Μια μετα-αμερικανική τάξη πραγμάτων ξεκινά στο Ριάντ και το Ισλαμαμπάντ

Πρόκειται για την πρώτη συγκεκριμένη ένδειξη για το πώς θα μπορούσε να μοιάζει ένας κόσμος μετά τις ΗΠΑ - ένας κόσμος πολύ πιο ανασφαλής, ασταθής και δυσαρεστημένος

Δεδομένης της μακράς ιστορίας συνεργασίας μεταξύ του Πακιστάν και της Σαουδικής Αραβίας, είναι δελεαστικό να απορρίψουμε την ανακοίνωση, την περασμένη εβδομάδα, ενός αμοιβαίου συμφώνου ασφαλείας ως απλό θέμα γραφειοκρατίας, που επισημοποιεί ουσιαστικά μια σχέση που ήδη υπάρχει. Είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο. Πρόκειται για την πρώτη συγκεκριμένη ένδειξη για το πώς θα μπορούσε να μοιάζει ένας κόσμος μετά τις ΗΠΑ – ένας κόσμος πολύ πιο ανασφαλής, ασταθής και δυσαρεστημένος.

Οι δύο χώρες ήταν πράγματι κοντά για δεκαετίες. Το 1967 -δύο μήνες μετά τη νίκη του Ισραήλ στον Πόλεμο των Έξι Ημερών- υπέγραψαν μια συμφωνία ασφαλείας στην οποία ο σκληροτράχηλος στρατός του Πακιστάν υποσχέθηκε εκπαίδευση και υποστήριξη στο Βασίλειο. Δύο χρόνια αργότερα, οι πιλότοι τους πέταξαν για τη Σαουδική Αραβία στον πόλεμό της κατά της κομμουνιστικής Νότιας Υεμένης.

Μέχρι τη δεκαετία του 1980, οι στρατηγοί στο Ραβαλπίντι είχαν στείλει στον σύμμαχό τους 15.000 στρατιώτες για να βοηθήσουν στην προστασία ενός καθεστώτος που είχε αναστατωθεί από την πολιορκία της Μέκκας το 1979. Υπήρχαν ακόμη και πακιστανικά άρματα μάχης σταθμευμένα στο Ταμπούκ κοντά στα βορειοδυτικά σύνορα του Βασιλείου, σε μικρή απόσταση με το αυτοκίνητο από το ισραηλινό λιμάνι της Ερυθράς Θάλασσας, το Εϊλάτ. Αλλά αυτή η εγγύτητα έμεινα στα βιβλία της ιστορίας το 2015, αφού η Εθνοσυνέλευση του Πακιστάν αψήφησε απροσδόκητα το Ριάντ -και ίσως τον ίδιο τους τον στρατό- αρνούμενη να στείλει στρατιώτες για να πολεμήσουν τους Χούθι.

Οι Σαουδάραβες εξοργίστηκαν, ιδίως επειδή επί μακρόν χρηματοδοτούσαν τους όλο και πιο απρόσεκτους φίλους τους: Είχαν στείλει ένα “δώρο” 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων το προηγούμενο έτος. Αλλά και τα κινεζικά χρήματα είχαν αρχίσει να ρέουν, και το πετροδολάριο δεν ήταν πλέον ο μόνος παίκτης. Οι πολιτικοί στο Ισλαμαμπάντ αισθάνθηκαν ότι μπορούσαν να πάρουν κάποια ρίσκα και να διεκδικήσουν λίγη κυριαρχία.

Οι χώρες φυσικά σκέφτονται τώρα ότι μια απαθής Αμερική μπορεί τελικά να μην αξίζει και τόσο πολύ τον κόπο, και αναζητούν βοήθεια αλλού. Αυτό οδήγησε τους Σαουδάραβες πίσω στο Πακιστάν, το οποίο μπορεί να προσφέρει στους ανήσυχους πρώην αμερικανικούς δορυφόρους κάτι που λίγοι άλλοι μπορούν να προσφέρουν: Μια πυρηνική ομπρέλα.

Οι άλλοι εταίροι του Ριάντ δεν είναι πολύ ευχαριστημένοι. Το Νέο Δελχί, ειδικότερα, χαίρεται τα τελευταία χρόνια με την “απομόνωση” του Πακιστάν από τους παλιούς του φίλους στον Κόλπο. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής εδώ θα έχουν ενημερωθεί εκ των προτέρων για την απόφαση των Σαουδαράβων και θα κατανοήσουν το σκεπτικό της.

Αλλά εξακολουθεί να πονάει, ειδικά επειδή οι επιλογές της ίδιας της Ινδίας είναι εκείνες που την οδήγησαν σε αυτό το σημείο. Την τελευταία δεκαετία έχει έρθει τόσο κοντά στο Ισραήλ όσο και στη Σαουδική Αραβία, ίσως και πιο κοντά. Αυτό μειώνει τη χρησιμότητά της για οποιαδήποτε από τις δύο χώρες. Τα όρια αυτής της στρατηγικής αντιστάθμισης έχουν γίνει οδυνηρά ξεκάθαρα. Προσπάθησε να ενισχύσει τη σχέση της με το Ιράν, το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία ταυτόχρονα – και έτσι, στην τρέχουσα κρίση, κανένας από αυτούς δεν αισθάνεται ότι μπορεί να βασιστεί στο Νέο Δελχί. Ένας φίλος για όλους, αποδεικνύεται ότι δεν είναι φίλος για κανέναν.

Αυτό κάποτε ίσχυε και για το Πακιστάν, το οποίο προσπάθησε να αγκαλιάσει τους Ταλιμπάν, τους Κινέζους, τους Αμερικανούς και τον Κόλπο. Αλλά τώρα βρίσκεται σε αντιπαράθεση με την Καμπούλ και οι ΗΠΑ έχουν απομακρυνθεί από την περιοχή. Παραδόξως, αυτό έχει κάνει τις στρατηγικές επιλογές του Ισλαμαμπάντ πολύ πιο εύκολες.

Κανείς δεν είναι απόλυτα ευτυχισμένος. Οι Σαουδάραβες έχουν κουραστεί, όπως και όλοι οι προστάτες του Πακιστάν, από ένα στρατιωτικό κατεστημένο που υπόσχεται πολλά και δεν προσφέρει αρκετά. Οι Ισραηλινοί αναγνωρίζουν ότι η “εξομάλυνσή” τους με τη Σαουδική Αραβία θα καθυστερήσει περαιτέρω. Οι Πακιστανοί αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την αυτονομία που πέτυχαν το 2015- οι Ινδοί ανησυχούν ότι το Ισλαμαμπάντ δεν είναι πλέον παίκτης προς αποφυγή – και οι Ιρανοί αισθάνονται περικυκλωμένοι. Και όταν η λογική επιστρέψει στην Ουάσινγκτον, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα μετανιώσουν που επέτρεψαν μια νέα συμμαχία μεταξύ της πλουσιότερης χώρας της Μέσης Ανατολής και του πιο πιστού πελάτη του Πεκίνου.

Έτσι θα μοιάζει ο μετα-αμερικανικός κόσμος. Χωρίς τις ΗΠΑ, οι άλλοι θα κάνουν όποιες πρόχειρες διευθετήσεις ασφαλείας μπορούν. Ορισμένες μπορεί να είναι δυσάρεστες, ακόμη και αποσταθεροποιητικές. Κανείς δεν θα αισθάνεται καλύτερα – συμπεριλαμβανομένης της Ουάσινγκτον.

Πηγή: Pagenews.gr