Σημαντικό βήμα για την ξενομεταμόσχευση
Επιστήμονες στην Κίνα σημείωσαν ιστορική πρόοδο στη μεταμόσχευση οργάνων, καθώς για πρώτη φορά στον κόσμο μεταμόσχευσαν πνεύμονα χοίρου σε ασθενή χωρίς εγκεφαλική δραστηριότητα. Η διαδικασία πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο Ιατρικής Guangzhou και δημοσιεύθηκε στο κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό Nature Medicine.
Η ξενομεταμόσχευση – η μεταφορά οργάνων από μη ανθρώπινα είδη σε ανθρώπους – αντιμετωπίζεται ως μια πιθανή λύση για τη χρόνια έλλειψη δωρεάς ανθρωπίνων οργάνων. Οι χοίροι θεωρούνται ιδανικοί υποψήφιοι, καθώς τα όργανά τους μοιάζουν σε μέγεθος και λειτουργία με αυτά των ανθρώπων.
Πώς έγινε η επέμβαση – Τι διαπιστώθηκε
Οι ερευνητές μεταμόσχευσαν τον αριστερό πνεύμονα ενός γενετικά τροποποιημένου χοίρου σε έναν 39χρονο εγκεφαλικά νεκρό άνδρα, διατηρώντας τον δεξιό του πνεύμονα ανέπαφο. Ο μεταμοσχευμένος πνεύμονας παρέμεινε λειτουργικός για 9 ημέρες, χωρίς άμεση απόρριψη από το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς.
Ωστόσο, τα πρώτα σημάδια επιπλοκών εμφανίστηκαν εντός 24 ωρών, ενώ ενδείξεις απόρριψης καταγράφηκαν τις ημέρες 3 και 6, οδηγώντας στη διακοπή του πειράματος την 9η ημέρα. Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι παρά τις προκλήσεις, το αποτέλεσμα αποτελεί σημαντική «απόδειξη της έννοιας» και θέτει τα θεμέλια για μελλοντικές δοκιμές.
Μια επαναστατική τεχνολογία, αλλά ακόμη στα πρώτα της βήματα
Η Δρ. Μπεατρίς Ντομίνγκες-Γκιλ, διευθύντρια της Εθνικής Οργάνωσης Μεταμοσχεύσεων της Ισπανίας, υπογράμμισε πως «η κλινική ανάγκη είναι τεράστια», με τη ζήτηση για όργανα να υπερβαίνει κατά πολύ την προσφορά. Μόνο το 2024, καταγράφηκαν πάνω από 173.000 μεταμοσχεύσεις παγκοσμίως, με περισσότερες από 45.000 στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με τη Ντομίνγκες-Γκιλ, οι εξελίξεις στη γενετική τροποποίηση των οργάνων χοίρων καθιστούν τη μέθοδο «πιο κοντά στο να γίνει κλινικά εφαρμόσιμη», αν και προς το παρόν η ξενομεταμόσχευση παραμένει πειραματική. Τόνισε επίσης ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα, τόσο βραχυπρόθεσμη όσο και μακροπρόθεσμη, ώστε να διασφαλιστεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της μεθόδου.
Οι προκλήσεις της μεταμόσχευσης πνευμόνων
Σε αντίθεση με άλλα όργανα, οι πνεύμονες είναι εξαιρετικά ευαίσθητοι, καθώς δέχονται έντονη αιματική ροή και βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τον αέρα, κάτι που αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο μόλυνσης και απόρριψης.
Ο Δρ. Ιβάν Φερνάντεζ Βέγα, καθηγητής παθολογικής ανατομίας στο Πανεπιστήμιο του Οβιέδο, σχολίασε πως, αν και το πείραμα είναι σημαντικό, το γεγονός ότι ο ασθενής ήταν εγκεφαλικά νεκρός περιορίζει την κλινική ερμηνεία των ευρημάτων. «Ούτε η ανοχή του οργανισμού ούτε οι παρενέργειες μπορούν να αξιολογηθούν πλήρως σε αυτή τη φάση», δήλωσε.
Το μέλλον των μεταμοσχεύσεων
Η συγκεκριμένη μελέτη, αν και πειραματική, ανοίγει τον δρόμο για νέες μορφές θεραπείας. Με την κατάλληλη τεχνολογική πρόοδο, η ξενομεταμόσχευση πνευμόνων – όπως και άλλων οργάνων – θα μπορούσε στο μέλλον να σώσει χιλιάδες ζωές, δίνοντας ελπίδα σε ασθενείς που σήμερα βρίσκονται για χρόνια σε λίστες αναμονής.
Η επιστήμη κάνει ένα ακόμη βήμα προς το αύριο της ιατρικής, αλλά απομένουν πολλά ακόμη ώστε το όραμα να γίνει πράξη.