Η παρουσία της νεαρής Τζου Αέ, κόρης του Κιμ Γιονγκ-ουν, στο πρόσφατο ταξίδι του πατέρα της στο Πεκίνο, δεν πέρασε απαρατήρητη. Αντιθέτως, έγινε η αφορμή για ένα κύμα αναλύσεων, σχολίων και –σε ορισμένες περιπτώσεις– πρόωρων συμπερασμάτων σχετικά με το ενδεχόμενο διαδοχής της στην ηγεσία του πιο απομονωμένου κράτους του πλανήτη.
Τα Δυτικά ΜΜΕ και οι ειδικοί σε θέματα Κορέας (οι λεγόμενοι «κορεατολόγοι») δεν έκρυψαν την έκπληξή τους από τον τρόπο με τον οποίο οι Κινέζοι υποδέχθηκαν την κόρη του Κιμ: ως “Πρώτη Κυρία”, κατά τον δημοσιογράφο Γκουίντο Σαντεβέκι της Corriere della Sera. Αν και ο όρος έχει περιορισμένο θεσμικό βάρος εκτός ΗΠΑ και ορισμένων προεδρικών δημοκρατιών της Δύσης, η χρήση του σε αυτό το συμφραζόμενο αποκαλύπτει κάτι βαθύτερο: την πρόθεση της Πιονγκγιάνγκ να χτίσει ένα νέο αφήγημα διαδοχής – ίσως για πρώτη φορά με γυναικείο πρόσωπο στην κορυφή της δυναστείας των Κιμ.
Πολιτικό catwalk ή δυναστική στρατηγική;
Η Τζου Αέ –πιθανόν 12 ή 13 ετών– εμφανίζεται πλάι στον πατέρα της με προσεκτικά σκηνοθετημένες κινήσεις, που μόνο τυχαίες δεν φαίνονται:
- Στέκεται ένα βήμα πίσω από τον Κιμ κατά την άφιξή τους στο Πεκίνο.
- Χαιρετά υψηλόβαθμα στελέχη του κινεζικού καθεστώτος, όπως τον Κάι Τσι και τον Γουάνγκ Γι.
- Συμμετέχει σε καθελκύσεις πλοίων, στρατιωτικές παρελάσεις, ακόμη και εκτοξεύσεις πυραύλων.
Από το 2022, οι δημόσιες εμφανίσεις της είναι συνεχείς και σταδιακά αποκτούν πιο ηγετικά χαρακτηριστικά, ενώ οι κρατικές εφημερίδες της Πιονγκγιάνγκ ξεκίνησαν να την αποκαλούν «αγαπημένο παιδί», «ευγενή κοπέλα» και πιο πρόσφατα «σεβαστή κόρη» – όροι που στη βορειοκορεατική γλώσσα της προπαγάνδας μόνο αθώοι δεν είναι.
Και, φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε τα γραμματόσημα. Το 2023, τυπώθηκαν πέντε αναμνηστικά γραμματόσημα με κοινές εικόνες πατέρα-κόρης. Σε ένα καθεστώς όπου τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη, τέτοιες κινήσεις λειτουργούν ως σαφές μήνυμα εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής: η διαδοχή προετοιμάζεται, και το κοινό –εγχώριο και διεθνές– καλείται να την αποδεχτεί.
Η απουσία των άλλων “διεκδικητών” και η σκιά της υγείας του Κιμ
Ο Κιμ δεν πήρε μαζί του στο Πεκίνο ούτε τη σύζυγό του, ούτε την αδελφή του Γιο Γιονγκ –μια φιγούρα που για χρόνια παρουσιαζόταν ως ο πιθανός «αναπληρωτής ηγέτης». Η απουσία τους, σε συνδυασμό με την ενισχυμένη παρουσία της κόρης του, ερμηνεύεται από πολλούς αναλυτές ως σιωπηρή μεταβίβαση πολιτικής βαρύτητας.
Το στοιχείο όμως που εντείνει αυτές τις υποθέσεις είναι η κατάσταση της υγείας του ίδιου του Κιμ. Σύμφωνα με εξ αποστάσεως αξιολογήσεις της CIA και άλλων Δυτικών μυστικών υπηρεσιών, ο 41χρονος ηγέτης είναι:
- Σημαντικά υπέρβαρος
- Φανατικός καπνιστής
- Με εμφανή δυσκολία στην κίνηση
- Με ενδείξεις υπέρτασης και διαβήτη
Η πολιτική ιστορία της Βόρειας Κορέας –ένα κράτος με λατρεία στο πρόσωπο του ηγέτη– δεν επιτρέπει κενά εξουσίας. Ένα προφίλ διαδόχου πρέπει να χτιστεί έγκαιρα, ώστε να εμπεδώσει νομιμοποίηση στη συλλογική συνείδηση του λαού και της ελίτ. Και αυτό φαίνεται πως συμβαίνει ήδη με την Τζου Αέ.
Γεννιέται η πρώτη γυναίκα ηγέτης της Βόρειας Κορέας;
Ακόμη και σε ένα βαθιά πατριαρχικό και αυταρχικό καθεστώς, η περίπτωση της Τζου Αέ δείχνει ότι οι κανόνες μπορούν να κάμπτονται όταν πρόκειται για δυναστική επιβίωση. Οι πληροφορίες για έναν πιθανό αρσενικό διάδοχο υπάρχουν, αλλά οι κινήσεις του Κιμ και το σφιχτοδεμένο αφήγημα γύρω από την κόρη του φανερώνουν ότι εκείνη είναι το φαβορί.
Εάν η μετάβαση αυτή ολοκληρωθεί, θα πρόκειται για πρωτοφανές ιστορικό προηγούμενο: μια γυναίκα ηγέτης στο πηδάλιο ενός από τα πιο σκληροπυρηνικά πατριαρχικά καθεστώτα του πλανήτη.
Πραγματική διαδοχή ή καλοστημένη βιτρίνα;
Το αν η Τζου Αέ είναι πράγματι η διάδοχος ή αν απλώς αποτελεί εργαλείο προβολής ενός προσεκτικά ενορχηστρωμένου μύθου δυναστικής σταθερότητας, παραμένει προς το παρόν αναπάντητο. Όμως οι εικόνες, οι συμβολισμοί και η διεθνής προβολή της δεν μπορούν να αγνοηθούν.
Σε ένα κράτος όπου η εικόνα είναι εξίσου –αν όχι περισσότερο– σημαντική από την ουσία, η παρουσία της μικρής Τζου Αέ ενδέχεται να προαναγγέλλει όχι μόνο το μέλλον της δυναστείας Κιμ, αλλά και τη μορφή της εξουσίας στη Βόρεια Κορέα για τις επόμενες δεκαετίες.
Πηγή: pagenews.gr