Μια εξαφάνιση που δεν είναι βιολογική, αλλά εμπειρική
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Earth, η σύνδεση του ανθρώπου με τον φυσικό κόσμο έχει μειωθεί κατά 60,6% από το 1800 μέχρι σήμερα. Υπεύθυνος για την έρευνα είναι ο καθηγητής Miles Richardson του Πανεπιστημίου του Ντέρμπι, ο οποίος μελέτησε δεδομένα από δύο αιώνες που περιλαμβάνουν την αστικοποίηση, την απώλεια άγριας ζωής, και την απομάκρυνση των παιδιών από τη φύση.
«Η αποσύνδεση αυτή δεν είναι μόνο περιβαλλοντικό πρόβλημα, είναι και ψυχολογικό και πολιτισμικό», σημειώνει ο Richardson. Τα ευρήματα της μελέτης δείχνουν πως αν δεν υπάρξουν ριζικές αλλαγές στην κοινωνική και εκπαιδευτική πολιτική, η «εξαφάνιση της εμπειρίας» θα συνεχιστεί, με ανυπολόγιστες συνέπειες.
Η φύση χάνεται από τη ζωή μας και… τα λόγια μας
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία της μελέτης είναι η μείωση της χρήσης φυσιοκεντρικών λέξεων, όπως «λουλούδι», «ποτάμι», «δάσος» και «πουλί» στη λογοτεχνία, από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα. Οι λέξεις που σχετίζονται με τη φύση φαίνεται να έχουν αντικατασταθεί από τεχνολογικούς και αστικούς όρους, κάτι που οι ερευνητές θεωρούν σημάδι βαθύτερης πολιτισμικής απομάκρυνσης από το φυσικό περιβάλλον.
Αν και υπάρχει μια μικρή ανάκαμψη στη χρήση αυτών των λέξεων μετά το 2000 –η μείωση έχει πέσει από 60,6% στο 52,4%– οι επιστήμονες παραμένουν επιφυλακτικοί για το αν πρόκειται για πραγματική αλλαγή ή απλώς ένα στατιστικό φαινόμενο.
Πώς μπορούμε να επανασυνδεθούμε με τη φύση
Η μελέτη προσφέρει πρακτικές προτάσεις:
-
Ριζική αύξηση του αστικού πρασίνου έως και 10 φορές
-
Εισαγωγή των παιδιών σε φυσικά περιβάλλοντα από μικρή ηλικία
-
Προγράμματα όπως οι δασικοί παιδικοί σταθμοί
-
Ενίσχυση της διαγενεακής μετάδοσης εμπειριών από τη φύση
Σύμφωνα με τον Richardson, η απαραίτητη αλλαγή «δεν είναι τόσο δύσκολη όσο φαίνεται». Επικαλείται μελέτη στο Σέφιλντ που έδειξε ότι οι άνθρωποι περνούν κατά μέσο όρο μόλις 4,5 λεπτά την ημέρα στη φύση, ενώ 40 λεπτά καθημερινής έκθεσης θα μπορούσαν να αλλάξουν ριζικά τη σχέση μας με το περιβάλλον.
Μήνυμα για το μέλλον
«Τα παιδιά γεννιούνται με φυσική έλξη προς τη φύση. Δεν τη χάνουν επειδή αλλάζουν, αλλά επειδή τους αποσυνδέουμε από αυτήν», υπογραμμίζει ο καθηγητής. Ο χρόνος, όμως, μετρά αντίστροφα. Χωρίς μαζικές πολιτικές αλλαγές μέσα στα επόμενα 25 χρόνια, κινδυνεύουμε να βρεθούμε μπροστά σε μια μη αναστρέψιμη κοινωνική πραγματικότητα, όπου η φύση παύει να είναι μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας.
Αυτός ο αφανής μετασχηματισμός δεν είναι λιγότερο σημαντικός από τις οικολογικές κρίσεις που βιώνουμε. Είναι, ενδεχομένως, η ρίζα τους.
Πηγή: pagenews.gr