ΝΑΤΟ: Με το δάχτυλο στη σκανδάλη απέναντι στις ρωσικές παραβιάσεις

Αρκετές χώρες του ΝΑΤΟ προειδοποιούν πλέον ανοιχτά τη Μόσχα ότι είναι έτοιμες να καταρρίψουν ρωσικά αεροσκάφη που θα εισβάλουν στον εναέριο χώρο τους

Οι επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις του εναέριου χώρου του ΝΑΤΟ τις τελευταίες εβδομάδες έχουν φέρει στο προσκήνιο ένα δύσκολο ερώτημα: πρέπει η Συμμαχία να απαντήσει καταρρίπτοντας ρωσικά αεροσκάφη;

Το Politico προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα αυτό αλλά και να εξηγήσει τη μέχρι στιγμής εξαιρετικά προσεκτική απάντηση της Συμμαχίας στις ρωσικές προκλήσεις.

Την Παρασκευή, τρία ρωσικά MiG-31 παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Εσθονίας για 12 λεπτά, προτού αναχαιτιστούν από μαχητικά αεροσκάφη του ΝΑΤΟ, μεταξύ αυτών και ιταλικά F-35 που συμμετέχουν στην ενισχυμένη αποστολή εναέριας αστυνόμευσης της Βαλτικής. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Πολωνίας – τουλάχιστον τρία εξ αυτών καταρρίφθηκαν ύστερα από την παρέμβαση πολωνικών F-16 και ολλανδικών F-35.

«Η Ρωσία δεν πρέπει να έχει καμία αμφιβολία: το ΝΑΤΟ και οι σύμμαχοι θα χρησιμοποιήσουν, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, όλα τα απαραίτητα στρατιωτικά και μη στρατιωτικά εργαλεία για να αμυνθούν», ανέφεραν σε κοινή ανακοίνωσή τους οι πρέσβεις του ΝΑΤΟ την Τρίτη.

Η Μόσχα, από την πλευρά της, επιμένει πως δεν έχει κάνει κάποιο λάθος.

Αλλά αρκετές χώρες του ΝΑΤΟ, ανάμεσά τους η Πολωνία και η Σουηδία, προειδοποιούν πλέον ανοιχτά τη Μόσχα ότι είναι έτοιμες να καταρρίψουν ρωσικά αεροσκάφη που θα εισβάλουν στον εναέριο χώρο τους.

Βέβαια, όπως σημειώνει ο Τσάρλι Σαλόνιους-Παστερνάκ, διευθύνων σύμβουλος του think tank Nordic West Office με έδρα το Ελσίνκι, υπάρχει μια θεμελιώδης διαφορά μεταξύ Μόσχας και ΝΑΤΟ: «Η Ρωσία θεωρεί πως βρίσκεται σε πολεμική σύγκρουση μαζί μας και με τη Δύση. Εμείς δεν το βλέπουμε έτσι· κι αυτό αλλάζει τους κανόνες εμπλοκής μας».

1. Ποιοι είναι οι κανόνες εμπλοκής του ΝΑΤΟ

Οι κανόνες εμπλοκής της Συμμαχίας είναι απόρρητοι. Ορίζουν «τις παραμέτρους των κινήσεων του στρατού σε κάθε δεδομένη κατάσταση, άρα είναι διαφορετικοί ανάλογα με την αποστολή ή την επιχείρηση», εξηγεί η Οάνα Λουνγκέσκου, πρώην εκπρόσωπος Τύπου του ΝΑΤΟ και αναλύτρια σήμερα στο βρετανικό Royal United Services Institute.

Οι κανόνες εμπλοκής του ΝΑΤΟ ευθυγραμμίζονται με τις πολιτικές κατευθύνσεις της Συμμαχίας. «Για το ΝΑΤΟ, η βασική πολιτική γραμμή είναι πως πρόκειται για αμυντική συμμαχία, που έχει στόχο την αποτροπή της επιθετικότητας και την πρόληψη συγκρούσεων· και αν αυτά αποτύχουν, την άμυνα και την ήττα του αντιπάλου», τονίζει η Λουνγκέσκου.

Τους κανόνες εμπλοκής εγκρίνει το Βορειοατλαντικό Συμβούλιο (NAC), στο οποίο συμμετέχουν όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ. Εφαρμόζονται από τον Ανώτατο Συμμαχικό Διοικητή Ευρώπης (SACEUR), θέση που κατέχει σήμερα ο Αμερικανός πτέραρχος Αλέξους Γκρίνκεβιτς. Όπως κάθε πολιτική απόφαση της Συμμαχίας, απαιτούν ομοφωνία.

2. Τι ισχύει για τις εθνικές ένοπλες δυνάμεις

Οι κανόνες εμπλοκής του ΝΑΤΟ δεν εμποδίζουν τις ένοπλες δυνάμεις των χωρών-μελών να λαμβάνουν τις δικές τους αποφάσεις στον εθνικό εναέριο χώρο τους, όταν ενεργούν υπό εθνική διοίκηση.

Η Λιθουανία, για παράδειγμα, υιοθέτησε την Τρίτη νέους κανόνες που επιτρέπουν στις ένοπλες δυνάμεις της να αντιδρούν «νωρίτερα και ταχύτερα» σε τυχόν παραβιάσεις. Η δε Ρουμανία, της οποίας ο εναέριος χώρος έχει παραβιαστεί πολλές φορές από ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, συγκαλεί το Ανώτατο Αμυντικό Συμβούλιο για να καθορίσει τους δικούς της κανόνες εμπλοκής σε περίπτωση νέων παραβιάσεων από drones ή επανδρωμένα αεροσκάφη.

Ωστόσο, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος μια μονομερής ενέργεια να προκαλέσει κλιμάκωση, όπως άφησε να εννοηθεί ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ, τη Δευτέρα.

«Είμαστε έτοιμοι για οποιαδήποτε απόφαση στοχεύει στην καταστροφή αντικειμένων που μας απειλούν, όπως ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη», δήλωσε ο Τουσκ κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, προσθέτοντας όμως πως απαιτείται και μια κοινή στάση από τους συμμάχους του ΝΑΤΟ.

«Πρέπει να είμαι 100% σίγουρος… πως όλοι οι σύμμαχοί μας θα to αντιμετωπίσουν (σ.σ. ένα τέτοιο συμβάν) ακριβώς με τον ίδιο τρόπο όπως κι εμείς. Πρέπει να είμαι 100% σίγουρος ότι όταν η σύγκρουση εισέλθει σε μια τόσο οξεία φάση, δεν θα είμαστε μόνοι σε αυτό», συνέχισε ο Πολωνός πρωθυπουργός. «Πρέπει να το σκεφτούμε δύο φορές πριν αποφασίσουμε για ενέργειες που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν μια πολύ οξεία φάση της σύγκρουσης», πρόσθεσε.

3. Γιατί το ΝΑΤΟ δεν κατέρριψε τα MiG-31

Σύμφωνα με το Politico, υπάρχουν διάφοροι λόγοι -τόσο πολιτικοί όσο και στρατιωτικοί- για τους οποίους τα πολεμικά αεροσκάφη του ΝΑΤΟ δεν κατέρριψαν τα ρωσικά MiG-31 που παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Εσθονίας την προηγούμενη εβδομάδα.

«Η απόφαση για το αν θα καταρριφθεί ένα αεροσκάφος… βασίζεται πάντα στις πληροφορίες για την απειλή που συνιστά», εξήγησε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε την Τρίτη, τονίζοντας ότι στην Εσθονία «δεν υπήρχε άμεση απειλή».

Ουσιαστικά κινήθηκε στην ίδια γραμμή με την πρωθυπουργό της Εσθονίας, Κρίστεν Μίχαλ, η οποία δήλωσε ότι «υπάρχουν διάφορες παράμετροι στη χρήση βίας», αφήνοντας να εννοηθεί ότι το περιστατικό δεν τις πληρούσε, όσο προκλητικό κι αν ήταν.

Πηγή: Pagenews.gr