Οι Ευρωπαίοι “ντοπαρίστικαν” με την ομιλία Τραμπ – Το παρασκήνιο

Ο Τραμπ δεν άλλαξε στάση στην Ουκρανία. Παρά τα διεθνώς λεγόμενα ότι η ομιλία του προέδρου των ΗΠΑ στον ΟΗΕ σηματοδοτεί αλλαγή στάσης στο ουκρανικό, μια προσεκτική ανάλυσή της δείχνει ότι πίσω από τις ρητορικές κορώνες κρύβεται η ίδια στάση: Όποιος θέλει πόλεμο μπορεί να κάνει, οι ΗΠΑ δεν θα συμμετάσχουν σε αυτόν και ενδεχομένως ούτε στις συζητήσεις για την ειρήνη.

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν χρησιμοποίησε αυτά τα λόγια, ο “αυθεντικός ερμηνευτής του όμως, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ξεκαθάρισε ότι αυτό εννοούσε, λέγοντας λίγο μετά: «δεν μπορεί να τερματιστεί στρατιωτικά». Και σε κάθε περίπτωση, παρά τους επαίνους του για την Ουκρανία, με τη νέα του ανάρτηση, ο Τραμπ δεν προέβη σε καμία νέα δέσμευση από πλευράς ΗΠΑ.

Είναι λοιπόν προφανές ότι οι πολεμικές ιαχές Τραμπ δεν αφορούσαν τις ΗΠΑ αλλά την Ευρώπη. Το μήνυμα πίσω από τις γραμμές της ομιλίας Τραμπ δεν απευθυνόταν τόσο στον Πούτιν, από τον οποίο δήλωσε απογοητευμένος, αλλά στους Ευρωπαίους, τους οποίους θεωρεί συνυπεύθυνους για την ακύρωση της διπλωματικής του πρωτοβουλίας και τους οποίους πιέζει σταθερά για ν αυξήσουν τις αγορές από τις ΗΠΑ σε καύσιμα και… όπλα σύμφωνα με το crisis monitor.gr και τον Χρήστο Φράγκου

Ο Τραμπ είναι ασαφής, αντιφατικός και κυρίως… συναλλακτικός. Κάθε ερμηνεία στάσης, λόγων και αναρτήσεων έξω από αυτό πρίσμα είναι εκτός πραγματικότητας. Δεν αλλάζει εύκολα στάση, συνήθως επιλέγει διαφορετικές οδεύσεις “with the eyes on the prize” που γι αυτόν είναι πάντα οικονομικός. Έτσι, η ενθαρρυντική ρητορική υπέρ της Ουκρανίας που επέλεξε στην ομιλία στον ΟΗΕ, ακολουθήθηκε από επιθέσεις κατά των Ευρωπαίων που συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσικά καύσιμα: «Σκεφτείτε το: χρηματοδοτούν τον πόλεμο εναντίον του εαυτού τους»  

Λίγες ώρες αργότερα, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο ακύρωσε κάθε προσδοκία λέγοντας στο Συμβούλιο Ασφαλείας ότι ο πόλεμος «δεν μπορεί να τερματιστεί στρατιωτικά». Και παρά τους επαίνους του Τραμπ για την Ουκρανία, δεν υπήρξε καμία νέα αμερικανική δέσμευση σύμφωνα με το crisismonitor.gr

Η ερμηνεία  των Ευρωπαίων

Οι Ευρωπαίοι θέλησαν να παρουσιάσουν την τοποθέτηση Τραμπ ως στοιχείο ενιαίας γραμμής εντός ΝΑΤΟ, επιλέγοντας να την ερμηνεύσουν με τρόπο που να εξυπηρετεί τις δικές τους ανάγκες. Ο Εμανουέλ Μακρόν μίλησε για «προοδευτική αποδυνάμωση της ρωσικής οικονομίας» και θεώρησε ότι ο Τραμπ αναγνώρισε την ικανότητα της Ουκρανίας να υπερασπιστεί τα δικαιώματά της. Η Κάγια Κάλας έκανε λόγο για «ισχυρή δήλωση που δεν είχαμε ξανακούσει», ενώ η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επέμεινε ότι «ο Τραμπ έχει απόλυτο δίκιο» για την ανάγκη ενεργειακής απεξάρτησης από τη Ρωσία. Όμως, αυτή η ανάγνωση αποσιωπά το ουσιώδες: ο Τραμπ δεν μίλησε για δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών ή του ΝΑΤΟ, αλλά για νίκη που μπορούν –και οφείλουν– να πετύχουν οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι. Για όσους διπλωμάτες δεν παρασύρθηκαν από τον ενθουσιασμό, ήταν σαφές ότι δεν πρόκειται για αλλαγή στάσης, αλλά για ακόμα μία επικοινωνιακή πίεση, με τις ΗΠΑ να «βγάζουν την ουρά τους απ’ έξω».

Επίσης, οι Ευρωπαίοι, αντιλαμβανόμενοι τις εύκολες μεταπτώσεις του Ντόναλντ Τραμπ, την επιρροή του Πούτιν επάνω του και τη συναλλακτική του φύση, έσπευσαν να “κατοχυρώσουν” τη μεταστροφή, ώστε να κεφαλαιοποιήσουν άμεσα σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο τα κέρδη και να χαράξουν στρατηγική δένοντας στην ουσία τον Τραμπ στο δικό τους άρμα. Βέβαια, όλοι γνωρίζουν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος μπορεί το ίδιο εύκολα να κατέβει αναιρώντας κάθε τι, χωρίς να μετράει ή να επωμίζεται κόστος. Απλά δεν πείθει και δεν τον νοιάζει.

Αγοράζουν… επιρροή

Η προσέγγιση της Ευρώπης στο εμπόριο, στις αμυντικές δαπάνες κ.λπ. αποδίδει καρπούς (και επίσης η Φον ντερ Λάιεν είχε συναντηθεί με τον Τραμπ και τα κατάφερε): Είτε υπογράφοντας μία «ασύμμετρη» εμπορική συμφωνία είτε αποκαλώντας τον Τραμπ «μπαμπά», οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν κάνει τα πάντα για να δείξουν στον Τραμπ πόσο ισχυρός είναι. Και αυτό τελικά έχει ως αποτέλεσμα κάποια επιρροή, υποστήριξε αξιωματούχος της Ε.Ε. Η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν βρίσκεται πλέον σε τακτική τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ, σημείωσε ο αξιωματούχος. Οι δύο είχαν μία «σε βάθος» συζήτηση σχετικά με τον τελευταίο γύρο κυρώσεων της Ε.Ε. εις βάρος της Ρωσίας την Τρίτη, με τον Αμερικανό πρόεδρο να δείχνει επίσης ιδιαίτερο ενδιαφέρον για μέτρα που στοχεύουν κινεζικά περιουσιακά στοιχεία.

Συγκυριακές… μεταπτώσεις

Ο Ζελένσκι ήταν ο τελευταίος που μίλησε στον Τραμπ (και πέτυχε τη «στροφή»): Η ανάρτηση του Τραμπ έγινε αμέσως μετά την κατ’ ιδίαν συνάντησή του με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη Νέα Υόρκη. Ο Ουκρανός πρόεδρος έσπευσε να ευχαριστήσει τον Τραμπ (πήρε το μάθημα από το Οβάλ Γραφείο, σχολιάζει το δημοσίευμα) και να επαινέσει την «παραγωγική τους συνάντηση», κατά την οποία συζήτησαν τη νέα πρωτοβουλία του ΝΑΤΟ για την αγορά αμερικανικών όπλων για την Ουκρανία.