Αμοργός: Πιλότος για το νέο μοντέλο προστασίας θαλάσσιων πάρκων

Από τον Νοέμβριο, το ελληνικό κράτος εφαρμόζει μια πρωτοποριακή πολιτική προστασίας για τα θαλάσσια οικοσυστήματα της Αμοργού. Ο πρόεδρος του Αλιευτικού Συλλόγου, οι τοπικοί ψαράδες, επιστήμονες και περιβαλλοντικές οργανώσεις συνεργάστηκαν ώστε το νησί να αποτελέσει υπόδειγμα—σε εθνικό και διεθνές επίπεδο—για βιώσιμες πρακτικές διαχείρισης.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη 📍Amorgos, Greece 🇬🇷 (@amorgos_island)

Δορυφορική επιτήρηση και λιμενική ενίσχυση

Η κυβέρνηση αποφάσισε να τοποθετήσει δορυφορική υποδομή για την παρακολούθηση προστατευόμενων θαλάσσιων ζωνών στο Νότιο Αιγαίο . Παράλληλα, στην Αμοργό θα αναπτυχθεί λιμενικό σκάφος με πλήρωμα ικανό να λειτουργεί σε αντίξοες καιρικές συνθήκες, εξασφαλίζοντας την επιτήρηση των περιοχών όπου απαγορεύεται η αλιεία .

Νομοθετικά μέτρα και Περιβαλλοντικές Ζώνες

Στις 18 Αυγούστου 2025 κατατέθηκε το Προεδρικό Διάταγμα (ΦΕΚ 148 Α), το οποίο προβλέπει για πέντε χρόνια:

• Πλήρη απαγόρευση αλιείας (επαγγελματικής κι ερασιτεχνικής) στις περιοχές Κατάπολα, Νικουριά και Γραμβούσα.
• Εποχιακή απαγόρευση αλιείας από 1 Απριλίου έως 31 Μαΐου, για ακτίνα 1,5 ναυτικού μιλίου γύρω από το νησί — μόλις θεωρηθεί σημαντική περίοδος αναπαραγωγής .
• Απειλητικά πρόστιμα έως 3.000 € και αφαίρεση αδειών για παραβάσεις .
• Περιβαλλοντικοί περιορισμοί, όπως η απαγόρευση αγκυροβόλησης σε μη ειδικά εξουσιοδοτημένες περιοχές, για την προστασία της Ποσειδωνίας

ΑΜΟΡΓΟΡΑΜΑ — Μοντέλο της κοινότητας: Από τους αλιείς στο κράτος

Η πρωτοβουλία Αμοργόραμα ξεκίνησε πριν 11 χρόνια από τους ψαράδες της Αμοργού, οι οποίοι είδαν την αλιεία να καταρρέει λόγω υπεραλίευσης και ρύπανσης των ακτών .

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη 📍Amorgos, Greece 🇬🇷 (@amorgos_island)

Σταδιακά:

• Έγινε τεκμηρίωση από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών με επιστημονική μελέτη αποτυπώνοντας ζωτικά ιχθυοτόπια
• Υπογράφηκε Μνημόνιο Συνεργασίας (2022) μεταξύ του συλλόγου, του ΓΠΑ, του Δήμου Αμοργού, της Περιφέρειας, της Cyclades Preservation Fund και της Blue Marine Foundation .
• Το εγχείρημα αναγνωρίστηκε διεθνώς —τόσο στην UN Ocean Conference στη Νίκαια όσο και στο πλαίσιο της εθνικής προσπάθειας να τεθεί το 10 % των ελληνικών χωρικών υδάτων ως “no-take zones” μέχρι το 2030 .

Προκλήσεις & ελπίδες

Το επόμενο κρίσιμο στάδιο είναι η αποτελεσματική φύλαξη, με το Λιμενικό ενεργό και τεχνολογία υψηλής ακρίβειας. Οι τοπικοί αλιείς συμφωνούν ότι χωρίς σταθερή επιτήρηση, τα μέτρα κινδυνεύουν να μείνουν στα χαρτιά — το infamously δυσλειτουργικό “paper parks” ⎯ ασφυκτικά κατοχύρωση χωρίς ουσιαστική εφαρμογή .

Πολιτικές διαστάσεις

Η Αμοργός γίνεται πρότυπο «bottom-up» διακυβέρνησης, όπου οι τοπικές κοινότητες καθοδηγούν τη διαμόρφωση πολιτικών με την υποστήριξη του κράτους και της επιστημονικής κοινότητας

Η πολιτική ηγεσία αναδεικνύει την πρωτοβουλία ως παράδειγμα για εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο, στο πλαίσιο υπέρβασης των στόχων της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα.

Πηγή: pagenews.gr