Λίγο μετά από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, η επιστήμονας καλλιεργειών Ίνμπαλ Μπέκερ-Ρεσέφ έλαβε επιστολή από αξιωματούχους στο Κίεβο. Ζητούσαν να μάθουν, πόσο σιτάρι και άλλα δημητριακά είχαν χαθεί από τις κατοχικές δυνάμεις του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Ξεκίνησαν οι εργασίες για την παρακολούθηση και χαρτογράφηση των χαμένων καλλιεργειών μέσω δορυφόρων και τηλεπισκόπησης. Αυτή είναι μόνο μία από τις πολλές αποστολές, που έχει αναλάβει η ίδια και η ομάδα της με περισσότερους από 20 επιστήμονες, από τότε που ίδρυσαν έναν βραχίονα της NASA που ασχολείται με τη γεωργία σε όλο τον κόσμο.
Πλέον, με συνολική αρχική χρηματοδότηση που αγγίζει τα 7,7 εκατομμύρια δολάρια και, ύστερα από ακόμη ένα καλοκαίρι με ακραία καιρικά φαινόμενα, η ακαδημαϊκός ξεκινά τη δημιουργία ενός παγκόσμιου κέντρου ταχείας αξιολόγησης καλλιεργειών, το οποίο θα δέχεται αιτήματα από περιοχές που πλήττονται από καταστροφές και συγκρούσεις.
Ένα είδος «γραμμής βοήθειας» για κυβερνήσεις, μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς και ενώσεις αγροτών, με στόχο τη χρήση δορυφορικών εικόνων που θα φιλτράρονται και θα ερμηνεύονται από μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, ώστε να προβλέπονται έγκαιρα πιθανές κρίσεις. Τα αποτελέσματα θα καθοδηγούν τις αντίστοιχες αντιδράσεις σε επίπεδο καλλιεργειών και επισιτιστικής αλυσίδας.
Επισιτιστική ασφάλεια
Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Google.org στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας AI Collaborative on Food Security, που επενδύει σε λύσεις πρόληψης επισιτιστικών κρίσεων. Άλλοι υποστηρικτές είναι το εργαστήριο AI for Good της Microsoft, η startup Planet Labs, η NASA και ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ.
Οι ανάγκες γίνονται ολοένα και μεγαλύτερες αλλά και συχνότερες. Μόνο φέτος, φονικές πλημμύρες έπληξαν το Τέξας, καύσωνας σάρωσε την Ευρώπη, περίπου 1.000 πυροσβέστες αντιμετώπισαν μεγάλη πυρκαγιά στις παρυφές της Μασσαλίας, ενώ οι σφοδρές βροχοπτώσεις στην Κίνα προκάλεσαν κατολισθήσεις. Τις τελευταίες εβδομάδες, αιφνίδιες πλημμύρες στο Πακιστάν εκτόπισαν περισσότερους από 4 εκατομμύρια ανθρώπους, καταστρέφοντας καλλιέργειες ρυζιού και ζαχαροκάλαμου.
Όλα αυτά προστίθενται σε μια αλυσίδα διαδοχικών σοκ που τα τελευταία χρόνια έχουν πλήξει τον τρόπο παραγωγής, διανομής και κατανάλωσης τροφίμων, από την πανδημία του κορωνοϊού και τις αναταράξεις στη ναυτιλία έως τις πολλαπλές συγκρούσεις σε Ουκρανία, Γάζα, Σουδάν και Τιγκράι.
Οι αναταράξεις στις αγορές έχουν οδηγήσει κυβερνήσεις να επιβάλουν απαγορεύσεις εμπορίου, αναστατώνοντας περαιτέρω την τροφοδοσία και τις τιμές βασικών ειδών. Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι περίπου το 8% του παγκόσμιου πληθυσμού ενδέχεται να βρέθηκε αντιμέτωπο με τον λιμό πέρυσι, με τις αυξήσεις να καταγράφονται κυρίως στην Αφρική και τη Δυτική Ασία.
«Τα αιτήματα γίνονται όλο και πιο συχνά και μεγαλύτερα, σε όρους αναλυτικών απαιτήσεων», δήλωσε η Μπέκερ-Ρεσέφ σε συνέντευξη από το Στρασβούργο, όπου διευθύνει ερευνητική ομάδα και διδάσκει στο πανεπιστήμιο. «Δεν μπορούμε να καλύψουμε την ανάγκη που υπάρχει».
Από τη NASA στο νέο κέντρο ταχείας ανταπόκρισης
Η Μπέκερ-Ρεσέφ απέκτησε διδακτορικό στην πρόβλεψη αποδόσεων καλλιεργειών στο πανεπιστήμιο του Μέριλαντ. Σχεδιάζει να αποσχίσει το νέο κέντρο από το πρόγραμμα NASA Harvest, το οποίο εδρεύει στο ίδιο πανεπιστήμιο.
Σύμφωνα με το Bloomberg, το νέο κέντρο θα έχει έδρα, είτε στην Ευρώπη, είτε στις ΗΠΑ, ώστε να συντονίζει αιτήματα επειγόντων αξιολογήσεων, τα οποία θα κατανέμονται σε ένα παγκόσμιο δίκτυο εταίρων και ειδικών. Άλλες χρήσεις θα περιλαμβάνουν την πρόβλεψη επιπτώσεων επικείμενων καιρικών φαινομένων, όπως το φαινόμενο La Niña ή περίοδοι ξηρασίας, στην παραγωγή τροφίμων ή την εκτίμηση σοδειών σε χώρες κρίσιμες για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια αλλά λιγότερο διαφανείς.
Η συνολική χρηματοδότηση παραμένει μικρή, τη στιγμή που οι περικοπές βοήθειας από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και οι αυξανόμενες επισιτιστικές κρίσεις πιέζουν τους οργανισμούς να κάνουν περισσότερα με λιγότερα.
«Οι κίνδυνοι και οι απειλές για την επισιτιστική ασφάλεια των ανθρώπων κινούνται σε ολοένα και πιο αρνητική κατεύθυνση», δήλωσε ο Κρις Χεγκαντόρν, επίκουρος καθηγητής παγκόσμιας πολιτικής τροφίμων στο Sciences Po στο Παρίσι. «Οι κυβερνήσεις αρχίζουν να αναγνωρίζουν ότι πρέπει να κάνουν κάτι, λόγω αυτών των αυξημένων κινδύνων. Αλλά ξεκινώντας από τις ΗΠΑ, όλοι βρίσκονται σε μια απίστευτα στενή θέση. Δεν βλέπω τους πόρους να αυξάνονται».
Νέα εργαλεία για τις επόμενες κρίσεις
Η Μπέκερ-Ρεσέφ δεν είναι μόνη. Οι εταιρείες δορυφορικής παρακολούθησης καλλιεργειών έχουν πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια, ενώ ερευνητές προσθέτουν συνεχώς νέα εργαλεία επισιτιστικής ασφάλειας.
Τον Ιούνιο, ακαδημαϊκοί στο MIT παρουσίασαν τον Jameel Index, ο οποίος υπολογίζει δείκτες ευαλωτότητας στο εμπόριο τροφίμων για περισσότερες από 160 χώρες και σύντομα θα περιλαμβάνει τις επιπτώσεις μελλοντικών σεναρίων κλιματικής αλλαγής. Την ίδια περίοδο, η μη κερδοσκοπική οργάνωση Earth Genome λάνσαρε εφαρμογή που οπτικοποιεί το πολύπλοκο δίκτυο ροών τροφίμων και παγκόσμιων αλληλεξαρτήσεων.
Αν και υπάρχουν οργανισμοί, που εργάζονται στον τομέα της γεωργίας και της επισιτιστικής ασφάλειας, παραμένει ένα κενό στην παροχή ταχύτατης πληροφόρησης κατά τη διάρκεια διαφορετικών ειδών αγροτικών κρίσεων.
Από την Ουκρανία ως το Σουδάν
Στην καριέρα της άνω των 20 ετών, η Μπέκερ-Ρεσέφ έχει συνεργαστεί με πλήθος υποστηρικτών και οργανισμών. Έχει δουλέψει με υπηρεσίες του ΟΗΕ για τα τρόφιμα, το αμερικανικό Υπουργείο Γεωργίας και το Famine Early Warning Systems Network. Συμμετέχει στο GeoGlam Crop Monitor, μια πρωτοβουλία της G20 που δημιουργήθηκε μετά την εκτίναξη τιμών τροφίμων πριν από περισσότερο από μια δεκαετία, ενώ πρόσφατα ανέλαβε καθήκοντα διευθύντριας στο AI for Good Lab της Microsoft.
Στο πλαίσιο του NASA Harvest, το οποίο συνδιευθύνει, η ομάδα της έχει χαρτογραφήσει μικροκαλλιεργητές στο Τόγκο και έχει εκτιμήσει τις επιπτώσεις από τον καταστροφικό ανεμοστρόβιλο Derecho στις καλλιέργειες καλαμποκιού και σόγιας της Αϊόβα. Συνεχίζουν επίσης να εργάζονται στην Ουκρανία, ένα από τα βασικά έργα τους, αποτιμώντας τις ζημιές από την εισβολή της Ρωσίας, παρακολουθώντας νέες σπορές και υπολογίζοντας τις εκτάσεις που εγκαταλείφθηκαν, ιδιαίτερα στις γραμμές του μετώπου.
Η πληροφόρηση που παρασχέθηκε στο Κίεβο βοήθησε τις ουκρανικές αρχές να αποφύγουν πιθανές απαγορεύσεις στις εξαγωγές σιτηρών, κάτι που θα είχε επιτείνει το σοκ στην εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων από τον πόλεμο. Η ομάδα εργάζεται, επίσης, στην καταγραφή ζημιών από πλημμύρες σε καλλιέργειες ρυζιού στο Πακιστάν και στις επιπτώσεις του εμφυλίου στο Σουδάν, με παρόμοια αιτήματα να φτάνουν από στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. «Έχουμε κάνει πολλά», παραδέχεται η Μπέκερ-Ρεσέφ. «Αλλά στην πραγματικότητα έχουμε καλύψει μόνο ένα κλάσμα από όσα μας ζητούν».