Η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε μία από τις πιο κρίσιμες γεωπολιτικές αποφάσεις των τελευταίων δεκαετιών. Πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ετοιμάζονται να αναγνωρίσουν επίσημα την Παλαιστίνη ως κράτος, ενώ η κοινή γνώμη πιέζει ολοένα και περισσότερο για ουσιαστική παρέμβαση στο ζήτημα της Γάζας.
«Ό,τι συμβαίνει στη Γάζα συγκλονίζει τη συνείδηση του κόσμου», δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Ωστόσο, πέρα από τις δηλώσεις, η ευρωπαϊκή δράση παραμένει διστακτική — με τα μεγάλα λόγια να μην έχουν ακόμα μετατραπεί σε αποφασιστικά μέτρα.
Η πίεση εντός ΕΕ: Κυρώσεις, δασμοί και εμπορικές ισορροπίες
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει την επιβολή υψηλότερων δασμών σε ισραηλινά προϊόντα και πιθανή αναστολή της προνομιακής εμπορικής μεταχείρισης του Ισραήλ, στο πλαίσιο της ισχύουσας συμφωνίας σύνδεσης.
Το διακύβευμα είναι μεγάλο:Το 32% του συνολικού εμπορίου αγαθών του Ισραήλ πραγματοποιείται με την ΕΕ (στοιχεία 2024), καθιστώντας την τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της χώρας.
Όμως χώρες όπως η Γερμανία και η Ιταλία εκφράζουν έντονες επιφυλάξεις. Φοβούνται ότι τέτοιες κυρώσεις θα οδηγήσουν σε διπλωματικό ρήγμα με το Ισραήλ και θα ενισχύσουν την πολιτική πόλωση εντός των δικών τους συνόρων.
Η ανάγκη για πλειοψηφία (και όχι ομοφωνία) αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να υλοποιηθεί η πρόταση, αλλά το πολιτικό κόστος παραμένει υψηλό.
Το μεταναστευτικό ως τροχοπέδη – Φόβοι για νέα κρίση και άνοδο της ακροδεξιάς
Η διαχείριση των Παλαιστινίων προσφύγων αποτελεί καίριο ζήτημα για πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Η εμπειρία της προσφυγικής κρίσης του 2015 εξακολουθεί να σκιάζει κάθε απόφαση.
Οι περισσότερες χώρες αποφεύγουν να δεχτούν μεγάλο αριθμό προσφύγων, φοβούμενες κοινωνική ένταση και πολιτική ενίσχυση της ακροδεξιάς.
Το Βέλγιο είναι η εξαίρεση, έχοντας δεχτεί τον μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων ασύλου Παλαιστινίων. Όμως ακόμη και εκεί, οι διαδικασίες παραμένουν χρονοβόρες και περίπλοκες.
Η συγκλονιστική ιστορία του 34χρονου Μπαχτζάτ Μάντι από τη Ράφα αποτυπώνει το αδιέξοδο: ζει στο Βέλγιο, αλλά ο πατέρας του παραμένει εγκλωβισμένος στη Γάζα, αδυνατώντας να φτάσει στο προξενείο της Ιερουσαλήμ για να αιτηθεί ανθρωπιστική βίζα.
«Θέλω να ξέρω ότι έκανα τα πάντα για να σωθεί ο πατέρας μου», λέει συγκινημένος.
Ατομικές κινήσεις: Όπλα, αναγνώριση και οικονομικές κυρώσεις
Μερικές χώρες δεν περιμένουν τη συλλογική βούληση της ΕΕ και προχωρούν σε μονομερείς ενέργειες:
- Ισπανία: Μόνιμη απαγόρευση εξαγωγής όπλων και πυρομαχικών στο Ισραήλ, με ακύρωση συμβολαίου 700 εκατ. ευρώ.
- Βέλγιο: Σχεδιάζει απαγόρευση εισαγωγών από ισραηλινούς οικισμούς στη Δυτική Όχθη.
- Λουξεμβούργο: Ενώνεται με Βέλγιο, Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες χώρες στην αναγνώριση της Παλαιστίνης, με τη στήριξη του Εμανουέλ Μακρόν.
Ωστόσο, χωρίς ενιαία στρατηγική από το σύνολο της ΕΕ, αυτές οι κινήσεις έχουν περιορισμένο αντίκτυπο.
Η εσωτερική παράλυση της ΕΕ – Οι «κόκκινες γραμμές» Βερολίνου και Ρώμης
Η Γερμανία, λόγω της ιστορικής ενοχής για το Ολοκαύτωμα, αποφεύγει την άμεση σύγκρουση με το Ισραήλ. Ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς προειδοποίησε ότι η σκληρή κριτική μπορεί να τροφοδοτήσει τον αντισημιτισμό.
Η Ιταλία φοβάται τις γεωπολιτικές επιπτώσεις και κρατά χαμηλό προφίλ. Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας δήλωσε ότι οι πολιτικές γραμμές παραμένουν παγωμένες, δίνοντας το στίγμα για τη δυσκολία συμβιβασμού.
Η «στιγμή της αλήθειας» για την Ευρώπη
Το ερώτημα πλέον είναι υπαρξιακό για την ίδια την ΕΕ:
Θα περιοριστεί σε δηλώσεις καταδίκης ή θα αξιοποιήσει το οικονομικό και πολιτικό της βάρος για να επηρεάσει τις εξελίξεις;
Όπως τονίζει η αναλύτρια Κριστίνα Κάους:«Αυτή δεν είναι μόνο μια υπόθεση των Παλαιστινίων. Είναι ζήτημα αξιοπιστίας για τη Δύση: αν μπορεί να υπερασπιστεί το διεθνές δίκαιο και τον πολυμερισμό».
Η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και οι κινήσεις της ΕΕ τις επόμενες εβδομάδες ενδέχεται να αποτελέσουν ιστορικό ορόσημο — ή μια ακόμη χαμένη ευκαιρία.
Το μέλλον της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής, αλλά και η εικόνα της στον κόσμο, κρέμεται πλέον από τη μετάβαση από τα λόγια στις πράξεις.
Πηγή: pagenews.gr