ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ενωση κατέληξαν σε αυτό που πολλοί θεωρούν ως τη μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία στην ιστορία, έπειτα από συνομιλίες που πραγματοποιήθηκαν τον περασμένο μήνα στη Σκωτία.
Αρχικά, οι εμπλεκόμενοι είχαν γνωστοποιήσει μόνο το πλαίσιο της συμφωνίας, ενώ χθες, Πέμπτη, έδωσαν στη δημοσιότητα το επίσημο έγγραφο που επισημοποιεί τους δασμούς 15% της Ουάσιγκτον στα περισσότερα ευρωπαϊκά προϊόντα.
Η ανακοίνωση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διαμορφώνει μία εικόνα σχετικά με τους τομείς και τις ομάδες που ενδέχεται να πληγούν ή να επωφεληθούν περισσότερο.
Τραμπ-νικητής
«Αφού υποσχέθηκε νέες εμπορικές συμφωνίες με δεκάδες χώρες, ο Τραμπ μόλις εξασφάλισε τη μεγαλύτερη από όλες», σημειώνει το BBC, προσθέτοντας πως σύμφωνα με τους περισσότερους αναλυτές, η Ε.Ε. φέρεται να έχει κάνει περισσότερες υποχωρήσεις, με την άμεση ανάλυση της Capital Economics να υποδηλώνει πτώση 0,5% του ΑΕΠ.
Επίσης, δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια θα εισρεύσουν στα αμερικανικά ταμεία από τους δασμούς των εισαγωγών.
Ωστόσο, σύμφωνα με τους επικριτές του Τραμπ, τα πρόσφατα στοιχεία για τον πληθωρισμό, την απασχόληση, την ανάπτυξη και την εμπιστοσύνη των καταναλωτών αποτελούν απόδειξη ότι η ριζική αναδιάρθρωση της αμερικανικής οικονομίας από τον Τραμπ έχει αντίθετα αποτελέσματα.
Αμερικανοί καταναλωτές-χαμένοι
Οι Αμερικανοί πολίτες, ήδη δυσαρεστημένοι με το υψηλό κόστος ζωής, εκτιμούν πως η συμφωνία αυτή θα μπορούσε να επιβαρύνει περαιτέρω την «τσέπη» τους, με αυξήσεις στις τιμές των ευρωπαϊκών προϊόντων.
Αν και όχι ο υψηλότερος δυνατός, η δυσχέρεια που θα μπορούσε να προκαλέσει ο δασμολογικός συντελεστής 15% εξακολουθεί να θεωρείται σημαντική και να αποδειχτεί πολύ πιο αισθητή από την περίοδο προ Τραμπ.
Οι δασμοί είναι φόροι που επιβάλλονται στα προϊόντα που αγοράζονται από άλλες χώρες. Συνήθως, αντιπροσωπεύουν ένα ποσοστό της αξίας του προϊόντος. Πρακτικά, ένας δασμός της τάξης του 15% σημαίνει ότι ένα προϊόν αξίας 100 δολαρίων που εισάγεται στις ΗΠΑ από την ΕΕ θα επιβαρυνθεί με φόρο 15 δολαρίων – ανεβάζοντας το συνολικό κόστος για τον εισαγωγέα στα 115 δολάρια.
Οι εταιρείες που εισάγουν ξένα προϊόντα στις ΗΠΑ πρέπει να καταβάλλουν τον φόρο στην κυβέρνηση και συχνά μετακυλίουν μέρος ή το σύνολο του επιπλέον κόστους στους πελάτες.
Αγορές-νικητής
Οι χρηματιστηριακές αγορές στην Ασία και την Ευρώπη σημείωσαν άνοδο μετά την πρώτη ανακοίνωση της συμφωνίας.
Σύμφωνα με το BBC, ο συντελεστής 15%, αν και όχι χαμηλός, είναι χαμηλότερος από ό,τι είχε προαναγγελθεί αρχικά και τουλάχιστον προσφέρει βεβαιότητα στους επενδυτές.
Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη-χαμένη
Η συμφωνία θα πρέπει να υπογραφεί από τα 27 κράτη-μέλη της Ε.Ε., καθένα από τα οποία έχει διαφορετικά συμφέροντα και διαφορετικό βαθμό εξάρτησης από τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ.
Στο πλαίσιο αυτό, κάποια κράτη υποδέχτηκαν τη συμφωνία με συγκρατημένη επιφυλακτικότητα, άλλα την επέκριναν ανοιχτά. Η διαφοροποίηση στις αντιδράσεις υποδεικνύει τον διχασμό εντός της Ενωσης, η οποία προσπαθεί να ανταποκριθεί και σε άλλες κρίσεις, όπως ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία.
Ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού σχολίασε: «Είναι μια μαύρη μέρα όταν μια συμμαχία ελεύθερων λαών, που έχουν συνασπιστεί για να επιβεβαιώσουν τις κοινές τους αξίες και να υπερασπιστούν τα κοινά τους συμφέροντα, υποκύπτει».
Στο ίδιο μήκος κύματος τουλάχιστον άλλοι δύο Γάλλοι υπουργοί, καθώς και ο Βίκτορ Ορμπαν, ο ηγέτης της Ουγγαρίας, ο οποίος δήλωσε ότι ο Τραμπ «έφαγε τη Φον ντερ Λάιεν για πρωινό».
Γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία-χαμένη
Ο δασμός που επιβάλλεται στους εισαγωγείς αυτοκινήτων της Ε.Ε. στις ΗΠΑ έχει μειωθεί σχεδόν στο μισό, από το 27,5%, που είχε προαναγγείλει ο Τραμπ τον Απρίλιο, στο 15%.
Τα αυτοκίνητα είναι ένα από τα κορυφαία εξαγωγικά προϊόντα της Ε.Ε. προς τις ΗΠΑ. Και η Γερμανία, ως ο μεγαλύτερος κατασκευαστής αυτοκινήτων στην Ε.Ε., παρακολουθεί στενά την κατάσταση.