Η Μονή σε αναβρασμό: Απόφαση-ορόσημο και η σπίθα της ρήξης
Η ιστορική Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά, με παρουσία αιώνων και πνευματική επιρροή που ξεπερνά τα όρια της Ορθοδοξίας, βρίσκεται τα τελευταία 24ωρα στο επίκεντρο μιας άνευ προηγουμένου κρίσης. Αφορμή στάθηκε η απόφαση αιγυπτιακού δικαστηρίου στα τέλη Μαΐου, που αφαίρεσε από τη Μονή τον έλεγχο σημαντικών ακινήτων και εγκαταστάσεων. Η απόφαση αυτή δεν περιορίστηκε σε νομικές προεκτάσεις, αλλά λειτούργησε ως καταλύτης για την έκρηξη εσωτερικών αντιπαραθέσεων, με πρωταγωνιστές μοναχούς που αμφισβητούν τον ηγούμενο και Αρχιεπίσκοπο Σινά, Δαμιανό.
Από το απόγευμα της Τετάρτης, η κατάσταση έχει μετατραπεί σε έναν ιδιότυπο “εκκλησιαστικό εμφύλιο”. Μοναχοί, οι οποίοι εκδιώχθηκαν από τον ίδιο τον Αρχιεπίσκοπο, επιχείρησαν επανειλημμένα να εισβάλουν στο εσωτερικό της Μονής. Ο Δαμιανός, που κατάφερε να παραμείνει εντός του μοναστηριού, μιλά για «πραξικοπηματίες» και ζητά ρητά την παρέμβαση των κυβερνήσεων Ελλάδας και Αιγύπτου, δηλώνοντας πως «κινδυνεύει η ζωή του».
Η σκιά της διαδοχής και το παρασκήνιο των αμφισβητιών
Η αναταραχή δεν περιορίζεται σε προσωπικές διαφωνίες. Πηγές που παρακολουθούν στενά την υπόθεση μιλούν για έναν ευρύτερο σχεδιασμό που σχετίζεται με τη διαδοχή του 91χρονου Αρχιεπισκόπου. Εντός και εκτός της Μονής, παρατηρείται κινητικότητα από ομάδες και πρόσωπα που προσβλέπουν στην ανάληψη του ηγετικού ρόλου – ρόλου που συνοδεύεται από σημαντική πνευματική, αλλά και διαχειριστική επιρροή.
Σταυροδρόμι πολιτικής, εκκλησιαστικής και γεωπολιτικής σκακιέρας
Το ενδιαφέρον για τον έλεγχο της Μονής δεν περιορίζεται μόνο εντός των τειχών της. Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, αλλά και μονές του Αγίου Όρους, δείχνουν έντονο ενδιαφέρον για την επόμενη μέρα.
Παράλληλα, το Κάιρο τηρεί μια στάση που προκαλεί ερωτήματα. Αν και αναγνωρίζει επίσημα τον Αρχιεπίσκοπο Δαμιανό, η απουσία ουσιαστικής παρέμβασης από τις αιγυπτιακές Αρχές –ιδίως σε ό,τι αφορά την απομάκρυνση των στασιαστών και την προστασία της Μονής– έχει ερμηνευτεί από ορισμένες πλευρές ως σκόπιμη καθυστέρηση.
Η στάση της Αθήνας και οι διαστάσεις της κρίσης
Η ελληνική κυβέρνηση, αν και εμφανίζεται διακριτική, παρακολουθεί από πολύ κοντά τις εξελίξεις. Πρόσφατα, μάλιστα, προχώρησε στην ψήφιση ρύθμισης για την απόδοση νομικής προσωπικότητας στο Μετόχι της Μονής στην Ελλάδα – εξέλιξη που από τους αντιπάλους του Δαμιανού ερμηνεύτηκε (κατά κάποιους σκόπιμα) ως απόπειρα υφαρπαγής περιουσίας, εντείνοντας τις εντάσεις.
Όπως επισημαίνει ο διεθνολόγος Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος, η αναταραχή αυτή προκαλεί ανησυχία καθώς συμπίπτει με μια κρίσιμη φάση των διαπραγματεύσεων Αθήνας – Καΐρου για την επίλυση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της Μονής. «Το τελευταίο που χρειάζεται η ελληνική πλευρά είναι αμφισβήτηση για το ποιος είναι ο νόμιμος εκπρόσωπος της Μονής σε μια τόσο ευαίσθητη στιγμή», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ο Δαμιανός και η «υπέρβαση» των 91 ετών
Ο Αρχιεπίσκοπος Δαμιανός, που αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή του στη Μονή από το 1961 και αναδείχθηκε ηγούμενός της το 1973, φέρεται να βρίσκεται σε προσωπικό και ηθικό αδιέξοδο. Παρά τις προσπάθειές του να διατηρήσει την ενότητα και την πνευματική πορεία του μοναστικού κέντρου, κάποιοι συνεργάτες του τού προσάπτουν ότι η μακρόχρονη ανοχή απέναντι σε προκλητικές συμπεριφορές τον έφερε στη σημερινή θέση.
Ωστόσο, στην παρούσα φάση, φαίνεται διατεθειμένος να συγκρουστεί, ακόμη και με προσωπικό κόστος, προκειμένου να διασφαλίσει τη συνέχεια της Μονής με όρους θεσμικής νομιμότητας και εκκλησιαστικής ευταξίας.
Το μέλλον της Μονής Σινά κρίνεται πλέον όχι μόνο σε εκκλησιαστικό, αλλά και σε διπλωματικό επίπεδο. Με τους στασιαστές να μην υποχωρούν και τις κυβερνήσεις να κρατούν χαμηλούς τόνους, η επόμενη μέρα διαγράφεται αβέβαιη – και πιθανόν κρίσιμη για την ταυτότητα ενός από τα πιο ιερά μοναστικά κέντρα του χριστιανισμού.