Παγκόσμια σύνοδος για την Παλαιστίνη – τα δεδομένα και τα αγκάθια

Στη Νέα Υόρκη συγκεντρώνονται παγκόσμιοι ηγέτες για την υποστήριξη της λύσης δύο κρατών, ενώ Ισραήλ και ΗΠΑ προετοιμάζονται για μποϊκοτάζ.

Η σύνοδος κορυφής και οι συμμετέχοντες

Γαλλία και Σαουδική Αραβία συγκαλούν δεκάδες ηγέτες στη Νέα Υόρκη τη Δευτέρα, με κύριο στόχο την υποστήριξη της λύσης δύο κρατών για την Παλαιστίνη. Αρκετές χώρες αναμένεται να αναγνωρίσουν επισήμως το παλαιστινιακό κράτος.

Ωστόσο, το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μποϊκοτάρουν τη σύνοδο, με τον πρεσβευτή του Ισραήλ στον ΟΗΕ, Ντάνι Ντάνον, να χαρακτηρίζει τη διαδικασία «τσίρκο», μεταδίδει το Reuters.

Τα δεδομένα μέχρι στιγμής

Οι χώρες που έχουν ήδη αναγνωρίσει επίσημα το παλαιστινιακό κράτος περιλαμβάνουν:

• Βρετανία
• Καναδάς
• Αυστραλία
• Πορτογαλία

Επιπλέον, η Γαλλία και άλλες πέντε χώρες αναμένεται να ακολουθήσουν τη Δευτέρα.

Ορισμένοι συμμετέχοντες τονίζουν ότι η ομαλοποίηση των διπλωματικών σχέσεων θα γίνει σταδιακά και θα εξαρτηθεί από την πρόοδο της Παλαιστινιακής Αρχής στις μεταρρυθμίσεις που έχει υποσχεθεί.

Η απάντηση των Ηνωμένων Εθνών

Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν εγκρίνει μια επτασέλιδη δήλωση, η οποία περιγράφει «απτά, χρονικά δεσμευτικά και μη αναστρέψιμα βήματα» προς τη λύση δύο κρατών. Η δήλωση καταδικάζει τη Χαμάς και καλεί στην παράδοση των όπλων.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Ζαν Νοέλ Μπαρό, τόνισε:«Η Διακήρυξη της Νέας Υόρκης δεν είναι μια αόριστη υπόσχεση για το μακρινό μέλλον, αλλά ένας οδικός χάρτης που ξεκινά με τις κορυφαίες προτεραιότητες: κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση των ομήρων και απρόσκοπτη ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα».

Στάση Ισραήλ και ΗΠΑ

Το Ισραήλ αντιτίθεται στη διεθνή πρωτοβουλία, εκφράζοντας έλλειψη εμπιστοσύνης στις δεσμεύσεις του 89χρονου προέδρου Μαχμούντ Αμπάς για μεταρρυθμίσεις. Υψηλόβαθμοι ισραηλινοί αξιωματούχοι εξετάζουν την προσάρτηση μέρους της Δυτικής Όχθης ως απάντηση, ενώ ενδέχεται να ληφθούν και συγκεκριμένα διμερή μέτρα κατά της Γαλλίας.

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει επίσης προειδοποιήσει για πιθανές συνέπειες σε όσους αναγνωρίσουν την Παλαιστίνη, συμπεριλαμβανομένων κρατών-μελών της G7.

Ο ρόλος του Μαχμούντ Αμπάς και των Παλαιστινίων

Ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, και άλλοι Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι δεν θα παραστούν στη σύνοδο λόγω άρνησης χορήγησης βίζας από τις ΗΠΑ. Αναμένεται βιντεοσκοπημένο μήνυμα του Αμπάς.

Ο σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, επίσης δεν θα παραστεί παρά τη συνδιοργάνωση της συνόδου.

Τι σημαίνει αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους

Τα διεθνώς καθορισμένα κριτήρια για την κρατική υπόσταση (1933) περιλαμβάνουν:

1. Μόνιμο πληθυσμό
2. Καθορισμένα εδαφικά όρια
3. Κυβέρνηση
4. Ικανότητα διεξαγωγής διεθνών υποθέσεων

Η αναγνώριση ενός κράτους υποδηλώνει ότι πληροί αυτά τα κριτήρια, ακόμη και αν κάποια στοιχεία, όπως τα εδαφικά όρια, αμφισβητούνται.

Σημαντική συνέπεια της αναγνώρισης είναι η ανάγκη επανεξέτασης των διμερών σχέσεων με το Ισραήλ, ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τα δικαιώματα του παλαιστινιακού κράτους.

«Μια χώρα που αναγνωρίζει την Παλαιστίνη πρέπει να σταματήσει οποιαδήποτε δραστηριότητα που παραβιάζει τα δικαιώματα του κράτους αυτού», εξηγεί ο Aρντι Ιμσέις, αναπληρωτής καθηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Queen’s στο Οντάριο.

Το γεωπολιτικό πλαίσιο

Ήδη 147 από τις 193 χώρες των Ηνωμένων Εθνών έχουν αναγνωρίσει την Παλαιστίνη. Η Βρετανία και η Γαλλία, ως μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, έχουν ιδιαίτερη σημασία, καθώς μπορούν να ασκήσουν βέτο σε σημαντικά ψηφίσματα, συμπεριλαμβανομένης της εισδοχής νέων κρατών-μελών.

Η σύνοδος πραγματοποιείται εν μέσω της εξελισσόμενης χερσαίας επιχείρησης του Ισραήλ στη Γάζα, γεγονός που προσθέτει ένταση και δυσκολία στην επίτευξη διεθνούς συναίνεσης.