Την επανέναρξη των επίσημων συνομιλιών για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης, που είχαν διακοπεί το 2010, εγκαινίασαν χθες στην Αθήνα ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Γιώργος Γεραπετρίτης, και ο εκτελών χρέη υπουργού Εξωτερικών της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης, Taher Salem Al Baour.
Ωστόσο, η χθεσινή εξέλιξη δεν ήταν δεδομένη, καθώς προέκυψε μετά από ένα διάστημα κατά την διάρκεια του οποίου τίποτα δεν προμήνυε πως οι δύο χώρες θα καταφέρουν να πετύχουν ένα μίνιμουμ επίπεδο σύγκλισης, έτσι ώστε να επανεκκινήσει η διαδικασία της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών.
Όπως είναι γνωστό είχε προηγηθεί ένα σκληρό διπλωματικό μπρα ντε φερ μεταξύ Αθηνών και Τρίπολης που όξυνε την ένταση μεταξύ των δύο χωρών, οδηγώντας την αντιπαράθεση μέχρι και την έδρα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Βέβαια, η ανταλλαγή νομικών επιχειρημάτων διαμέσου των ρηματικών διακοινώσεων που κατατέθηκαν ένθεν κακείθεν, είχε ως αποτέλεσμα τελικά να ξεκολλήσει παράλληλα μια διαδικασία που παρέμενε παγωμένη εδώ και μια δεκαπενταετία.
Παρότι, είναι πρώιμο να μιλήσει κανείς για την έκβαση της διαδικασίας και με το τουρκολιβυκό μνημόνιο να παραμένει δεδομένο στην αντίληψη ενός μεγάλου μέρους της πολιτικής ελίτ της αφρικανικής χώρας , εντούτοις δεν παραγνωρίζεται το γεγονός πως η χθεσινή εξέλιξη αποτελεί το πρώτο απτό θετικό βήμα για την αναθέρμανση των διμερών σχέσεων.
Παραταύτα, το μεγάλο στοίχημα για την Αθήνα το επόμενο διάστημα παραμένει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Αυτό, διότι η επιτυχής έκβαση των διαβουλεύσεων που εκκινούν θα καθοριστεί από τον βαθμό στον οποίο η ελληνική πλευρά θα καταφέρει να διεμβολίσει μέσα από την διαδικασία το τουρκολιβυκό μνημόνιο, γεγονός που θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες και κυρίως από το εύρος της συζήτησης που θα συμφωνηθεί.
Διπλωματική πρόοδος Ελλάδας-Λιβύης: Ξαναρχίζουν οι διαπραγματεύσεις για την ΑΟΖ
Πάντως, σύμφωνα με διπλωματική πηγή που μίλησε στο iefimerida για την ελληνική διπλωματία οι σχέσεις των δύο χωρών μπαίνουν σε νέα φάση και η Αθήνα μπορεί να προσβλέπει σε θετικές εξελίξεις στο συγκεκριμένο πεδίο.
Αξίζει ακόμη να σημειωθεί πως, των σημαντικών αυτών εξελίξεων, είχε προηγηθεί η επίσκεψη του επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας στην Τρίπολη τον περασμένο Ιούλιο, όπου οι δύο πλευρές είχαν συμφωνήσει στην εμβάθυνση των διμερών σχέσεων των δύο χωρών.
Τότε, σε δηλώσεις του ο Γ. Γεραπετρίτης είχε προαναγγείλει μάλιστα πως οι δύο πλευρές είχαν αποφασίσει «από κοινού να επανατοποθετήσουν σε τροχιά τα μείζονα ζητήματα που τις αφορούν, όπως το μεταναστευτικό, το διμερές εμπόριο και βεβαίως την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών».
Μάλιστα, στο ίδιο πλαίσιο κινήθηκε και η ελληνική απάντηση στον ΟΗΕ που, παρότι απέρριπτε τις λιβυκές αιτιάσεις, ταυτόχρονα καλούσε μεταξύ άλλων την Τρίπολη να καθίσει ξανά στο τραπέζι του διαλόγου.
Ειδικότερα, στη ρηματική διακοίνωση που κατατέθηκε στις 3/9 στον ΟΗΕ η ελληνική πλευρά εξέφρασε, «για μία ακόμη φορά και επιφυλασσόμενη πάντοτε όλων των δικαιωμάτων της, την ετοιμότητά της να επαναλάβει τις διαπραγματεύσεις με τη λιβυκή πλευρά για την οριοθέτηση των αντίστοιχων θαλάσσιων ζωνών τους, βάσει του διεθνούς δικαίου».
Γεγονός που φαίνεται πως επετεύχθη μετά την χθεσινή πρώτη συνδιάσκεψη των τεχνικών επιτροπών των δύο χωρών.
Η αμερικανική παρουσία στην Αν. Μεσόγειο, επιταχυντής για τον Ελληνολιβυκό διάλογο
Υπενθυμίζεται ακόμη πως η Ελλάδα από την πρώτη στιγμή εξέπεμψε την πρόθεση της να προσχωρήσουν τα πράγματα ορίζοντας τεχνική επιτροπή με επικεφαλής την υφυπουργό Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, πιέζοντας και με αυτόν τον τρόπο την Τρίπολη να προχωρήσει στον διορισμό της δικής της επιτροπής για να επιταχυνθούν οι διαδικασίες
Στην επιτάχυνση των διαδικασιών, όμως, αδιαμφισβήτητα, συνέβαλε και η ενεργότερη ανάμειξη του αμερικανικού παράγοντα στα ενεργειακά ζητήματα της Αν. Μεσογείου μετά και το επίσημο ενδιαφέρον που εξέφρασε ο αμερικανικός ενεργειακός κολοσσός της Chevron για τα διαφιλονικούμενα οικόπεδα νοτίως της Κρήτης.
Η εμπλοκή της Chevron δεν αποτέλεσε μόνο ψήφο εμπιστοσύνης προς την ελληνική πλευρά αλλά λειτούργησε παράλληλα και ως ο επιταχυντής των εξελίξεων στον ελληνολιβυκό διάλογο , καθώς η Αθήνα από την πρώτη στιγμή είχε επισημάνει πως η παρουσία της αμερικανικής εταιρείας στην περιοχή μπορεί να ανοίξει ταυτόχρονα και ένα παράθυρο διαλόγου της ελληνικής διπλωματίας με την αφρικανική χώρα.