Τα προγράμματα πρέπει να έχουν μεγαλύτερη διάρκεια, εκτιμούν παράγοντες της αγοράς ώστε να μπορέσουν οι traders αφενός να οργανώσουν τα φορτία, αφετέρου να μη σταματούν οι δημοπρασίες τον Οκτώβριο και να είναι ετήσια τα προϊόντα Για την τελευταία εβδομάδα του Σεπτεμβρίου έχει προγραμματιστεί η επόμενη δημοπρασία του ΔΕΣΦΑ για τη δέσμευση χωρητικότητας στον Κάθετο Διάδρομο μεταφοράς φυσικού αερίου από την Ελλάδα στην Ουκρανία και η ισχυρή στήριξη των ΗΠΑ στο εγχείρημα, έχει αυξάνει την αισιοδοξία για την επιτυχία του.
Παρά το γεγονός ότι η αμέσως προηγούμενη δημοπρασία που αφορούσε τον Σεπτέμβριο του 2025 δεν προσέλκυσε ενδιαφέρον, ενώ περιορισμένη ήταν η συμμετοχή και στις προηγούμενες τρεις δημοπρασίες, ο ΔΕΣΦΑ θεωρεί πως ο Κάθετος Διάδρομος «θα βρει το δρόμο του» και θα αποτελέσει κύρια διαδρομή μεταφοράς αμερικάνικου LNG στην Ουκρανία αξιοποιώντας τις δυνατότητες των ελληνικών υποδομών όπως ο τερματικός της Ρεβυθούσας και το FSRU της Αλεξανδρούπολης.
Άλλωστε εν όψει αυτού, ο ΔΕΣΦΑ επενδύει σε έργα ενίσχυσης της εξαγωγικής ικανότητας της χώρας προς τον Βορρά φτάνοντας τα 8,5 δισ. κυβικά μέτρα αερίου έως το τέλος του 2025.
Αισιοδοξία μετά την επίσκεψη Burgum
Μετά δε και την πρόσφατη επίσκεψη του «τσάρου» της ενεργειακής πολιτικής των ΗΠΑ Doug Burgum (υπουργός Εσωτερικών και επικεφαλής του Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας στο Λευκό Οίκο) στην Αθήνα και ειδικότερα στις εγκαταστάσεις του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα, το ηθικό της διοίκησης του Διαχειριστή έχει αναπτερωθεί. Και αυτό διότι ο Αμερικανός αξιωματούχος είπε με απλά λόγια ότι εμείς (οι ΗΠΑ) διαθέτουμε ήδη μεγάλες ποσότητες LNG, ενώ αυξάνουμε τη δυναμικότητα παραγωγής και μεταφοράς του. Εσείς (ο ΔΕΣΦΑ και η Ελλάδα) μπορείτε να στείλετε το αέριο αυτό έως την Ουκρανία αποκλείοντας εκείνους που χρησιμοποιούν την ενέργεια ως όπλο (τη Ρωσία).
Βεβαίως ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου έθεσε μια ακόμη προϋπόθεση και συγκεκριμένα όπως είπε, η απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο θα πρέπει να είναι αληθινή και να μην εισάγεται ρωσικό αέριο μέσω Τουρκίας στην Ευρώπη.
Όπως και να έχει πάντως η αύξηση της εισαγωγής αμερικάνικου LNG στη Ρεβυθούσα είναι εντυπωσιακή καθώς από το πρώτο φορτίο το 2018 μέχρι σήμερα σχεδόν 150 αμερικανικές αποστολές LNG (92 TWh ενέργειας) έχουν φθάσει στον τερματικό σταθμό του ΔΕΣΦΑ. Μάλιστα σήμερα οι ΗΠΑ καλύπτουν περίπου το 80% των εισαγωγών LNG της Ελλάδας και αντιπροσωπεύουν το 35% του συνόλου του φυσικού αερίου που εισέρχεται στη χώρα. Μέχρι το τέλος Αυγούστου η Ρεβυθούσα υποδέχθηκε 30 δεξαμενόπλοια με αμερικανικό LNG, συνολικής ποσότητας 17,56 TWh, σε σύγκριση με 11 δεξαμενόπλοια και 8,02 TWh την ίδια περίοδο πέρυσι.
Χαμηλές επιδόσεις
Ωστόσο παρά την πολιτική στήριξη που έχει ο Κάθετος Διάδρομος από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη και παρά τις προσπάθειες του ΔΕΣΦΑ, οι μέχρι σήμερα επιδόσεις του ήταν πενιχρές, αν κρίνουμε από τα αποτελέσματα των τεσσάρων μηνιαίων δημοπρασιών που έχουν γίνει για το προϊόν Route 1.
Η πρώτη δημοπρασία στο τέλος Μαΐου ήταν άγονη λόγω έλλειψης ενημέρωσης και βιασύνης στην προκήρυξη.
Στη δεύτερη δημοπρασία τον Ιούλιο δεσμεύτηκε μόλις 5% της χωρητικότητας, ενώ συμμετείχαν δύο μεγάλες διεθνείς εταιρίες, traders.
Στην τρίτη δημοπρασία τον Αύγουστο δεσμεύτηκαν 4.500 MWh ημερησίως, έναντι 1.724 MWh τον Ιούλιο.
Στην τέταρτη δημοπρασία τον Σεπτέμβριο η συμμετοχή ήταν και πάλι μηδενική, αλλά όπως σημειώνουν πηγές του ΔΕΣΦΑ η εξέλιξη του εγχειρήματος δεν θα πρέπει να αξιολογείται με βάση το ενδιαφέρον για τους πρώτους μήνες του Φθινοπώρου, αλλά για τους μήνες του Χειμώνα όταν οι ανάγκες της Ουκρανίας είναι πολύ αυξημένες λόγω του ψύχους.
Έτσι η επόμενη δημοπρασία προγραμματίζεται για το τέλος Σεπτεμβρίου, ενώ στις 19 Σεπτεμβρίου θα έχει προηγηθεί στο Κισινάου της Μολδαβίας συνάντηση υψηλού επιπέδου όλων των εμπλεκομένων φορέων στον Κάθετο Διάδρομο για να συζητήσουν «κεκλεισμένων των θυρών» τη δυνατότητα αποστολής αερίου από την Ελλάδα στην Ουκρανία.
Υψηλό το κόστος διέλευσης
Το βασικό πρόβλημα που υπάρχει, σύμφωνα με τους traders, είναι οι τιμές, καθώς τα σωρευτικά τέλη διέλευσης από τις χώρες απ’ όπου διέρχεται ο αγωγός είναι αρκετά υψηλά, πράγμα που καθιστά μη ανταγωνιστικά τα προϊόντα του, σε σχέση με την άλλη βασική διαδρομή μεταφοράς αμερικανικού LNG στην Ουκρανία, μέσω Πολωνίας, Ουγγαρίας και Σλοβακίας.
Σε δημοσίευμα του, μάλιστα ο έγκυρος ενεργειακός οίκος ICIS αναφέρει ότι ο σύνδεσμος των ενεργειακών traders της Ευρώπης, η Energy Traders Europe θέτει και θέματα συμβατότητας του Κάθετου Διαδρόμου με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, προειδοποιώντας για κινδύνους που συνδέονται με τη δέσμευση χωρητικότητας στον εν λόγω αγωγό.
Πέραν αυτών μεταξύ των ζητημάτων που τέθηκαν στο επίκεντρο το τελευταίο διάστημα και που έκριναν σε σημαντικό βαθμό το ενδιαφέρον στις δημοπρασίες, ήταν η χρονική διάρκεια των προϊόντων. Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, τα προγράμματα πρέπει να έχουν μεγαλύτερη διάρκεια, ώστε να μπορέσουν οι traders αφενός να οργανώσουν τα φορτία, αφετέρου να μη σταματούν οι δημοπρασίες τον Οκτώβριο και να είναι ετήσια τα προϊόντα.
Στο πλαίσιο αυτό η ICGB, δηλαδή η εταιρεία που διαχειρίζεται τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό φυσικού αερίου IGB, σε συνεργασία με τον ΔΕΣΦΑ και τους Διαχειριστές της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Μολδαβίας και της Ουκρανίας, προετοιμάζει δύο νέα διασυνοριακά προϊόντα μεταφορικής ικανότητας: το Route 2 και το Route 3.
Πηγή: pagenews.gr