Γιούλια Ναβάλναγια: Η Ευρώπη χρειάζεται καλύτερη στρατηγική για τη Ρωσία

Η σύζυγος του Αλεξέι Ναβάλνι με άρθρο της στον Economist υπενθυμίζει την ανάγκη ευρωπαϊκής στρατηγικής απέναντι στη Ρωσία του Πούτιν. Υποστηρίζει πως είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης να στηρίξει την ανεξάρτητη δημοσιογραφία, τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και όλες τις δομές που ενώνουν τους αντιπάλους της δικτατορίας

Η Γιούλια Ναβάλναγια, σύζυγος του εκλιπόντος ρώσου ηγέτη της αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι, έχει αναδειχθεί σε μία από τις πιο ισχυρές φωνές της ρωσικής αντιπολίτευσης στο εξωτερικό. Με αποφασιστικότητα και διεθνή επιρροή, επιμένει να υπενθυμίζει στην Ευρώπη την ανάγκη στρατηγικής απέναντι στη Ρωσία του Πούτιν.

Σε άρθρο της στον Economist, η Ναβάλναγια αναρωτιέται ποια είναι τελικά η στρατηγική της Ευρώπης απέναντι στη Ρωσία: «Πέρα από τις άμεσες αντιδράσεις στις κινήσεις του Κρεμλίνου, ποιο είναι το ευρύτερο όραμα για τη θέση της Ρωσίας στον κόσμο; Και ποιες αρχές πρέπει να καθοδηγούν τη διαμόρφωση μιας μακροπρόθεσμης σχέσης με τη χώρα μας;», γράφει.

Υπενθυμίζει ότι πριν από έναν χρόνο, στο Bled Strategic Forum, είχε προειδοποιήσει τους ευρωπαίους πολιτικούς ότι η απουσία μακροπρόθεσμης στρατηγικής θα είχε ολέθριες συνέπειες. Από τότε, όπως υποστηρίζει, ελάχιστη πρόοδος έχει συντελεστεί. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης, η Δύση δεν διέθετε σαφές σχέδιο για το πώς να προσεγγίσει τη νέα Ρωσία.

Επικράτησε η αφελής πεποίθηση ότι η χώρα, απαλλαγμένη από το σοβιετικό παρελθόν, θα εξελισσόταν αυτόματα σε φιλελεύθερη δημοκρατία. Στη βάση αυτής της υπόθεσης, παραβλέφθηκαν τα ανησυχητικά σημάδια: η φτωχοποίηση εκατομμυρίων πολιτών λόγω αποτυχημένων οικονομικών μεταρρυθμίσεων, η διαφθορά στις ιδιωτικοποιήσεις και η συγκέντρωση εξουσίας σε πρώην κομματικούς γραφειοκράτες και αξιωματούχους των μυστικών υπηρεσιών.

Η πορεία προς τον αυταρχισμό, σύμφωνα με τη Ναβάλναγια, δεν ήρθε ξαφνικά αλλά βήμα-βήμα. Ξεκίνησε με τις νοθευμένες εκλογές του 1996 και συνεχίστηκε με τη «μεταβίβαση της εξουσίας στο παρασκήνιο» από τον Γέλτσιν στον Βλαντίμιρ Πούτιν, το 1999.

Ακολούθησαν δύο δεκαετίες «πουτινισμού», στη διάρκεια των οποίων η Δύση παρακολουθούσε παθητικά την εδραίωση μιας δικτατορίας, ακόμη και μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, την κατάρριψη του αεροσκάφους MH17 ή τις δολοφονίες και τις δηλητηριάσεις αντιφρονούντων.

Η στάση της Ευρώπης άλλαξε, αλλά με αντιφατικό τρόπο. Μετά το 2014 οι απλοί Ρώσοι δυσκολεύονταν να αποκτήσουν βίζες ή να ανοίξουν λογαριασμούς σε ευρωπαϊκές τράπεζες. «Φέρτε 10.000 ευρώ και θα σας βομβαρδίσουν με ερωτήσεις. Φέρτε 20 εκατομμύρια και θα σας υποδεχτούν θερμά στο Λονδίνο ή τη Ζυρίχη», σχολιάζει σκωπτικά. Γι’ αυτό και, όπως τονίζει στο άρθρο της στον Economist, εξοργίζεται όταν ακούει ότι «φάνηκε ξεκάθαρα ποιος είναι ο Πούτιν τον Φεβρουάριο του 2022», με την εισβολή στην Ουκρανία.

Ο Αλεξέι Ναβάλνι «καταλάβαινε από την αρχή» τις προθέσεις του, ενώ ακόμη και χωρίς τη διορατικότητά του, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 2010 ήταν προφανές προς τα πού κατευθυνόταν η Ρωσία, σημειώνει. Μετά την εισβολή, ωστόσο, αναπτύχθηκε και μια νέα τάση: να κατηγορούνται συλλογικά όλοι οι Ρώσοι για την αδυναμία τους να σταματήσουν τον Πούτιν. Η πρωθυπουργός της Εσθονίας, για παράδειγμα, μίλησε το 2023 για «συλλογικό έγκλημα».

Ομως, όπως γράφει η Ναβάλναγια, πώς θα μπορούσαν οι πολίτες να τον ανατρέψουν, όταν για πάνω από 20 χρόνια εκείνος «κατέστρεφε συστηματικά κάθε δυνατότητα πολιτικής αντίστασης χωρίς να αντιμετωπίζει σοβαρές διεθνείς συνέπειες;». Η ίδια δεν επιδιώκει να αποδώσει ευθύνες στο παρελθόν, αλλά να προτρέψει τους ευρωπαίους ηγέτες να μην επαναλάβουν τα ίδια λάθη. Χρειάζεται μια στρατηγική για τη Ρωσία που να κοιτά «δεκαετίες και όχι μήνες μπροστά», γράφει.

Αναπόφευκτη η κρίση του καθεστώτος Πούτιν

Το καθεστώς Πούτιν, λέει, αργά ή γρήγορα θα περιέλθει σε κρίση· και τότε θα είναι κρίσιμο να υπάρξει προετοιμασία ώστε η χώρα να μετασχηματιστεί προς το καλύτερο. Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήταν «τεράστιο λάθος» να αναγνωριστεί ως νόμιμος διάδοχος κάποιος από το ίδιο καθεστώς που θα επιχειρήσει μόνο επιφανειακές μεταρρυθμίσεις.

Η Δύση χρειάζεται μια «δημοκρατική, ελεύθερη Ρωσία» και έχει ήδη συμμάχους προς αυτήν την κατεύθυνση: «το σύνολο της ρωσικής κοινωνίας των πολιτών», εξηγεί. Γι’ αυτό, κατά τα όσα γράφει η Ναβάλναγια στον Economist, είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης να στηρίξει την ανεξάρτητη δημοσιογραφία, τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και όλες τις δομές που ενώνουν τους αντιπάλους της δικτατορίας. Είναι επίσης προς το συμφέρον της να ξεχωρίσει «τον Πούτιν από τη Ρωσία, τη δικτατορία από τη ρωσική γλώσσα και κουλτούρα, τους συνεργούς του εγκλήματος από τους απλούς πολίτες».

Ταυτόχρονα, υπογραμμίζει τι δεν πρέπει να γίνει: να μην υποστηριχθούν όσοι καλλιεργούν μίσος για όλους τους Ρώσους, γιατί αυτό «μόνο τον Πούτιν ωφελεί». Να μη νομιμοποιηθεί το καθεστώς του ούτε να ξεχαστεί ότι στη χώρα δεν έχουν γίνει ελεύθερες εκλογές εδώ και πάνω από 30 χρόνια. «Δεν πρόκειται για εκλεγμένους εκπροσώπους, αλλά για ανθρώπους που άρπαξαν την εξουσία», προειδοποιεί.

Εξίσου σημαντικό είναι να πάψει η Ευρώπη να βλέπει τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης μέσα από ένα ενιαίο πρίσμα, συνεχίζει. Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποδεικνύει ότι οι δύο χώρες δεν είναι «δύο κομμάτια ενός όλου», όπως ισχυρίζεται η ρωσική προπαγάνδα, αλλά δύο διαφορετικά κράτη με ξεχωριστές πορείες.

Η Ουκρανία, τονίζει, «έχει το δικό της μέλλον και πρέπει να το βρουν οι Ουκρανοί», ενώ το μέλλον της Ρωσίας πρέπει να το καθορίσουν οι ίδιοι οι Ρώσοι, πολιτικοί και εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών που δεν επιθυμούν την καταστροφή της χώρας.

Η Ναβάλναγια κλείνει το άρθρο στον Economist με μια σαφή προτροπή: «Ολοι πρέπει να ενωθούμε στη μάχη εναντίον του Πούτιν. Μόνο αν ακούμε και στηρίζουμε ο ένας τον άλλον μπορούμε να κερδίσουμε και τότε μόνο μπορεί ο κόσμος να ελπίζει σε ένα μέλλον ειρήνης, σταθερότητας και ασφάλειας. Εχουμε τη δύναμη να το πετύχουμε».

Πηγή: Pagenews.gr