Eχοντας χαρακτηρίσει «αιτία πολέμου» το νέο Πειθαρχικό Δίκαιο των δημοσίων υπαλλήλων που έρχεται προς ψήφιση την Πέμπτη στη Βουλή, η ΑΔΕΔΥ προκήρυξε 24ωρη απεργία για την Πέμπτη 28 Αυγούστου, καλώντας σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο Σύνταγμα.
Η συζήτηση του σχεδίου νόμου για τη ριζική αναμόρφωση του Πειθαρχικού Δικαίου στον δημόσιο τομέα ολοκληρώθηκε στις 31 Ιουλίου στη Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Τάξης και Δικαιοσύνης και πλέον εισάγεται προς ψήφιση στην Ολομέλεια.
Προωθούμενες αλλαγές
Οι αλλαγές που επιφέρει -ενδεικτικά αναφέρεται η κατάργηση του πειθαρχικού συστήματος σε δύο επίπεδα (Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Συμβούλια) και η δημιουργία ενός ενιαίου Πειθαρχικού Συμβουλίου Ανθρώπινου Δυναμικού Δημόσιου Τομέα ως πειθαρχικό όργανο, καθώς επίσης η κατάργηση της συμμετοχής αιρετών εκπροσώπων των εργαζομένων και η στελέχωση του Συμβουλίου αποκλειστικά από 50 λειτουργούς του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, με πλήρη και αποκλειστική απασχόληση- και κυρίως οι προβλέψεις για τις ποινές, που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να φθάνουν μέχρι και την απόλυση, ή την αφαίρεση μισθολογικών κλιμακίων, τη στέρηση μισθού και την επιβολή προστίμων έως και 100.000 ευρώ, αντιμετωπίζονται με δυσπιστία από τους συνδικαλιστές που κάνουν λόγο για νομοθέτηση «φόβου, εξάρτησης και υποταγής».
Οπως υποστηρίζουν, το νέο πλαίσιο δεν στρέφεται κατά των επιόρκων υπαλλήλων, αλλά «αποσκοπεί στη θωράκιση ενός κατασταλτικού μηχανισμού, που θα λειτουργεί ως εργαλείο φίμωσης» και στο πλαίσιο αυτό κατηγορούν την κυβέρνηση ότι «κάνει ένα ακόμα βήμα προς τον αυταρχισμό στη διοίκηση, μετατρέποντας την αξιολόγηση σε “ιδιώνυμο” πειθαρχικό αδίκημα και εντάσσοντας στα πειθαρχικά παραπτώματα δράσεις που αφορούν την κοινωνική, πολιτική και συνδικαλιστική δραστηριότητα των εργαζομένων».
«Κόκκινο πανί» για τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, οι ποινές που προβλέπονται για την άρνηση των δημοσίων υπαλλήλων -συμπεριλαμβανομένων των εκπαιδευτικών- να αξιολογηθούν. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στη σχετική διάταξη (δείτε τη κάτω), όσοι αρνούνται ή παραλείπουν κατ’ επανάληψη, για δυο συνεχόμενες αξιολογικές περιόδους, να συμμετάσχουν, να διευκολύνουν ή να προβούν σε ενέργεια που αφορά στον προγραμματισμό, στην αξιολόγηση, στη στοχοθεσία, στις μετρήσεις, στις επιμορφώσεις ή οποιαδήποτε άλλη διαδικασία που προβλέπεται σχετικά με την απόδοση, την αποτελεσματικότητα ή την ποιότητα των υπηρεσιών του Δημοσίου, θα τιμωρούνται ακόμη και με οριστική παύση.
Σύμφωνα με όσα έχει πει και κατά την παρουσίαση του νομοσχεδίου ο αρμόδιος υπουργός Θοδωρής Λιβάνιος, στόχος της νομοθετικής παρέμβασης δεν είναι άλλος από τη σημαντική επιτάχυνση όλων των διαδικασιών για την απόδοση της πειθαρχικής δικαιοσύνης στο Δημόσιο, μέσα από τη δημιουργία ενός κεντρικού πειθαρχικού συμβουλίου, το οποίο θα στελεχώνεται από 50 ειδικευμένους λειτουργούς του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Προβλέπεται συγκεκριμένα η αντικατάσταση των υφιστάμενων πρωτοβάθμιων πειθαρχικών συμβουλίων και του δευτεροβάθμιου συμβουλίου από ένα νέο όργανο, το Πειθαρχικό Συμβούλιο Ανθρώπινου Δυναμικού Δημόσιου Τομέα.
Το νέο Συμβούλιο θα στελεχώνεται από 50 ειδικευμένους λειτουργούς του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, οι οποίοι θα ασχολούνται αποκλειστικά και πλήρως με το πειθαρχικό δίκαιο στο Δημόσιο. Οπως σημειώνεται, μέχρι σήμερα συμμετέχουν στις συνθέσεις των πειθαρχικών οργάνων δικαστικοί και μέλη του ΝΣΚ που έχουν άλλη κύρια απασχόληση, γεγονός που φέρνει καθυστερήσεις.
Με το νέο σύστημα εκτιμάται ότι οι περισσότερες υποθέσεις θα εκδικάζονται σε λίγους μήνες, όταν σήμερα οι καθυστερήσεις στην απονομή πειθαρχικής δικαιοσύνης αγγίζουν ακόμη και τα έξι χρόνια! Εφεξής επίσης, προβλέπονται δεσμευτικές προθεσμίες για κάθε στάδιο της πειθαρχικής διαδικασίας και απόδοση ευθυνών σε ενδεχόμενο αδικαιολόγητων καθυστερήσεων.
Επιπρόσθετα, το έργο του νέου Συμβουλίου θα υποστηριχθεί μέσω της περαιτέρω ψηφιοποίησης της πειθαρχικής διαδικασίας, καθώς θα τεθεί στη διάθεσή του ειδική εφαρμογή η οποία θα διασυνδεθεί με το μητρώο δημοσίων υπαλλήλων του υπουργείου Εσωτερικών και με τη βάση δεδομένων «e-Peitharxika» της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, η οποία επιτρέπει την παρακολούθηση κάθε πειθαρχικής υπόθεσης σε ζωντανό χρόνο.
Παράλληλα, θα είναι δυνατή η διεξαγωγή συνεδριάσεων μέσω τηλεδιάσκεψης, ενώ όλα τα έγγραφα θα επιδίδονται ηλεκτρονικά. Το νομοσχέδιο φέρνει επίσης αυστηροποίηση και εκσυγχρονισμό του νομικού πλαισίου, καθώς στο παρελθόν είχαν διαπιστωθεί περιπτώσεις ήπιων πειθαρχικών κυρώσεων τη στιγμή που η ποινική Δικαιοσύνη είχε καταλήξει σε πολύ αυστηρότερες αποφάσεις.
Στην κατεύθυνση αυτή, διευρύνεται ο κατάλογος των παραπτωμάτων, στον οποίο πλέον θα περιλαμβάνεται η άρνηση της αξιολόγησης. Στο σκέλος των ποινών, προστίθενται νέες κυρώσεις, όπως η στέρηση χορήγησης μισθολογικών κλιμακίων και η απαγόρευση άσκησης καθηκόντων ευθύνης. Επίσης, προβλέπονται ποινικά αδικήματα που θα αποτελούν λόγο έκπτωσης των καταδικασθέντων από την υπηρεσία τους, όπως απάτη με υπολογιστή, πλαστογραφία πιστοποιητικών, απιστία και δωροληψία.
Για την ταχύτερη επίλυση των υποθέσεων που εκκρεμοδικούν, θεσπίζεται επίσης η λύση της πειθαρχικής συνδιαλλαγής. Ο νέος θεσμός θα επιτρέπει σε κατηγορούμενους να αποδέχονται όσα τους προσάπτονται έναντι ηπιότερης ποινής. Στην πειθαρχική συνδιαλλαγή δεν μπορούν να υπαχθούν περιπτώσεις όπου υπάρχει ενδεχόμενο οριστικής παύσης του υπαλλήλου, ούτε υποθέσεις όπου το Δημόσιο έχει υποστεί οικονομική ζημιά. Το νέο Συμβούλιο θα κρίνει τις πιο σοβαρές πειθαρχικές περιπτώσεις σε πενταμελείς συνθέσεις. Μικρότερης σοβαρότητας παραπτώματα θα αξιολογούνται από τριμελείς επιτροπές.
«Ο σκοπός είναι η σημαντική επιτάχυνση όλων των διαδικασιών για την απόδοση της πειθαρχικής δικαιοσύνης, μέσα από τη δημιουργία ουσιαστικά ενός μεγάλου κεντρικού πειθαρχικού συμβουλίου», είχε δηλώσει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μετά την παρουσίαση του νομοσχεδίου στο υπουργικό συμβούλιο, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα ότι στο πλαίσιο της αναμόρφωσης του πειθαρχικού δικαίου, η άρνηση της αξιολόγησης θα συνιστά πια πειθαρχικό παράπτωμα και θα αξιολογείται αντιστοίχως από το αρμόδιο πειθαρχικό συμβούλιο.
«Είναι μία ακόμα προσπάθεια την οποία κάνουμε, στα πλαίσια της μεγάλης μεταρρύθμισης που αφορά στη λογοδοσία του ευρύτερου δημοσίου τομέα, να μπορέσουμε να εκσυγχρονίσουμε διαδικασίες έτσι ώστε οι πειθαρχικά ελεγχόμενοι δημόσιοι υπάλληλοι να μπορούν να κλείνουν τις εκκρεμότητές τους εντός κάποιων μηνών και όχι εντός πολλών ετών, όπως, δυστυχώς, συμβαίνει μέχρι σήμερα, που είχαμε διάφορα ευτράπελα: δημόσιοι υπάλληλοι οι οποίοι να έχουν καταδικαστεί ποινικά για πολύ βαριά παραπτώματα, τα πειθαρχικά συμβούλια να κρίνουν ουσιαστικά ότι έπρεπε να τη γλιτώνουν με ένα απλό “χάδι”.
Αυτά έχει έρθει η ώρα να τα αφήσουμε πια οριστικά και αμετάκλητα πίσω μας», ήταν το σήμα που εξέπεμψε για την αναμόρφωση του Πειθαρχικού Δικαίου των δημοσίων υπαλλήλων ο Πρωθυπουργός.