλλοντικών κανονισμών που στοχεύουν στη μείωση των εκπομπών και στην επίτευξη μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος έως το 2050.

Από τον Ιανουάριο 2024 τέθηκε σε ισχύ η Α’ φάση του ευρωπαϊκού συστήματος εμπορίας εκπομπών (EU ETS), που υποχρεώνει τις ναυτιλιακές να αγοράζουν δικαιώματα εκπομπών CO₂. Το 2025 εφαρμόζεται η Β’ φάση (70% των εκπομπών), ενώ το 2026 θα καλύπτεται το 100%.

Πηγή: Pagenews.gr