Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) ενέκρινε τη χρήση του donanemab (Kisunla) για τη θεραπεία του αλτσχάιμερ στα πιο πρώιμα συμπτωματικά στάδια της νόσου
Η απόφαση αυτή αποτελεί σημαντική ανατροπή, καθώς μόλις τον περασμένο Μάρτιο ο EMA είχε απορρίψει την αίτηση έγκρισης. Το φάρμακο, που παράγεται από τη φαρμακευτική εταιρεία Eli Lilly, χορηγείται ήδη στις Ηνωμένες Πολιτείες από τον Ιούλιο του 2024 και έχει αποδείξει την αποτελεσματικότητά του στη μείωση των πλακών αμυλοειδούς. Οι πρωτεΐνες αυτές, όταν συσσωρεύονται σε υπερβολικό βαθμό στον εγκέφαλο, σχετίζονται με την απώλεια μνήμης, τις δυσκολίες σκέψης και προγραμματισμού που χαρακτηρίζουν το αλτσχάιμερ. Το donanemab βοηθά τον οργανισμό να απομακρύνει τις πλάκες αυτές, καθυστερώντας έτσι την εξέλιξη της νοητικής και λειτουργικής έκπτωσης.
Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της θεραπείας, η οποία χορηγείται μηνιαία, είναι ότι μπορεί να διακοπεί μόλις τα επίπεδα αμυλοειδούς φτάσουν στο ελάχιστο, μειώνοντας την ανάγκη για συνεχείς εγχύσεις και περιορίζοντας το κόστος. Όπως σημείωσε ο Patrik Jonsson, αντιπρόεδρος της Lilly International, η έγκριση αυτή «προσφέρει ελπίδα και τη δυνατότητα οι ασθενείς να κερδίσουν περισσότερο χρόνο για ό,τι πραγματικά έχει σημασία».
Η ευρωπαϊκή έγκριση βασίζεται σε κλινικές δοκιμές, μεταξύ των οποίων το TRAILBLAZER-ALZ 2, μελέτη φάσης 3 που έδειξε ότι το donanemab επιβραδύνει σημαντικά την έκπτωση της μνήμης και των γνωστικών λειτουργιών και μειώνει τον κίνδυνο μετάβασης σε πιο σοβαρά στάδια μέσα σε διάστημα 18 μηνών.
Σήμερα, το αλτσχάιμερ επηρεάζει περίπου 6,9 εκατομμύρια ανθρώπους στην Ευρώπη, με τις προβλέψεις να δείχνουν σχεδόν διπλασιασμό έως το 2050 λόγω της γήρανσης του πληθυσμού. Ένα στα τρία άτομα με πρώιμα συμπτώματα προχωρά σε προχωρημένα στάδια μέσα σε έναν χρόνο, γεγονός που καταδεικνύει την επείγουσα ανάγκη για έγκαιρη διάγνωση και θεραπευτική παρέμβαση.
Η έγκριση του donanemab δεν συνιστά οριστική θεραπεία, αλλά αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στην επιβράδυνση της νόσου, δίνοντας νέα προοπτική τόσο στους ασθενείς όσο και στις οικογένειές τους σε μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις δημόσιας υγείας στην Ευρώπη.