Η πιο δυστυχισμένη γενιά στην ιστορία: Γιατί η Gen Z αλλάζει την καμπύλη της ευτυχίας

Πώς έφτασε ως εδώ η πρώτη πλήρως ψηφιακή γενιά και τι δείχνουν τα τελευταία παγκόσμια δεδομένα;

Η καμπύλη της ευτυχίας δεν είναι πια… U

Για χρόνια, οι κοινωνικές και οικονομικές μελέτες απέδιδαν ένα κοινό σχήμα στην ψυχολογική πορεία της ανθρώπινης ζωής: μια καμπύλη σχήματος U, όπου οι νέοι και οι ηλικιωμένοι δήλωναν υψηλότερα επίπεδα ευτυχίας, ενώ η μέση ηλικία ταυτιζόταν με αυξημένα επίπεδα άγχους, απαισιοδοξίας και κόπωσης. Η αποκαλούμενη και «καμπούρα της δυστυχίας» υπήρξε επαναλαμβανόμενο εύρημα σε δεκάδες κοινωνικές έρευνες σε κάθε ήπειρο.

Αυτό, όμως, φαίνεται να αλλάζει ριζικά.

Μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 27 Αυγούστου 2025 στο επιστημονικό περιοδικό PLOS ONE αποκαλύπτει ότι οι νέοι ηλικίας 18-24 ετών εμφανίζουν πλέον τα χαμηλότερα επίπεδα ψυχικής ευεξίας, ξεπερνώντας σε απαισιοδοξία και άγχος ακόμη και τους ανθρώπους της μέσης ηλικίας.

«Η καμπύλη μετατράπηκε από “καμπούρα” σε “πλαγιά για σκι”», παρατηρεί ο συντάκτης της έρευνας, δρ. Alex Bryson.

Ψυχική κόπωση πριν από τα 25

Οι ερευνητές David Blanchflower, Alex Bryson και Xiaowei Xu ανέλυσαν δεδομένα από δεκάδες χώρες και διαπίστωσαν ότι η Generation Z – όσοι γεννήθηκαν περίπου μεταξύ 1997 και 2012 – είναι η πιο δυστυχισμένη γενιά που έχει καταγραφεί ποτέ σε δημογραφικές έρευνες.

Αντίθετα με το παρελθόν, όπου η νεότητα συνδεόταν με αισιοδοξία, δημιουργικότητα και κοινωνική ενέργεια, σήμερα οι νέοι ενήλικες φαίνεται πως βυθίζονται σε ένα περιβάλλον υπαρξιακής πίεσης και απογοήτευσης.

Στις ΗΠΑ, τα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης στους νέους αυξήθηκαν θεαματικά μεταξύ 2019 και 2024, σύμφωνα με δεδομένα από το CDC και το Pew Research Center. Παρόμοια μοτίβα εμφανίστηκαν και στη Μεγάλη Βρετανία, ενώ τα ευρήματα επεκτείνονται σε 44 χώρες, από την Ευρώπη και την Ασία μέχρι την Αφρική και τη Λατινική Αμερική.

Οι αιτίες: Μια κοινωνία που βαραίνει τους νέους

Η νέα γενιά φαίνεται να «κληρονόμησε» έναν κόσμο γεμάτο αβεβαιότητα και άγχος. Οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά την ψυχική τους υγεία, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι:

• Η συνεχής ψηφιακή έκθεση μέσω κοινωνικών μέσων, που ενισχύει τον κοινωνικό συγκριτισμό και την αυτοϋποτίμηση.

• Η εργασιακή ανασφάλεια και οι περιορισμένες επαγγελματικές προοπτικές, ακόμα και για μορφωμένους νέους.

• Η αποξένωση και η αίσθηση ματαίωσης, με φόντο την κλιματική κρίση, τις κοινωνικές ανισότητες και τις πολιτικές εντάσεις.

• Η πίεση της “αυτοβελτίωσης” και του μόνιμου productivity culture, που μετατρέπει τον ελεύθερο χρόνο σε ενοχή.

Αντί να απολαμβάνουν τη νεανική ανεμελιά, πολλοί νέοι νιώθουν ήδη εξαντλημένοι προτού καν ξεκινήσουν την ενήλικη ζωή τους.

Ένα μέλλον που απειλείται… ή μπορεί να αλλάξει;

Παρά την ανησυχητική εικόνα, ορισμένοι επιστήμονες σημειώνουν και ενθαρρυντικές εξελίξεις. Πρόσφατα στοιχεία από τις ΗΠΑ δείχνουν μικρές αλλά σταθερές βελτιώσεις στην ψυχική ευεξία των νέων το 2025, σε σχέση με τα προηγούμενα πέντε χρόνια.

Αυτό πιθανώς οφείλεται:

• Στη μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση γύρω από την ψυχική υγεία και την αναζήτηση βοήθειας.

• Στη διάδοση της ψυχοθεραπείας και της ψυχολογικής εκπαίδευσης μέσω TikTok και άλλων πλατφορμών.

• Στην τάση της Gen Z να μιλά ανοιχτά για τα συναισθήματά της, σπάζοντας ταμπού προηγούμενων γενεών.

Ωστόσο, οι ειδικοί τονίζουν ότι αν η Gen Z βιώνει τέτοια δυστυχία πριν τη μέση ηλικία, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος η ψυχική επιβάρυνση να ενταθεί ακόμη περισσότερο στις δεκαετίες που έρχονται, αν δεν αντιμετωπιστούν οι βασικές κοινωνικές αιτίες.

Η γενιά που αλλάζει τον ορισμό της ευτυχίας

Είναι σαφές πλέον ότι η ευτυχία δεν είναι μόνο ατομική υπόθεση. Η κοινωνία στην οποία μεγαλώνει κάθε γενιά, το περιβάλλον που διαμορφώνει τις εμπειρίες της, και οι προκλήσεις της εποχής, καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό το πώς βιώνεται η ζωή.

Η Generation Z μπορεί να είναι η πιο δυστυχισμένη γενιά στην ιστορία – αλλά είναι ταυτόχρονα και η πιο συνειδητοποιημένη. Αν η τάση αυτή οδηγήσει σε συστημικές αλλαγές για τη βελτίωση της ψυχικής υγείας και της κοινωνικής ισότητας, τότε ίσως αυτή η «πλαγιά για σκι» γίνει τελικά… αφετηρία ανόδου.

Πηγή: pagenews.gr