Την αναδιάταξη του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης – ενδεικτικά με αλλαγές σε ξεπερασμένα αντικείμενα σπουδών – και τον επανασχεδιασμό της στρατηγικής των ιδρυμάτων θέτουν επί τάπητος οι πρυτάνεις των ελληνικών ΑΕΙ. Κι αυτό διότι λόγω του δημογραφικού προβλήματος της χώρας και της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ) τα ΑΕΙ «αδειάζουν», με το πρόβλημα να γίνεται οξύτερο το 2026. Οι τόνοι των πρυτάνεων που μίλησαν στην «Καθημερινή» είναι δραματικοί, ζητώντας διάλογο από την Πολιτεία και την ακαδημαϊκή κοινότητα. Το πρόβλημα θα είναι οξύτερο στα περιφερειακά ιδρύματα.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το 2008 πριν από την έναρξη της οικονομικής κρίσης οι γεννήσεις ανήλθαν σε 118.302. Από το 2009 ο αριθμός των γεννήσεων άρχισε να μειώνεται κάθετα, σε συνδυασμό και με την εξωτερική μετανάστευση είτε Ελλήνων, κυρίως νέων και σε αναπαραγωγική ηλικία, είτε μεταναστών που είχαν εγκατασταθεί στην Ελλάδα. Ως αποτέλεσμα, το 2020 οι γεννήσεις στην Ελλάδα έφτασαν τις 84.764. Το 2022 και το 2023 οι γεννήσεις σημείωσαν περαιτέρω μείωση, σε 76.095 και 71.455, ενώ το 2024 ήταν 62.500.
Δημογραφική καθίζηση
Λόγω της δημογραφικής καθίζησης, τα τελευταία χρόνια μειώνεται – κάθε χρόνο όλο και περισσότερο – ο συνολικός αριθμός των μαθητών σε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οδηγώντας σε κατάργηση χιλιάδων τμημάτων και σχολικών μονάδων, όχι μόνο σε απομακρυσμένες περιοχές, αλλά και στα αστικά κέντρα των μεγαλύτερων πόλεων. Από το 2026 η δημογραφική καθίζηση θα εκβάλει πλέον και στην ανώτατη εκπαίδευση, καθώς ολοκληρώνουν το Λύκειο οι μαθητές που γεννήθηκαν κατά την έναρξη της κρίσης το 2009-2010.