Η απομάκρυνση του μέλους του ΔΣ της Fed, Λίζα Κουκ, δεν αρκεί για να εγγυηθεί στην κυβέρνηση Τραμπ μια πιο χαλαρή νομισματική πολιτική, αλλά είναι ένα απαραίτητο βήμα για την αναμόρφωση της σύνθεσης των ψήφων της FOMC μέσω του ελέγχου του Διοικητικού Συμβουλίου της Fed, σημειώνει η UniCredit. Εάν είναι νομικά επιτυχής, η απόλυσή της θα μπορούσε να επιτρέψει στον Ντόναλντ Τραμπ να γεμίσει το όργανο καθορισμού των επιτοκίων με ήπιες (dovish) φωνές όταν ο επαναδιορισμός των 12 περιφερειακών προέδρων της Fed πρόκειται να πραγματοποιηθεί τον Φεβρουάριο, απαιτώντας την έγκριση του διοικητικού συμβουλίου.
Με την απόλυση της Λίζα Κουκ, ο Τραμπ θα φέρει τη μάχη του εναντίον της Fed στο επόμενο επίπεδο, περνώντας από τις λεκτικές απειλές σε νομικές ενέργειες, όπως σημειώνει ο οίκος. Στην επιστολή απόλυσής του προς την Κουκ, η οποία κατηγορείται για απάτη σε στεγαστικά δάνεια, ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι είχε “επαρκή λόγο” για να την απολύσει από τη θέση, σύμφωνα με όσα ορίζει ο νόμος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας. Η Κουκ, της οποίας η θητεία έχει προγραμματιστεί να λήξει το 2038, ισχυρίζεται ότι ο Τραμπ δεν έχει εξουσία να την απολύσει και ότι η ίδια δεν έχει πρόθεση να παραιτηθεί, αμφισβητώντας στο δικαστήριο αυτό που ισχυρίζεται ότι είναι παράνομη ενέργεια. Η UniCredit αναμένει ότι η Κουκ θα λάβει προσωρινή διαταγή για την αναστολή της εντολής απομάκρυνσής της, εν αναμονή της εκδίκασης της υπόθεσης. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε να εξακολουθεί να παρίσταται στις συνεδριάσεις της FOMC μέχρι να ληφθεί οριστική δικαστική απόφαση – πιθανώς από το ίδιο το Ανώτατο Δικαστήριο, εάν το κατώτερο δικαστήριο αποφανθεί υπέρ της Κουκ, ισχυριζόμενο ότι δεν υπάρχει επαρκής λόγος για την απόλυσή της.
Το αν το Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο έχει σαφή συντηρητική πλειοψηφία, θα υποστηρίξει τον Λευκό Οίκο είναι ασαφές, όπως σημειώνει η UniCredit. Μέχρι στιγμής, έχει δώσει σημαντικό περιθώριο στον Τραμπ να απολύσει μέλη ομοσπονδιακών υπηρεσιών, αλλά τον Μάιο έθεσε όρια γύρω από την Fed, ισχυριζόμενο ότι “είναι μια μοναδικά δομημένη, σχεδόν ιδιωτική οντότητα που ακολουθεί την ξεχωριστή ιστορική παράδοση της Πρώτης και Δεύτερης Τράπεζας των ΗΠΑ”. Αλλά ακόμη και αν το Ανώτατο Δικαστήριο εμμείνει σε αυτή τη γραμμή, το ερώτημα είναι αν η Κουκ θα μπορέσει να αντέξει την εντεινόμενη πολιτική πίεση και αν η ηγεσία της Fed θα συνεχίσει να την προστατεύει με κόστος τη διατήρηση της κεντρικής τράπεζας υπό συνεχή επίθεση.
Όπως επισημαίνει η UniCredit, η αντικατάσταση της Κουκ θα έδινε στην κυβέρνηση Τραμπ πλειοψηφία 4-3 στο Διοικητικό Συμβούλιο της Fed (υποθέτοντας ότι ο Πάουελ θα παραμείνει στο ΔΣ μέχρι το 2028, παρόλο που η θητεία του ως προέδρου λήγει το 2026). Τόσο η Μισέλ Μπόουμαν όσο και ο Κρίστοφερ Γουόλερ είναι διορισμένοι από τον Τραμπ, ενώ ο Στίβεν Μίραν (κύριος οικονομικός σύμβουλος του Τραμπ) αναμένει την επικύρωση του διορισμού του από τη Γερουσία.
Ωστόσο, ο Τραμπ θα στερούνταν τριών ψήφων για να έχει πλειοψηφία στην FOMC, η οποία καθορίζει τη νομισματική πολιτική της Fed. Εκτός από τα επτά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, η FOMC περιλαμβάνει τον πρόεδρο της Fed της Νέας Υόρκης (Τζον Γουίλιαμς) σε μόνιμη βάση και τέσσερις από τους υπόλοιπους έντεκα περιφερειακούς διοικητές, οι οποίοι υπηρετούν μονοετή θητεία στην FOMC εκ περιτροπής. Και ούτε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ ούτε η Γερουσία έχουν λόγο στην επιλογή των επικεφαλής των 12 περιφερειακών τραπεζών της Fed – καθώς επιλέγονται από τα διοικητικά συμβούλια του ιδιωτικού τομέα.
Πάντως, όπως προσθέτει ο οίκος, κάθε ένας από αυτούς τους διορισμούς πρέπει να εγκριθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο της Fed στην Ουάσινγκτον. Και κάθε περιφερειακός πρόεδρος είναι υποψήφιος για επαναδιορισμό κάθε πέντε χρόνια – με την επόμενη προθεσμία επαναδιορισμού να είναι η 28η Φεβρουαρίου 2026. Επομένως, η πιθανή απομάκρυνση της Κουκ θα πρέπει να θεωρηθεί ως μέρος ενός μακροπρόθεσμου παιχνιδιού. Από μόνη της, η απόλυσή της δεν θα είναι αρκετή για να πετύχει ο Τραμπ άμεσα τις μειώσεις επιτοκίων τουλάχιστον 300 μονάδων βάσης που ζητά, αλλά μακροπρόθεσμα θα του επέτρεπε να αναδιαμορφώσει την FOMC.
Σαφώς, ο χρόνος είναι κρίσιμος σε αυτό το θέμα. Η οριστική απομάκρυνση της Κουκ θα πρέπει να γίνει πριν από τον επόμενο Φεβρουάριο, όταν οι περιφερειακοί διορισμοί είναι διαθέσιμοι. Διαφορετικά, το επόμενο παράθυρο θα είναι το 2031, με τη δεύτερη θητεία του Τραμπ να λήγει το 2028, τονίζει ο οίκος.
Οι επιπτώσεις για τις αγορές
Στο Jackson Hole, ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, άνοιξε το δρόμο για μείωση των επιτοκίων τον Σεπτέμβριο. Ωστόσο, δεδομένου του επιφυλακτικού του τόνου σχετικά με τους αυξανόμενους κινδύνους στασιμοπληθωρισμού, η Fed είναι απίθανο να ξεκινήσει μια σειρά διαδοχικών μειώσεων, όπως επιθυμεί ο Λευκός Οίκος. Ως εκ τούτου, η κυβέρνηση Τραμπ έχει την επείγουσα ανάγκη να απομακρύνει μια hawkish φωνή όπως η Κουκ από το διοικητικό συμβούλιο της Fed και να εκμεταλλευτεί το χρονικό παράθυρο του Φεβρουαρίου για να αναδιαμορφώσει την FOMC.
Μόλις η Γερουσία επικυρώσει την ένταξη του Μίραν στο διοικητικό συμβούλιο της Fed, ο τόνος της συζήτησης εντός της FOMC θα γίνει ήδη πιο ήπιος και πιο πολιτικός – με τον Μίραν να είναι ο αρχιτέκτονας της οικονομικής στρατηγικής του Τραμπ και ένθερμος υποστηρικτής μιας ριζικής αναθεώρησης της διακυβέρνησης της Fed (εκτός από το να ζητά μια πιο ευνοϊκή νομισματική στάση). Και οποιαδήποτε αντικατάσταση της Κουκ, εάν συμβεί, πιθανότατα θα είναι εξαιρετικά dovish, όπως επισημαίνει ο ιταλικός οίκος.
Κατά την άποψη της UniCredit, οι Μπόουμαν και Γουόλερ ίσως να είναι πιο προσεκτικοί στο πολιτικό παιχνίδι και στη διατήρηση της πνευματικής τους ανεξαρτησίας όσον αφορά τον καθορισμό της νομισματικής πολιτικής και την επικύρωση των περιφερειακών προέδρων της Fed. Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο ίδιος ο Πάουελ ορίστηκε από τον Τραμπ ως πρόεδρος της Fed, αλλά αντιστάθηκε στις πολιτικές πιέσεις εδώ και μήνες.