Το παρασκήνιο, που αποκάλυψε ο κύριος ηγέτης της αντιπολίτευσης Οζγκούρ Οζέλ, δείχνει πώς εξασφαλίστηκε η συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο. Ο Ερντογάν την κανόνισε μέσω μιας μυστικής συνάντησης με τον γιο του Τραμπ, Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, προσφέροντας ως αντάλλαγμα μια τεράστια συμφωνία με την Boeing. Η Turkish Airlines ανακοίνωσε μία ημέρα μετά την επίσκεψη του Ερντογάν, μια συμφωνία για την αγορά έως και 225 αεροσκαφών Boeing. Δεν ήταν τόσο διπλωματία όσο ένα κλασικό παράδειγμα συναλλακτικής πολιτικής, που μοιάζει σχεδόν με εμπορική δωροδοκία.
΄Ππως αναφέρει το turkish minute, ένα άλλο σημάδι αυτής της αυταρχικής πορείας προήλθε από τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Τουρκία και ειδικό εκπρόσωπο για τη Συρία Τομ Μπάρακ στη Σύνοδο Κορυφής Concordia. Με ασυνήθιστα ευθείς όρους, είπε ότι η Τουρκία είναι «μια δημοκρατία, αλλά κάπως αυταρχική», τονίζοντας ότι η μεγαλύτερη ανάγκη του Ερντογάν ήταν η νομιμότητα και ότι ο Τραμπ την παρέχει έξυπνα. Το μήνυμα ήταν σαφές: το καθεστώς του Ερντογάν δεν επιδιώκει πλέον την επικύρωση από τον λαό του, αλλά από ισχυρούς προστάτες στο εξωτερικό.
Εξίσου ενδεικτική ήταν η σιωπή που περιβάλλει την καταστολή των αντιπάλων και των επικριτών του Ερντογάν στην πατρίδα του. Ούτε οι Αμερικανοί ούτε οι Τούρκοι δημοσιογράφοι έθεσαν ερωτήματα σχετικά με τους φυλακισμένους αντιπάλους, τα φιμωμένα μέσα ενημέρωσης ή την κατάρρευση της δικαστικής ανεξαρτησίας. Αυτή η απουσία ελέγχου έκανε την υποδοχή του Ερντογάν στην Ουάσινγκτον να μοιάζει περισσότερο με αυτή ενός μονάρχη του Κόλπου παρά με αυτή ενός συμμάχου του ΝΑΤΟ.
Μια άλλη εντυπωσιακή ομοιότητα με τους ηγέτες της Μέσης Ανατολής ήταν το χάσμα μεταξύ ρητορικής και πράξης. Ο Ερντογάν αφιέρωσε 26 από τα 36 λεπτά του στο βήμα του ΟΗΕ στην τραγωδία στη Γάζα, αλλά παρέμεινε σιωπηλός για το θέμα στο Οβάλ Γραφείο. Κανένας δημοσιογράφος δεν τον πίεσε. Η φλογερή ομιλία για το εγχώριο κοινό εξατμίστηκε σε ήσυχο ρεαλισμό μπροστά στην εξουσία της Ουάσιγκτον.
Όταν ο Τραμπ απαίτησε από την Τουρκία να σταματήσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, ο Ερντογάν δεν προέβαλε καμία αντίσταση. Ακόμα χειρότερα, ο Τραμπ τον έδειξε με χλευασμό, λέγοντας ότι ο Ερντογάν «ξέρει καλύτερα από τον καθένα για τις νοθευμένες εκλογές». Ο Ερντογάν δέχτηκε την προσβολή σε σιωπή. Όταν νωρίτερα την ίδια εβδομάδα ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο απέρριψε τον Ερντογάν σε συνέντευξη στο Fox TV λόγω της κριτικής του Ερντογάν προς τον Τραμπ για την αποτυχία του να τερματίσει τους πολέμους στη Γάζα και την Ουκρανία, λέγοντας ότι οι ηγέτες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένου του Ερντογάν, «ικέτευαν» να συναντηθούν με τον πρόεδρο Τραμπ κατά τη διάρκεια των επισκέψεών τους στην Ουάσινγκτον, η απάντηση της Άγκυρας δεν ήταν αγανάκτηση, αλλά μια ήπια διόρθωση σχετικά με τη μετάφραση. Το γραφείο επικοινωνίας του Ερντογάν στην Ουάσινγκτον ανέφερε ότι οι δηλώσεις του Ερντογάν μεταφράστηκαν λανθασμένα και ότι προορίζονταν ως έπαινος για τις προσπάθειες του Τραμπ να τερματίσει τον πόλεμο.
Για πάνω από μια δεκαετία, η Τουρκία έχει καταργήσει το κράτος δικαίου, έχει φιμώσει τη διαφωνία, έχει υποτάξει τη δικαιοσύνη και έχει οικοδομήσει ένα κράτος ασφαλείας που μοιάζει με τον μηχανισμό πληροφοριών και ασφάλειας τύπου μουχαμπαράτ, όπως είδαμε στον αραβικό κόσμο. Στο εσωτερικό, το καθεστώς ευδοκιμεί χάρη στον φόβο και τον έλεγχο. Στο εξωτερικό, επιδιώκει πλέον να αποκτήσει νομιμότητα μέσω φωτογραφικών ευκαιριών και συμφωνιών δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Αυτή η επίσκεψη στο Λευκό Οίκο αποκάλυψε μια ανησυχητική πραγματικότητα: η ίδια η Ατλαντική Συμμαχία που κάποτε ενθάρρυνε τη μετάβαση της Τουρκίας σε πολυκομματική δημοκρατία, τώρα συντελεί στη νομιμοποίηση της ολίσθησής της προς την αυταρχία.
Το ερώτημα δεν θα μπορούσε να είναι πιο επείγον: Θα συνεχίσει η Τουρκία να είναι μια δημοκρατία που αντλεί τη νομιμότητά της από τον λαό της ή θα εδραιώσει τη θέση της μεταξύ των αυταρχικών καθεστώτων της Μέσης Ανατολής;