Οι ψαράδες της Αμοργού δείχνουν τον δρόμο: Το σχέδιο που μπορεί να σώσει τη Μεσόγειο από την υπεραλίευση

Μια μικρή ομάδα ψαράδων στην Αμοργό κατάφερε να κάνει αυτό που οι κυβερνήσεις αποφεύγουν εδώ και δεκαετίες: να προστατεύσει ουσιαστικά το θαλάσσιο περιβάλλον της Μεσογείου.Σε αφιέρωμά τους, οι Financial Times αναδεικνύουν την καινοτόμο πρωτοβουλία των ψαράδων του νησιού, που εδώ και 11 χρόνια παλεύουν για την εφαρμογή ενός βιώσιμου σχεδίου διαχείρισης της αλιείας.

«Όπως σε μεγάλο μέρος της Μεσογείου, οι ψαράδες γύρω από την Αμοργό έχουν δει τα τελευταία δέκα χρόνια μια απότομη μείωση των αλιευτικών αποθεμάτων», γράφει η Ελένη Βαρβιτσιώτη. Η υπεραλίευση, η άνοδος της θερμοκρασίας και η υποβάθμιση του βυθού έχουν οδηγήσει σε πτώση άνω του 50% στα αποθέματα, ενώ για ορισμένα είδη, όπως οι αστακοί, η μείωση ξεπερνά το 80%, όπως δηλώνει ο ψαράς Γιάννης Ψάκης.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη 📍Amorgos, Greece 🇬🇷 (@amorgos_island)

Το σχέδιο των τεσσάρων αξόνων

Η πρωτοβουλία των ψαράδων ξεκίνησε το 2014 και βασίζεται σε τέσσερις άξονες:

• Δίμηνη περίοδος πλήρους απαγόρευσης αλιείας, ώστε να επιτρέπεται η αναπαραγωγή των ψαριών,
• Δημιουργία τριών προστατευόμενων ζωνών,
• Χρήση βιώσιμου εξοπλισμού,
• Εθελοντικοί καθαρισμοί της θάλασσας κατά τους ανοιξιάτικους μήνες, όπου η αλιεία απαγορεύεται.

«Το πιο δύσκολο ήταν να συμφωνήσουμε να κλείσουμε περιοχές. Υπήρχε σκεπτικισμός. Αλλά το σκεφτήκαμε όλοι μαζί», δηλώνει ο Ψάκης για την ομόφωνη απόφαση των 44 μελών της ένωσης αλιέων.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη 📍Amorgos, Greece 🇬🇷 (@amorgos_island)

Η επιστήμη στο πλευρό των ψαράδων

Το 2022 ξεκίνησε η απαραίτητη επιστημονική μελέτη από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, η οποία επιβεβαίωσε την οικολογική αξία των ζωνών που είχαν επιλεγεί από τους ίδιους τους ψαράδες. Πυκνά λιβάδια Ποσειδωνίας και σημαντικοί βιότοποι εντοπίστηκαν στις προτεινόμενες περιοχές.

«Τα δεδομένα επιβεβαίωσαν τα όσα είχαν προτείνει οι ψαράδες», δήλωσε στους FT ο θαλάσσιος βιολόγος Στέφανος Καλογήρου. «Το πρόβλημα είναι ότι οι δημόσιες υπηρεσίες φοβούνται να καινοτομήσουν. Η ομάδα του Amorgorama ξεπέρασε τεράστια αντίσταση».

Ένα βήμα πριν την έγκριση – κι ένα μέλλον που εξαρτάται απ’ αυτήν

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η επίσημη απόφαση που θα επισημοποιεί το σχέδιο αναμένεται να υπογραφεί μέχρι το τέλος του μήνα, με την πλήρη εφαρμογή από τον Απρίλιο του 2026. Η εφαρμογή θα περιλαμβάνει GPS παρακολούθηση σκαφών και πενταετή περίοδο αξιολόγησης.

Ωστόσο, η αγωνία παραμένει. «Αν αυτό δεν γίνει νόμος, τίποτα δεν θα αλλάξει. Οι Έλληνες χρειάζονται ένα κίνητρο. Εγώ μπορεί να μην ψαρεύω, αλλά μπορεί να έρθει σκάφος από το Κουφονήσι», λέει ο Ψάκης, υπογραμμίζοντας τη σημασία του θεσμικού πλαισίου.

Ο πρόεδρος της ένωσης αλιέων, Μιχάλης Κρόεσμαν, δηλώνει με σαφήνεια: «Οι θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές είναι μονόδρομος. Αν θέλουμε να υπάρχει μέλλον για τα παιδιά μας, κάτι πρέπει να αλλάξει.»

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη 📍Amorgos, Greece 🇬🇷 (@amorgos_island)

Ηθικό και οικολογικό παράδειγμα για όλη τη Μεσόγειο

Παρά τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, οι ψαράδες της Αμοργού επιμένουν. «Δεν μπορείς πια να ζήσεις από αυτή τη δουλειά. Παλιά χτίζαμε καινούργιο σπίτι κάθε δύο χρόνια. Τώρα δεν μπορούμε να ταΐσουμε την οικογένειά μας ούτε με πέντε μέρες δουλειά», λέει ο Ψάκης.

Και όμως, η πίστη στη συλλογική προσπάθεια παραμένει: «Είναι η χαρά που νιώθεις όταν βλέπεις μια καθαρή παραλία…»

Η Αμοργός ίσως γράφει ιστορία, όχι απλώς ως νησί, αλλά ως πρότυπο για ένα νέο μοντέλο βιώσιμης συνύπαρξης με τη θάλασσα.Η Μεσόγειος παρακολουθεί.

Πηγή: pagenews.gr